Quản lý các dự án đầu tư tại Ban quản lý khu đại học Nam Cao, tỉnh Hà Nam

nước... để phục vụ các trường về triển khai đầu tư khi các trường đầu tư đi vào hoạt động thì tiếp tục đầu tư các hạng mục còn lại..).

4.2.2. Phù hợp với mục tiêu đầu tư của các dự án

- Đầu tư các dự án trong Khu Đại học Nam Cao nhằm thu hút các cơ sở giáo dục về Hà Nam nhằm nâng cao đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao cho vùng, khu vực đồng bằng sông Hồng và tỉnh Hà Nam;

- Đóng góp tăng trưởng kinh tế và nâng cao đời sống dân cư cho tỉnh Hà Nam nói riêng và khu vực đồng bằng sông Hồng nói chung;

- Tăng thu ngân sách cho tỉnh Hà Nam trong mảng dịch vụ;

- Tác động đến lao động việc làm cho tỉnh Hà Nam.

4.2.3. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án

- Phối hợp chặt chẽ với các Sở, ban, ngành và Uỷ ban nhân dân các huyện trong công tác giải phóng mặt bằng;

- Chỉ triển khai giải phóng mặt bằng, làm phần nền và cống dọc các tuyến đường để kết nối trong Khu Đại học Nam Cao phục vụ các trường về đầu tư, chưa triển khai thi công cống ngang mà chỉ xử lý cống tạm phục vụ cho việc tiêu thoát nước nông nghiệp;

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 101 trang tài liệu này.

- Đề nghị với Uỷ ban nhân dân tỉnh giao một số tuyến đường theo quy hoạch nằm trong phần đất của các Trường hoặc một số tuyến đường nhỏ vào các Trường, các Khu dịch vụ cho các Trường và các doanh nghiệp đầu tư;

- Chủ động đề nghị với các Bộ, ngành Trung ương tập trung bố trí các nguồn vốn cho các dự án hạ tầng của Khu (Nguồn trái phiếu Chính phủ cho đường giao thông, nguồn hỗ trợ có mục tiêu và các nguồn vốn khác giai đoạn 2016-2020);

- Tập trung công tác quản lý dự án đảm bảo tiến độ, chất lượng các dự án.

4.2.4. Tuân thủ theo đúng các quy định của pháp luật về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình

- Trên cơ sở các văn bản pháp quy của nhà nước ban hành, căn cứ vào tình hình thực tế và tính chất đặc trưng các công trình xây dựng, Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao ban hành các văn bản hướng dẫn kịp thời tạo điều kiện thuận lợi cho các

chủ thể tham gia quá trình quản lý dự án đầu tư xây dựng khi triển khai thực hiện;

- Trong các văn bản cần quy định cụ thể yêu cầu về năng lực, tổ chức, nhiệm vụ, các quy định chế tài và cả những quy định quyền hạn của Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao (chủ đầu tư) và Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng trực thuộc Chủ đầu tư phải có tính chất chuyên nghiệp hoặc bắt buộc sử dụng tư vấn trong quản lý đầu tư và xây dựng. Thực hiện nghiêm chế độ năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của đại diện chủ đầu tư với cấp có thẩm quyền, đảm bảo đại diện chủ đầu tư phải có đầy đủ năng lực pháp lý và năng lực thực hiện mới được quản lý theo hình thức thành lập Ban quản lý dự án trực thuộc. Còn lại, khi Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng không đủ năng lực quản lý thì thuê tư vấn quản lý dự án nhưng phải có sự tham gia của cán bộ chuyên môn về xây dựng của chủ đầu tư trong đối với đơn vị tư vấn quản lý dự án để hướng dẫn các đơn vị trong quá trình triển khai thực hiện dự án, tránh tình trạng khoán trắng toàn bộ các khâu của quá trình đầu tư cho tư vấn.

4.3. Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao công tác quản lý các dự án đầu tư tại Ban quản lý Khu Đại học Nam Cao tỉnh Hà Nam trong thời gian tới

4.3.1. Nâng cao chất lượng, đẩy nhanh công tác tư vấn khảo sát, lập dự án, lập thiết kế và dự toán, tổng dự toán

Để nâng cao chất lượng thẩm tra, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư, Nhà nước cần giao trách nhiệm cụ thể cho các Bộ quản lý ngành xây dựng và ban hành đầy đủ các tiêu chuẩn, định mức một cách khoa học sát với thực tế. Nên tận dụng và tham khảo các tiêu chuẩn và định mức của các nước tiên tiến trên thế giới, áp dụng phù hợp với điều kiện Việt Nam.

