Về Giá Trị Của Các Loài Động Vật

Lớp Loa Kèn – Liliopsida

Araceae

Rhaphidophora decursiva

(Roxb.) Schott

Đuôi phượng,

Trâm đài

M, Or

Arecaceae

Caryota sp.

Đùng đình

Cyperaceae

Cyperus sp.

Lác

Eriocaulaceae

Eriocaulon sexangulare L.

Dùi trống,

Cốc tinh thảo

Flagellariaceae

Flagellaria indica L.

Mây nước, Mây vọt

Phormiaceae

Dianella ensifolia (L.) DC.

Hương lâu,

Xương quạt

Zingiberaceae

Alpinia breviligulata (Gagnep.)

Gagnep.

Riềng mép

ngắn

Pandanaceae

Pandanus tectorius Parkinson ex

Zucc.

Dứa dại

Smilacaceae

Smilax sp.

Kim cang

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 95 trang tài liệu này.

Ghi chú: M: cây làm thuốc (medicinal plants); T: cây cho gỗ (timber plants); Or: cây làm cảnh (ornamental plants), F: cây ăn quả, thực phẩm (food plants); Oil: cây cho tinh dầu (oil plants).

Công dụng

Kí hiệu	Số loài
Cây cho gỗ	T	11
Cây làm cảnh	Or	7

Cây làm thuốc

M	22
Cây ăn quả	F	5
Cây cho tinh dầu	Oil	2

Qua khảo sát thống kê được 34 loài, tuy nhiên không có loài nào quý hiếm theo sách đỏ Việt Nam. Mặc dù tổng số loài tương đối ít nhưng giá trị kinh tế của các loài là hoàn toàn khác nhau. Trong đó số loài phục vụ cho làm thuốc chiếm khoảng 22 loài, số loài cho gỗ chỉ có 11 loài và 7 loài phục vụ cho việc làm cây cảnh.

Tuy số loài cho gỗ chiếm tỷ lệ không cao nhưng chúng lại có một vị trí khá quan trọng trong rừng Nà. Hệ thống cây gỗ đóng vai trò rất lớn đến sự tồn tại và phát triển của hệ sinh thái rừng. Cây gỗ được xem là đối tượng được người dân quan tâm bậc nhất. Bởi lẽ chính cây gỗ cung cấp nguyên liệu để xây dựng nhà cửa, công trình thuỷ lợi,…

Nói đến cây làm cảnh thì đây quả thực là vấn đề khá nghiêm trọng mà chúng ta cần quan tâm một khi hướng đến việc bảo tồn rừng Nà. Nhu cầu tiêu khiển với thú chơi cây cảnh đã rầm rộ từ 10 năm trở lại đây. Việc người dân trong xã tiến hành khai thác cây Lộc Vừng phục vụ cho thú chơi cây cảnh để kiếm thêm thu nhập vô tình làm cho Nà triệt giống loài này.

3.3.2. Về giá trị của các loài Động vật

Hiện nay du lịch sinh thái được xem là một trong những hoạt động du lịch được nhiều người quan tâm. Ngày càng có nhiều du khách tham gia du lịch sinh thái, ở Quảng Ngãi đã có nhiều địa điểm được phát triển hình thành khu du lịch sinh thái, cuốn hút được nhiều du khách trong nước cũng như nước ngoài đến thăm quan và nghĩ dưỡng.

Rừng Nà là một trong những điểm đó, tuy nhiên để phát huy vai trò sinh thái của thiên nhiên, tăng sức hấp dẫn du khách thì chúng ta phải biết tác động hợp lý vào những gì sẵn có.

Tất cả các loài động vật ở Rừng Nà, đặc biệt là chim góp phần quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch sinh thái, một loại hình công nghiệp không khói. Khi mà xu hướng công nghiệp hoá đang phát triển mạnh cùng với sự tuyệt chủng của nhiều loài động vật hoang dã, các khu rừng ngày càng chia nhỏ và lùi xa khu dân cư thì nhu cầu du lịch sinh thái thưởng ngoạn thiên nhiên sẽ là nhu cầu bức thiết.

Diện tích khu vực Rừng Nà không lớn và thành phần loài động vật đã phát hiện cũng không quá đa dạng. Nhưng nghiên cứu cho thấy động vật ở đây có những đặc trưng riêng: nhiều loài chim nước xuất hiện với số lượng lớn (các loài như: cò, vạc…).

