Thời Gian Can Thiệp: Từ Tháng 10/2015 Đến Tháng 5/2016

2.5. Triển khai nghiên cứu

2.5.1. Thời gian can thiệp: từ tháng 10/2015 đến tháng 5/2016

2.5.2. Chuẩn bị địa bàn nghiên cứu

- Đề cương nghiên cứu sau khi được thông qua Hội đồng nghiên cứu khoa học và Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học của Viện Dinh dưỡng Quốc gia sau khi được thông qua hội đồng khoa học, nhóm nghiên cứu xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện đề tài. N hóm nghiên cứu đã làm việc với Sở Y tế tỉnh Sơn La, Ủy ban N hân dân Thành phố Sơn La, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Sơn La để xin phép triển khai nghiên cứu.

- Đoàn nghiên cứu đã liên hệ với Ủy ban nhân dân xã và Ban Giám hiệu các trường mầm non trên địa bàn Thành phố, thông báo nội dung và thống nhất về kế hoạch triển khai, đối tượng, hình thức nghiên cứu.

2.5.3. Tập huấn cho cán bộ tham gia nghiên cứu

- Tập huấn cho giám sát viên và điều tra viên: Giám sát viên và điều tra viên được tập huấn về mục đích nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu, cách lựa chọn trẻ tham gia nghiên cứu, thiết kế nghiên cứu, cách tiến hành điều tra, các chỉ số và cách thu thập số liệu trong điều tra ban đầu, chăm sóc và theo dõi trẻ trong thời gian can thiệp và kết thúc can thiệp. Giám sát viên được tập huấn về cách theo dõi giáo viên cho trẻ sử dụng sản phNm bổ sung và thu thập thông tin về bệnh tật của trẻ.

- Tập huấn cho cán bộ y tế trường về mục đích, nội dung nghiên cứu và trách nhiệm của các cán bộ y tế trong thời gian nghiên cứu; Giám sát việc sử dụng sản phNm bổ sung; Cách xử trí khi trẻ bị ốm nặng, tổng hợp báo cáo về bệnh tật của trẻ trong thời gian nghiên cứu. Cán bộ y tế có trách nhiệm phân phối sản phNm bổ sung cho các lớp tại trường can thiệp.

- Tập huấn cho giáo viên mầm non phụ trách cho trẻ sử dụng sản phNm bổ sung và theo dõi sức khỏe của trẻ tại trường can thiệp: Các giáo viên mầm non được tập huấn về tổ chức triển khai cho trẻ sử dụng sản phNm bổ sung tại trường, theo dõi trẻ ăn cháo, ghi chép vào sổ theo dõi phân phát và sử dụng sản phNm bổ sung hàng tuần. Các cô giáo phụ trách lớp được tập huấn về cách nhận biết và xác định khi trẻ bị bệnh, đặc biệt là triệu chứng của tiêu chảy và nhiễm khuNn hô hấp; Ghi chép thông tin vào

sổ theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ.

2.5.4. Triển khai nghiên cứu mô tả cắt ngang

- Dựa trên danh sách trẻ em tại 9 trường mầm non, lập danh sách toàn bộ trẻ em các lớp mẫu giáo bé và mẫu giáo nhỡ đủ tiêu chuNn và được sự đồng ý của gia đình được tham gia nghiên cứu mô tả cắt ngang.

- N hóm nghiên cứu tiến hành cân và đo cân nặng và chiều cao của trẻ em. Các số liệu nhân trắc sẽ được sử dụng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ.

2.5.5. Triển khai nghiên cứu can thiệp

Bước 1:Lựa chọn trẻ tham gia nghiên cứu can thiệp:

- Lập danh sách tất cả trẻ em người dân tộc Thái tại trường mầm non Hua La và trường mầm non Chiềng Xôm có HAZ từ -3 đến -1.

- Tổ chức buổi họp cho các phụ huynh của những trẻ em trên để thông báo mục đích, kế hoạch nghiên cứu, giải thích các thắc mắc về nghiên cứu và tổ chức kí cam kết tự nguyện cho trẻ em tham gia nghiên cứu.

Tại mỗi trường, có 72 trẻ được cha mẹ tự nguyện cho tham gia nghiên cứu. Số trẻ tham gia nghiên cứu là 144 trẻ.

Bước 2:Phân nhóm nghiên cứu:

- Nhóm chứng: Là nhóm trẻ em dân tộc Thái 36-59 tháng tuổi đang học bán trú tại trường mầm non xã Hua La.

- Nhóm can thiệp: Là nhóm trẻ em dân tộc Thái 36-59 tháng tuổi đang học bán trú tại trường mầm non của xã Chiềng Xôm.

Bước 3:Thu thập thông tin trước can thiệp:

- Phỏng vấn bà mẹ của trẻ về các thông tin chung về bà mẹ, thông tin kinh tế hộ gia đình và tình hình bệnh tật của trẻ 2 tuần qua.