Hệ thống tiêu chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật hiện nay của chúng ta vẫn còn thiếu và nhiều định mức lạc hậu, bất hợp lý và không phù hợp với thực tế do vậy cần thiết đầu tư kinh phí, phân giao nhiệm vụ rõ ràng, cần đặt ra kế hoạch và tiến độ thực hiện… để nghiên cứu, ban hành đầy đủ các tiêu chuẩn định mức phù hợp với thực tế hiện nay. Trong thời gian qua, Nhà nước và Bộ xây dựng đã ban hành một số tiêu chuẩn định mức mới làm cơ sở cho các chủ thể tham gia áp dụng, tuy nhiên việc thống nhất áp dụng vẫn chưa cao, nhiều định mức chưa phù hợp với việc áp

dụng trong thực tế và hiệu quả mang lại chưa đạt được mục tiêu mong muốn.

Để nâng cao chất lượng công tác thẩm tra, thẩm định và phê duyệt các dự án do Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao làm Chủ đầu tư cần tập trung vào một số giải pháp sau:

1. Đảm bảo quy trình lập, thẩm định và phê duyệt các dự án đầu tư, phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và dự toán, được thể hiện thông qua sơ đồ dưới đây:

1. CĐT lựa chọn đơn vị tư vấn lập dự án, thiết kế BVTC

2. Ban QLDA gửi công văn yêu cầu đơn vị tư vấn điều tra, khảo sát lập DAĐT, BVTC

3. Đơn vị tư vấn lập đề cương KSTK và lập DAĐT, BVTC trình Ban QLDA

4. Ban QLDA xem xét, trình CĐT quyết định phê duyệt đề cương

5. Ban QLDA ký hợp đồng KSTK lập DAĐT, BVTC với đơn vị tư vấn

6. Đơn vị tư vấn tiến hành điều tra, khảo sát, thiết kế lập dự án, BVTC và nộp hồ sơ đến Ban QLDA

7. Ban QLDA trình CĐT thẩm định thiết kế cơ sở của DAĐT, thiết kế BVTC

8. Đơn vị tư vấn hoàn thiện hồ sơ, nộp cho CĐT(qua Ban QLDA)

10. CĐT trình cấp thẩm quyền quyết định phê duyệt dự án, thiết kế BVTC

9. CĐT trình Sở chuyên ngành thẩm định

2. Nâng cao chất lượng tư vấn: Chất lượng các các sản phẩm tư vấn là yếu tố rất quan trọng trong việc đảm bảo điều kiện cho chủ đầu tư thực hiện quản lý dự án và phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, kỹ sư tư vấn. Do đó, nâng cao chất lượng tư vấn là nâng cao trình độ chuyên môn của các kỹ sư tham gia vào công tác tư vấn. Do vậy, cần có cơ chế và quy định quản lý chặt chẽ trình độ của kiến trúc sư, kỹ sư và việc phân cấp kiến trúc sư chủ trì cấp 1, 2; các kỹ sư, kỹ sư chủ nhiệm đồ án, chủ trì thiết kế phải có phân biệt thứ bậc; chuyên gia quản lý dự án, giám đốc điều hành dự án… đều phải được tiêu chuẩn hoá để chủ đầu tư có thể lựa chọn được những tổ chức tư vấn đáp ứng yêu cầu công việc của mình, khắc phục hiện tượng “rút kinh nghiệm” triền miên đối với các tổ chức tư vấn như hiện nay.

3. Đổi mới cách xác định chi phí tư vấn, thiết kế: Theo mô hình cũ vẫn vận dụng các quy định của Bộ Xây dựng (Quyết định số 957/QĐ-BXD)...theo hướng không xác định theo tỷ lệ dự toán công trình để tránh việc nhà thiết kế nâng giá công trình quá mức cần thiết để được thiết kế nhiều và giảm trách nhiệm đối với sản phẩm của mình, gây lãng phí vốn đầu tư và những vấn đề tiêu cực khác.