Chính các loài này sẽ là điểm nhấn cho khai thác du lịch với thấp thoáng bóng cò ngoài đồng và điểm trắng các bìa rừng sẽ tạo cho du khách chiêm ngưỡng vẻ thanh bình, tĩnh lặng. Đây cũng là một lợi thế so với các khu vực khác như VQG Bạch Mã, Khu vực hành lang xanh... du khách muốn ngắm chim rừng chỉ cần dậy thật sớm, lặng lẽ men theo bìa rừng. Chúng ta có thể thấy sự di cư từng đàn sau một đêm tìm kiếm thức ăn mệt mỏi quay về của bầy Vạc thì cũng lúc ấy những đàn Cò Trắng lại réo rắt bay đi bắt đầu cuộc hành trình kiếm mồi cho một ngày mới.

Nhiều loài chim có hình dáng đẹp, màu sắc sặc sỡ, tiếng hót thánh thót cũng có ở khu vực Rừng Nà, chúng góp phần tạo nên sự thi vị cho hoạt động giải trí, góp phần quan trọng cho hoạt động khai thác du lịch tại địa phương.

Bảo tồn đa dạng sinh học là gìn giữ những tài nguyên thiên nhiên, làm cho môi trường ngày càng được cải thiện, cây, con đa dạng và phong phú, cảnh sắc thiên nhiên ngày càng đẹp hơn, kể cả nguồn nước cũng dồi dào lên. Từ đấy con người sẽ tận hưởng nhiều bóng cây rợp mát với muôn ngàn tiếng chim muôn đầy thi vị. Bảo tồn đa dạng loài và đa dạng nguồn gen, chúng ta sẽ có được những loài cây, con đặc hữu, quí hiếm, những nguồn gen có giá trị để du khách có dịp chiêm ngưỡng tăng niềm thú vị của chuyến du lịch.

Không thực hiện chương trình bảo tồn đa dạng sinh học, mặc nhiên cho các tác nhân bất lợi tác động vào rừng tự nhiên và các sinh cảnh lân cận, thì một ngày

nào đó không xa Rừng Nà sẽ trở thành ao ruộng…sẽ không còn được nghe những tiếng hót, thú kêu…liệu rằng có thể gìn giữ được chăng những điểm du lịch sinh thái để tăng nhịp độ du lịch, một hình thức tăng thu nhập cho địa phương.

Một trong những yếu tố cực kỳ quan trọng cấu thành nên hệ sinh thái tự nhiên là nguồn tài nguyên động vật hoang dã. Sự tiến hoá và phát triển của chúng không những cấu thành nên tính đa dạng sinh học, thiết lập nên sự cân bằng sinh thái tự nhiên mà còn có một vai trò, ý nghĩa rất lớn trong cuộc sống cộng đồng.

Nhiều loài động vật, nhất là động vật có xương sống (Vertebrata) là nguồn thực phẩm quan trọng trong đời sống con người. Qua từng giai đoạn trong lịch sử, người dân đã dần dần từng bước biết phát hiện, đánh giá các loài động vật có giá trị kinh tế theo từng mục đích khác nhau để săn bắt, thuần hoá, nuôi dưỡng thành những vật nuôi có ích, khai thác những giá trị thực phẩm, dược phẩm…

Hầu hết các loài động vật đã phát hiện (91/123 loài) ở khu vực Rừng Nà đều có giá trị khai thác trực tiếp làm thực phẩm. Về giá trị làm dược phẩm, nghiên cứu đã xác định nhiều loài có tên trong các bài thuốc dân gian để bồi bổ sức khoẻ hoặc chữa trị các bệnh khác. Về giá trị khoa học, có một số loài có tên trong Sách đỏ Việt Nam 2007 (Bảng 3.8).

Bảng 3.8. Giá trị của các loài động vật có xương sống ở khu vực Rừng Nà

STT

Tên Việt Nam	Tên Khoa học	Giá trị
Tên Việt Nam	Tên Khoa học	Thực phẩm	Dược phẩm	Khoa học
1	Lươn đồng	Monopterus albus	x	x
2	Chạch bùn	Misgurus anguillicaudatus	x
3	Cá quả	Channa maculata	x
4	Cóc nhà	Bufo melanostictus		x