- N hân trắc: Sử dụng kết quả đánh giá về tình trạng dinh dưỡng của trẻ thu thập

được trong giai đoạn nghiên cứu cắt ngang.

- Điều tra khNu phần của trẻ bằng phương pháp hỏi ghi 24 giờ qua, hỏi liên tiếp về tiêu thụ thực phNm trong 3 ngày để xác định giá trị dinh dưỡng trung bình của khNu phần của mỗi nhóm tại thời điểm trước can thiệp.

- Xét nghiệm máu: Lấy máu làm xét nghiệm chỉ số huyết học (nồng độ Hemoglobin huyết tương) và chỉ số miễn dịch (IgG, IgM) để xác định giá trị trung bình của mỗi nhóm tại thời điểm trước can thiệp.

Bước 4:Can thiệp:

N hóm can thiệp: 72 trẻ em mầm non tại trường mầm non Chiềng Xôm được sử dụng mỗi ngày 1 gói sản phNm bổ sung đa VCDD và bột lá Riềng ấm x 5 ngày/tuần x 26 tuần. Hàng ngày khi trẻ đến trường mầm non, giáo viên mầm non sẽ trộn 1 gói sản phNm vào bát cháo cho trẻ ăn vào bữa chiều. Trẻ vẫn duy trì chế độ ăn hàng ngày bình thường. Cha mẹ/người chăm sóc trẻ được hướng dẫn cụ thể về cách trộn sản phNm bổ sung vào cháo cho trẻ ăn vào thời gian trẻ nghỉ học ở nhà. Đồng thời, cha mẹ/người chăm sóc trẻ cũng được hướng dẫn cách theo dõi, ghi chép thông tin vào sổ theo dõi sức khỏe của trẻ.

N hóm chứng: 72 trẻ em mầm non tại trường mầm non Hua La được ăn cháo vào bữa phụ chiều tại trường mầm non trong thời gian 26 tuần. Trẻ vẫn duy trì chế độ ăn hàng ngày bình thường.

- Cấp phát và theo dõi sử dụng sản phNm bổ sung: Tại trường mầm non can thiệp (trường mầm non Chiềng Xôm), sản phNm bổ sung đa VCDD và bột lá Riềng ấm được cung cấp 2 tuần 1 lần cho cán bộ y tế trường. Giáo viên mầm non nhận số sản phNm bổ sung cho trẻ hàng tuần từ cán bộ y tế. Hàng ngày, giáo viên mầm non sẽ trộn sản phNm bổ sung vào cháo cho trẻ ăn (mỗi trẻ một ngày 1 gói, 5 gói 1 tuần) trong suốt thời gian can thiệp 26 tuần.

Căn cứ và số liệu ghi chép của nhà trường tính toán ra số ngày sử dụng sản phNm, số lượng sản phNm của từng trẻ. Với những trẻ tiêu thụ >70% số lượng sản phNm được coi là đạt tiêu chuNn dùng đủ số lượng và được đưa vào xử lý số liệu (kết quả: có 65 trẻ nhóm chứng và 68 trẻ nhóm can thiệp đảm bảo yêu cầu).

- Theo dõi tình hình bệnh tật của trẻ: Giáo viên mầm non phụ trách các lớp có trẻ tham gia nghiên cứu can thiệp phát hiện các trường hợp trẻ nghiên cứu có vấn đề về sức khoẻ hoặc vấn đề phát sinh khi sử dụng sản phNm bổ sung, đặc biệt là triệu chứng của tiêu chảy và N KHH, báo cáo cho nhân viên y tế, cán bộ phụ trách đề tài. Ghi chép thông tin về thời gian mắc tiêu chảy và nhiễm khuNn hô hấp vào sổ theo dõi tình trạng sức khỏe. Tổng hợp thời điểm bắt đầu và kết thúc mỗi đợt nhiễm khuNn, số lần và số ngày mắc nhiễm khuNn.

Bước 5:Điều tra kết thúc can thiệp:

- N hân trắc: Cân đo cân nặng và chiều cao của trẻ em hai nhóm, đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ từng nhóm.

- Điều tra khNu phần của trẻ bằng phương pháp hỏi ghi 24 giờ qua, hỏi tiêu thụ thực phNm trong 3 ngày liên tục để xác định giá trị dinh dưỡng trung bình của khNu phần của mỗi nhóm tại thời điểm kết thúc nghiên cứu.

- Xét nghiệm máu: Lấy máu làm xét nghiệm chỉ số huyết học (nồng độ Hemoglobin huyết tương) và chỉ số miễn dịch (IgG, IgM) để xác định giá trị trung bình của mỗi nhóm tại thời điểm kết thúc nghiên cứu.

