BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
HỒ TUẤN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ (NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH NGÀNH DỆT MAY)
Có thể bạn quan tâm!
- Giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng công nghiệp Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế nghiên cứu điển hình ngành dệt may - 2
- Chất Lượng Tăng Trưởng Kinh Tế Theo Hướng Bền Vững
- Tổng Sản Phẩm Quốc Nội (Gdp – Gross Domestic Product)
Xem toàn bộ 208 trang tài liệu này.
Chuyên ngành: Kinh tế công nghiệp Mã số: 62.31.09.01
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS. TS Phan Đăng Tuất
2. PGS. TS Ngô Kim Thanh
HÀ NỘI- 2009
LỜI CAM ĐOAN
Tác giả xin cam đoan đề tài Luận án “Giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng Công nghiệp Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế (Nghiên cứu điển hình ngành dệt may)” là công trình nghiên cứu độc lập của tác giả với sự hướng dẫn của PGS.TS. Phan Đăng Tuất và PGS.TS. Ngô Kim Thanh. Công trình nghiên cứu này được tác giả nghiên cứu và hoàn thành tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân từ năm 2004 đến 2009.
Các tài liệu tham khảo cả trong nước và nước ngoài, các dữ liệu và thông tin trong công trình nghiên cứu này được tác giả sử dụng đúng quy định, không vi phạm quy chế bảo mật của Nhà nước.
Kết quả nghiên cứu của Luận án này chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
Tác giả xin cam đoan những vấn đề nêu trên là hoàn toàn đúng sự thật.
Nếu sai, tác giả xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Tác giả
Hồ Tuấn
Tên bảng biểu Trang
Bảng 2.1: Số lượng các doanh nghiệp phụ trợ một số ngành 06/2008 Bảng 2.2: Công nghệ ngành dệt may Việt Nam 06/2008
Bảng 2.3: Số lượng doanh nghiệp dệt may Việt Nam theo nguồn sở hữu Bảng 2.4: Quy mô các doanh nghiệp dệt may Việt Nam theo vốn điều lệ Bảng 2.5: Quy mô các doanh nghiệp dệt may theo lao động
Bảng 2.6: Cơ cấu sản phẩm dệt may Việt Nam Bảng 2.7: Cơ cấu sản phẩm xuất khẩu chính Bảng 2.8: Cơ cấu doanh nghiệp theo lãnh thổ
Bảng 2.9: Cơ cấu lao động dệt may Việt Nam theo giới tính Bảng 2.10: Trình độ lao động ngành dệt – may Việt Nam Bảng 2.11: Doanh thu ngành dệt may Việt Nam
Bảng 2.12: Thị trường xuất khẩu của dệt may Việt Nam
Bảng 2.13: Kim ngạch xuất khẩu của dệt may Việt Nam 2001-2007 Bảng 2.14: Tình hình nhập khẩu dệt may Việt Nam 2000-2006 Bảng 2.15: Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn
Bảng 3.1: Một số chỉ tiêu của ngành dệt may Việt Nam đến năm 2015
67
68
77
78
79
79
82
83
87
89
91
91
92
97
104
153
Tên biểu đồ Trang
Biểu đồ 1.1: Tổng hợp các vấn đề cơ bản về chất lượng tăng trưởng Biểu đồ 2.1: Cơ cấu nội bộ ngành công nghiệp
Biểu đồ 2.2: Số doanh nghiệp dệt may theo nguồn sở hữu
Biểu đồ 2.3: Quy mô các doanh nghiệp dệt may Việt Nam theo vốn điều lệ Biểu đồ 2.4: Quy mô các doanh nghiệp theo lao động
Biểu đồ 2.5: Cơ cấu sản phẩm dệt may Việt Nam Biểu đồ 2.6: Cơ cấu sản phẩm xuất khẩu chính Biểu đồ 2.7: Cơ cấu doanh nghiệp theo lãnh thổ
Biểu đồ 2.8: Cơ cấu lao động dệt may Việt Nam theo giới tính Biểu đồ 2.9: Thị trường xuất khẩu của dệt may Việt Nam
Biểu đồ 2.10: Mô phỏng chuỗi giá trị của sản phẩm may mặc Việt Nam Biểu đồ 2.11: Quy trình sản xuất và hoàn tất sản phẩm dệt may
36
59
77
78
79
80
82
83
88
92
110
115
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT TIẾNG ANH
AFTA Khu vực mậu dịch tự do Đông Nam Á Asean Free Trade Area
APEC Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á Thái
Bình Dương
ASEAN Khu Vực Châu Á Thái Bình Dương.