Ễnh ương thường	Kaloula pulchra
6	Nhái bầu	Microhyla sp
7	Ếch đồng	Hoplobatrachus rugulosa	x	x
8	Ngoé	Limnonectes limnocharis	x
9	Cóc nước sần	Occidozyga lima
10	Chẫu	Rana guentheri	x
11	Ếch cây mép trắng	Polypedates leucomystax
12	Ếch giun	Ichthyophis sp			x
13	Nhông xanh	Calotes versicolor
14	Tắc kè	Gekko gecko		x	x
15	Thạch Sùng đuôi sần	Hemidactylus frenatus		x
16	Thằn lằn bóng hoa	Mabuya multifasciata		x
17	Rắn roi	Ahaetulla sp
18	Rắn sọc dưa	Elaphe radiata	x	x	x
19	Rắn ráo thường	Ptyas korros	x	x	x
20	Rắn ráo trâu	Ptyas mucosus	x	x	x
21	Rắn nước	Xenochrophis piscator	x	x
22	Rắn cạp nong	Bungarus fasciatus	x	x	x
23	Rắn hổ mang	Naja sp.	x	x	x

Rắn lục xanh	Trimeresurus stejnegeri		x
25	Rắn mống	Xenopeltis unicolor	x	x
26	Cò trắng	Egretta garzetta	x	x
27	Diệc xám	Ardea cinerea	x
28	Diệc lửa	Ardea purpurea	x
29	Cò ngàng lớn	Casmerodius albus	x
30	Cò ngàng nhỏ	Mesophoyx intermedia	x
31	Cò ruồi	Bubulcus ibis	x
32	Cò bợ	Ardeola bacchus	x
33	Cò xanh	Butorides striatus	x
34	Vạc rạ	Botautus stellaris	x
35	Vạc	Nycticorax nycticorax	x
36	Cò đen	Dupetor flavicollis	x
37	Vịt trời	Anas poecilorhyncha	x	x
38	Mồng két mày trắng	Anas querquedula	x
39	Cun cút lưng hung	Turnix tanki	x
40	Cun cút lưng nâu	Turnix suscitator	x
41	Gà nước	Rallus aquaticus	x
42	Cuốc ngực trắng	Amaurornis phoenicurus	x
43	Gà đồng	Gallicrex cinerea	x

Kịch	Gallinula chloropus	x
45	Nhát hoa	Rostratula benghalensis	x
46	Cà kheo	Himantopus himantopus	x
47	Choi choi nhỏ	Charadrius dubius	x
48	Te vặt	Vanellus indicus	x
49	Te vàng	Vanellus cinereus	x
50	Te vặt	Vanellus indicus	x
51	Rẽ giun thường	Gallinago gallinago	x
52	Rẽ lớn	Philomachus pugnax	x
53	Nhàn đen	Chlidonias hybridus	x
54	Nhàn xám	Chlidonias leucopterus	x
55	Nhàn chân đen	Gelochelidon nilotica	x
56	Nhàn Caxpia	Sterna caspia	x
57	Cu sen	Streptopelia orientalis	x	x
58	Cu gáy	Streptopelia chinensis	x	x
59	Cu ngói	Streptopelia tranquebarica	x	x
60	Vẹt đầu hồng	Psittacula roseata	x
61	Vẹt ngực đỏ	Psittacula alexandri	x
62	Đầu rìu	Upupa epops	x
63	Bắt cô trói cột	Cuculus micropterus	x

Tìm vịt xanh	Chrysococcyx maculatus	x
65	Cu Cu đen	Surniculus lugubris	x
66	Tu Hú	Eudynamys scolopacea	x
67	Bìm bịp lớn	Centropus sinensis	x	x
68	Bìm bịp nhỏ	Centropus bengalensis	x	x
69	Cú mèo khoang cổ	Otus bakkamoena
70	Cú vọ mặt trắng	Glaucidium brodiei
71	Cú vọ lưng nâu	Ninox scutulata
72	Cú muỗi Ấn Độ	Caprimulgus indicus
73	Cú muỗi	Caprimulgus sp
74	Yến cọ	Cypsiurus balasiensis	x
75	Yến	Apus sp	x	x
76	Bồng Chanh rừng	Alcedo hercules	x
77	Bồng Chanh	Alcedo atthis	x
78	Bói cá lớn	Megaceryle lugubris	x
79	Sả đầu đen	Halcyon pileata	x
80	Sả khoang cổ	Todiramphus chloris	x
81	Trảu ngực nâu	Merops philippinus	x
82	Trảu	Merops sp	x
83	Gò kiến nâu cổ đỏ	Blythipicus pyrrhotis	x