- Đưa vào phân tích số liệu với những trẻ sử dụng đủ số sản phNm (sử dụng trên 70% số sản phNm - trên 91 gói sản phNm) và có đầy đủ các số liệu về nhân trắc, huyết học, miễn dịch. Kết quả: N hóm chứng có 65 trẻ, nhóm can thiệp có 68 trẻ.

2.5.6. Giám sát triển khai nghiên cứu can thiệp

N gười chịu trách nhiệm giám sát chính trong quá trình can thiệp là nghiên cứu sinh. Bên cạnh đó, có sự hỗ trợ của nhân viên y tế trường mầm non, cán bộ nghiên cứu của Khoa Dinh dưỡng Học đường và N gành nghề, Viện Dinh dưỡng quốc gia.

N hiệm vụ của các giám sát viên:

- Cán bộ nghiên cứu của Khoa Dinh dưỡng Học đường và N gành nghề, Viện Dinh dưỡng quốc gia: Giám sát thường xuyên, nhất là trong thời gian đầu triển khai nghiên cứu và kết thúc nghiên cứu.

- N ghiên cứu sinh thực hiện hoạt động giám sát triển khai nghiên cứu can thiệp tại cộng đồng thường xuyên, liên tục hàng tuần trong tháng đầu triển khai và sau đó là 2 tuần/một lần. N ghiên cứu sinh họp với nhân viên y tế trường, giáo viên mầm non và kiểm tra việc ghi chép phân phối và theo dõi sử dụng sản phNm. N ghiên cứu sinh cùng các trường mầm non giải quyết các khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai.

2.6. Sản phẩm bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm

2.6.1. Thành phần của sản phẩm bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm

Sản phNm bổ sung đa VCDD và bột lá Riềng ấm được nghiên cứu và sản xuất tại Trung tâm thực phNm dinh dưỡng,Viện Dinh dưỡng. Sản phNm là sự kết hợp của đa VCDD và bột lá Riềng ấm.

Đa vi chất dinh dưỡng: Hỗn hợp vitamin và khoáng chất (A, D, E, C, B1, B2,

B3, B6, B12, axit folic, vitamin C, Sắt, Kẽm, Đồng, Selen, Iot), L-lysine, maltodextrin. Các thành phần bổ sung VCDD đã dựa vào các khuyến nghị của WHO [158] để kết cấu lượng vi chất bổ sung phù hợp với nhóm tuổi.

Bột lá Riềng ấm:

Hình 2.3. Sản phẩm Bột lá Riềng ấm - Phòng thí nghiệm Makise Lifeup (Nhật Bản)

- Bột lá Riềng ấm là một sản phNm được nghiên cứu và sản xuất tại phòng thí nghiệm Makise Lifeup (N hật Bản).

- Sản phNm bột lá Riềng ấm là sản phNm đầu tiên của phòng thí nghiệm Makise Lifeup. Thông qua kỹ thuật lên men truyền thống, lá cây Riềng ấm được tán thành bột nhỏ và được bán trên thị trường với tên gọi “JIPAN G Ginger - Bột lên men của lá Alpinia zerumbet-Makise” hoặc “Bột lá Riềng ấm” và còn được gọi là Shell Ginger [148]. Sản phNm có tác dụng duy trì và cải thiện sức khỏe.

Bảng 2.3.Thành phần Polyphenol trong 100g sản phẩm bột lá cây Riềng ấm Thành phần Hàm lượng/100mg Polyphenol 3,01 mg

Cholorogenic axit 0,02 mg

Ferulic axit 0,45 mg

Quercetin 0,029 mg

Kaemferol 0,017 mg

- Thành phần của bột lá Riềng ấm: Chứa nhiều polyphenol có tác dụng chống oxi hóa như axit ferulic, quercetin, kaempferol, axit chlorogenic, epicatechin, catechin và những chất khác.

- Sản phẩm bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá cây Riềng ấm

- Sản phẩm bổ sung đa VCDD và bột lá cây Riềng ấm được nghiên cứu và sản xuất tại Trung tâm Thực phNm dinh dưỡng,Viện Dinh dưỡng.

Bảng 2.4. Thành phần 1 gói (1g) sản phẩm bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm

Thành phần

Hàm lượng/gói	Mức đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ 36-59 tháng tuổi
		(%/ngày) [155]
Vitamin A	400 µg	80 – 100
Vitamin B1	0,5 mg	71,4
Vitamin B2	0,5 mg	62,5
Vitamin B6	0,5 mg	100
Vitamin B12	0,9 µg	90
Vitamin C	30 mg	75
Vitamin D	5 µg	33,3
Vitamin E	5 mg	111,1
Axit folic	150 µg	100
N iacin	6 mg	133,3
Đồng	0,56 mg	127,3
Iot	90 µg	90
Sắt	10 mg	181,8
Kẽm	4,1 mg	85,4
Selen	17 µg	85
L-Lysine	160 mg
Bột lá Riềng ấm	200 mg