4. Việc tổ chức chọn tư vấn của chủ đầu tư: Chủ đầu tư phải có quyền chủ động lựa chọn tổ chức, cá nhân có năng lực để lập thiết kế dự toán thông qua đấu thầu hoặc bằng các hình thức khác. Đây là một hoạt động mang tính chất kinh tế nên để cho các nguyên tắc và quy luật kinh tế điều chỉnh, tuyệt đối không được sử dụng các mối quan hệ để tham gia điều chỉnh hành vi này. Đối với các công trình phức tạp có công nghệ cao, chủ đầu tư chon đơn vị tư vấn thẩm tra có năng lực để giúp mình.

4.3.2. Hoàn thiện công tác đấu thầu

Luật đấu thầu cần có quy định cụ thể, rõ ràng việc phân chia dự án thành các gói thầu và các biện pháp đảm bảo thực hiện. Việc phân chia dự án thành các gói thầu phải được xác định khi thiết kế được phê duyệt để vừa đảm bảo phân chia phù hợp yêu cầu, quy trình thi công phù hợp khả năng cấp vốn đồng thời đảm bảo việc thực hiện gói thầu có tính khả thi. Tránh tình trạng phân chia nhỏ gói thầu theo kế

hoạch phân bổ vốn để được chỉ định thầu gây rất nhiều tiêu cực và ảnh hưởng xấu đến hiệu quả quản lý.

Công tác chấm thầu cần phải thuê các tổ chức có tư cánh pháp nhân, có năng lực, có kinh nghiệm tham gia thực hiện công việc, tổ chức tư vấn làm việc độc lập và chịu trách nhiệm đến cùng đối với sản phẩm tư vấn của mình. Muốn vậy, trước hết cần phải thực hiện nghiêm cơ chế lựa chọn nhà thầu tư vấn, đồng thời có các chế tài thưởng, phạt rõ ràng và phải thật nặng đối với các tổ chức tư vấn để vừa nâng cao trách nhiệm vừa có tác dụng răn đe, buộc các tổ chức tư vấn thực hiện chức trách nhiệm vụ của mình một cách nghiêm minh, đúng trình tự và đảm bảo chất lượng.

Để nâng cao chất lượng công tác đấu thầu, chấm thầu Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao (chủ đầu tư) cần phải cụ thể hóa một số công việc sau:

1. Đơn giản hoá thủ tục hành chính trong đấu thầu:

- Trên cơ sở các mẫu ban hành theo quy định hiện hành của Nhà nước, cần ban hành các mẫu văn bản về kế hoạch đấu thầu, hồ sơ mời thầu tương ứng với mỗi loại hình công tác đấu thầu để các bên có thể nhanh chóng thực hiện các thủ tục của mình;

- Quy định rõ điều kiện áp dụng từng loại hợp đồng, khuyến khích áp dụng loại hợp đồng trọn gói để hạn chế phát sinh cả về đơn giá lẫn khối lượng, nên khuyến khích thực hiện một loại hợp đồng đó là hợp đồng trọn gói theo giá khoán gọn. Tất cả các phát sinh đều phải được phân tích đánh giá của các chuyên gia và các cơ quan chức năng, làm rõ nguyên nhân và đề ra giải pháp xử lý phù hợp đảm bảo tính hiệu quả. Trường hợp có phát sinh lớn phải đấu thầu lại;

2. Đổi mới thủ tục xét thầu: Đối với loại đấu thầu mua sắm hoặc xây lắp, thống nhất hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu theo mẫu chung, nhà thầu chỉ điền thông tin theo mẫu yêu cầu của bên mời thầu (bên mời thầu đã ký tên, đóng dấu), nhằm đơn giản thủ tục và chính xác hoá khi đánh giá kết quả đấu thầu, hạn chế tiêu cực, không khách quan có thể xảy ra.

- Để đảm bảo tính cạnh tranh lành mạnh giữa các nhà thầu, cần sớm ban hành các quy định, chế tài về chống phá giá trong đấu thầu. Cụ thể: đối với các gói thầu

trúng giá với giá thấp đến 10% so với giá gói thầu thì cần có các quy định cụ thể đối với các trường hợp này, cần thiết phải nâng cao mức tiền bảo lãnh thực hiện hợp đồng cao hơn so với quy định (có thể tăng lên đến 20%) để ràng buộc và nâng cao trách nhiệm nhà thầu trúng thầu, nhằm nâng cao chất lượng công trình xây dựng; cần cho phép cấp quyết định đầu tư được quyền trích một phần kinh phí tiết kiệm được thông qua đấu thầu để thuê tổ chức tư vấn hoặc tăng cường cán bộ kỹ thuật, khuyến khích vật chất để đảm bảo giám sát chặt chẽ quy trình, quy phạm kỹ thuật thi công về khối lượng, chất lượng;

- Đối với gói thầu có quy mô lớn, tính chất kỹ thuật phức tạp cần quy định cụ thể việc cần thiết phải tổ chức đấu thầu lựa chọn tư vấn giám sát đảm bảo chất lượng công tác giám sát, quản lý hiện trường.