Asia Pacific Economic Cooperation
BTA Hiệp định thương mại song phương Bilateral Trade Agreement CCN Cụm Công Nghiệp.
CHDC Cộng Hoà Dân Chủ. CHLB Cộng Hoà Liên Bang.
Phương Thức Xuất Khẩu Không Tham
CIF
Gia Vào Hệ Thống Phân Phối.
Cost, Insurance & Freight
CMT Phương Thức Gia Công Xuất Khẩu. CN Công Nghiệp.
CNH, HĐH Công Nghiệp Hoá, Hiện Đại Hoá.
CNTT Công Nghệ Thông Tin.
COD Nhu Cầu Oxy Hoá. Chemical Oxygen Demand CSH Chủ Sở Hữu
ĐCN Điểm Công Nghiệp. DN Doanh Nghiệp.
DNNN Doanh Nghiệp Nhà Nước. ĐTNN Đầu Tư Nước ngoài.
EU Châu Âu. European Union
FAO Tổ Chức Nông Lương Liên Hợp Quốc. Food and Agriculture Organization FDI Đầu Tư Trực Tiếp Nước Ngoài Foreign Direct Investment
Phương Thức Xuất Khẩu Có Tham Gia
FOB
Vào Hệ Thống Phân Phối
Free on Board
GDP Tổng Sản Phẩm Quốc Nội. Gross Domestic Product
GNI Tổng Thu Nhập Quốc Dân. Gross National Income
GNP Tổng Sản Phẩm Quốc Dân. Gross National Product
GO Tổng Giá Trị Sản Xuất. Gross output
HTX Hợp Tác Xã
ICOR Chỉ Tiêu Phản Ánh Hiệu Quả Sử Dụng Vốn.
KCN Khu Công Nghiệp. KHCN Khoa Học Công nghệ.
Incremental Capital-Output Ratio
NDI Thu Nhập Quốc Dân Sử Dụng. Net Disposable Income NI Thu Nhập Quốc Dân. National Income
NICs Các nước công nghiệp mới Newly Industrialized Countries OBM Sản Xuất Nhãn Hiệu Gốc. Original Brand Manufacturing ODA Vốn viện trợ phát triển chính thức Official Development Assistance ODM Sản Xuất Dưới Dạng Thiết Kế Gốc Original Design Manufacturing OEM Sản Xuất Theo Tiêu Chuẩn Khách Hàng Original Equipment Manufacturing PTBV Phát Triển Bền Vững
R&D Hoạt Động Nghiên Cứu Và Triển Khai Research and Development SMEs Các Doanh Nghiệp Vừa Và Nhỏ Small and medium enterprises SNA Hệ Thống Tài khoản Quốc Gia System of National Accounts SXCN Sản Xuất Công Nghiệp
TFP Yếu Tố Năng Suất Nhân Tố Tổng Hợp Total Factor Productivity
United Nations Development
UNDP Chương trình phát triển liên hợp quốc
Programme
VA Giá Trị Gia Tăng. Value added
WTO Tổ Chức Thương Mại Thế giới. World Trade Organization VINATEX Tập Đoàn Dệt May Việt Nam. Vietnam Textile Company
XHCN Xã Hội Chủ Nghĩa.
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA TRANG
LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TĂNG TRƯỞNG VÀ CHẤT 9
LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG
1.1. Cách tiếp cận tăng trưởng và chất lượng tăng trưởng kinh tế 9
1.1.1. Tăng trưởng kinh tế 9
1.1.2. Chất lượng tăng trưởng kinh tế theo hướng bền vững 10
1.1.3. Mối quan hệ giữa tăng trưởng và chất lượng tăng trưởng 14
1.1.3.1. Các mô hình lý thuyết 14
1.1.3.2. Các mô hình thực nghiệm 16
1.2. Đánh giá tăng trưởng và chất lượng tăng trưởng kinh tế 18
1.2.1. Đánh giá về tăng trưởng kinh tế 18
1.2.1.1. Tổng giá trị sản xuất GO 19
1.2.1.2. Tổng sản phẩm quốc nội 19
1.2.1.3. Tổng thu nhập quốc dân 20
1.2.1.4. Thu nhập bình quân đầu người 20
1.2.2. Đánh giá về chất lượng tăng trưởng kinh tế 21
1.2.2.1. Chất lượng tăng trưởng trên góc độ các yếu tố kinh tế 21
1.2.2.2. Chất lượng tăng trưởng trên góc độ các vấn đề xã hội 25
1.2.2.3. Chất lượng tăng trưởng trên góc độ các vấn đề về môi trường 26
1.3. Các yếu tố tác động đến tăng trưởng và chất lượng tăng trưởng 27
1.3.1. Các yếu tố kinh tế 28
1.3.2. Các yếu tố phi kinh tế 33
1.4. Vai trò của nhà nước đối với tăng trưởng kinh tế 35
1.5. Bài học kinh nghiệm của một số nước về thúc đẩy tăng trưởng trong mối 37
tương quan với yêu cầu nâng cao chất lượng tăng trưởng
1.5.1. Bài học kinh nghiệm từ mô hình tăng trưởng của Trung Quốc 37
1.5.2. Bài học kinh nghiệm từ mô hình tăng trưởng của Thái Lan 43
CHƯƠNG 2: CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG CÔNG NGHIỆP VIỆT 51
NAM – NGHIÊN CỨU ĐIỂN HÌNH NGÀNH DỆT MAY
2.1. Công nghiệp Việt Nam 51
2.1.1. Tổng quan về Công nghiệp Việt Nam 51
2.1.2. Chất lượng tăng trưởng của Công nghiệp Việt Nam 57
2.1.2.1. Nhìn từ khía cạnh kinh tế 57
2.1.2.2. Nhìn từ khía cạnh xã hội
2.1.2.3. Nhìn từ khía cạnh môi trường
2.1.3. Đánh giá tổng quát
2.2. Ngành dệt may Việt Nam
2.2.1. Quá trình phát triển ngành dệt may Việt Nam
2.2.2. Hiện trạng phát triển ngành may mặc Việt Nam
2.2.2.1. Quy mô và năng lực sản xuất
2.2.2.2. Phân bố doanh nghiệp may mặc theo lãnh thổ
2.2.2.3. Trình độ công nghệ và trang thiết bị sản xuất
2.2.2.4. Nguồn nhân lực ngành dệt may
2.2.2.5. Thị trường và kim ngạch xuất khẩu
2.2.2.6. Đầu tư vào dệt may Việt Nam
2.2.2.7. Công nghiệp phụ trợ may mặc
2.2.2.8. Tổ chức quản lý ngành may mặc
2.2.2.9. Đánh giá tổng quát
2.3. Chất lượng tăng trưởng ngành dệt may Việt Nam
2.3.1. Đánh giá chất lượng tăng trưởng theo các tiêu chí kinh tế
2.3.2. Chất lượng tăng trưởng đánh giá theo tiêu chí xã hội
2.3.3. Chất lượng tăng trưởng đánh giá theo tiêu chí môi trường
2.4. Các nhân tố tác động đến chất lượng tăng trưởng ngành dệt may Việt Nam
2.4.1. Các nhân tố bên ngoài
2.4.2. Các nhân tố bên trong
2.5. Mô hình tăng trưởng công nghiệp dệt may của một số nước và bài học cho Việt Nam
2.5.1. Mô hình của Trung Quốc
2.5.2. Mô hình của Ấn Độ
2.5.3. Mô hình của Thái Lan
2.5.4. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
CHƯƠNG 3: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG NGÀNH DỆT MAY VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP
3.1. Quan điểm, định hướng và mục tiêu nâng cao chất lượng tăng trưởng ngành dệt may Việt nam trong bối cảnh hội nhập
3.1.1. Quan điểm
3.1.2. Một số định hướng dài hạn
3.1.2.1. Định hướng tổng thể
3.1.2.2. Định hướng sản phẩm chủ yếu, lãnh thổ và nguyên phụ liệu
3.1.3. Mục tiêu phát triển đến năm 2015
3.1.3.1. Mục tiêu tổng quát
3.1.3.2. Mục tiêu cụ thể
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng ngành may mặc Việt Nam trong những năm tới
3.2.1. Phát triển công nghiệp phụ trợ
69
71
73
75
75
76
76
82
84
87
90
93
95
97
99
101
101
117
119
124
124
129
134
134
137
139
140
146
146
146
148
148
150
152
152
153
153
154