4.3.3. Chấp hành đúng các trình tự thủ tục về đầu tư xây dựng cơ bản

Tuân thủ và vận dụng chặt chẽ các quy định của Nhà nước về thủ tục đầu tư xây dựng cơ bản: Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu, Luật Đất đai; Nghị định về quản lý dự án, về quản lý chi phí đầu tư, về hợp đồng, về quản lý chất lượng công trình....

4.3.4. Chấp hành đúng trình tự thủ tục nghiệm thu, thanh quyết toán công trình

- Đối với công tác thanh quyết toán vốn đầu tư hiện nay đang còn nhiều vấn đề mà hiệu quả của nó là chưa cao, thời gian quyết toán công trình kéo dài, một trong những nguyên nhân của tình trạng trên là sự phối hợp của các cơ quan chức năng là rất hạn chế;

- Cơ quan thanh toán phải chịu trách nhiệm đảm bảo đủ vốn thanh toán kịp thời theo hợp đồng mà chủ đầu tư đã ký với nhà thầu khi có khối lượng nghiệm thu, có trách nhiệm hướng dẫn chủ đầu tư các thủ tục cần thiết trong hồ sơ thanh quyết toán vốn. Cần phải có cơ chế cho việc tạo nguồn để chi trả cho khối lượng xây dựng hoàn thành tránh để tình trạng nợ đọng vốn xây dựng cơ bản (chủ đầu tư vay vốn để trả).

4.3.5. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hoàn thiện cơ chế chính sách đối với các cán bộ quản lý, thực hiện dự án

- Vấn đề cán bộ và chất lượng cán bộ là vấn đề hết sức quan trọng, nó có ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực, phải nghiên cứu và quy hoạch tổ chức lại cán bộ sao

cho gọn nhẹ, có hiệu lực và có hiệu quả;

- Cơ quan cấp quản lý nhà nước chỉ đảm nhiệm chức năng hoạch định chính sách, chế độ và kiểm tra việc thực hiện các chế độ chính sách ấy, không bao biện làm thay cho cơ sở. Thành lập các Ban quản lý khu vực, chuyên ngành (theo Luật Xây dựng 2015) có đủ điều kiện thay cho các ban quản lý dự án như hiện nay nhằm nâng cao năng lực và chất lượng quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình;

- Tiêu chuẩn hoá cán bộ và tổ chức tốt công tác đào tạo, đào tạo lại đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước cho phù hợp; xác định chính thức chức danh kỹ sư quản lý dự án để có sơ sở tiêu chuẩn hoá nhân lực, cán bộ của các Ban quản lý dự án;

- Công tác đào tạo kỹ sư tư vấn và cán bộ chuyên ngành kỹ thuật cần được đổi mới ngay từ khâu đào tạo trong các trường đại học: điều chỉnh nội dung và phương pháp đào tạo để tạo ra lớp kỹ sư tư vấn đảm bảo kỹ thuật chuyên môn; đồng bộ cả về chuyên môn, ngoại ngữ các kiến thức pháp luật, kiến thức KT-XH và công nghệ chuyên ngành;

- Đảm bảo điều kiện vật chất, tinh thần để cho cán bộ yên tâm công tác thông qua chế độ tiền lương phải khá hơn ở lĩnh vực doanh nghiệp và tiến tới việc trả lương theo trình độ chuyên môn, vị trí công việc, trách nhiệm công việc với mục đích phải đảm bảo cuộc sống đầy đủ để họ chuyên tâm vào công tác chuyên môn, hạn chế vấn đề tiêu cực trong các cán bộ quản lý nhà nước.

4.3.6. Kế hoạch vốn cho dự án

Đổi mới cơ chế kế hoạch hoá vốn đầu tư xây dựng cơ bản theo hướng phải thực hiện bằng được việc xây dựng kế hoạch 5 năm với chất lượng cao nhất và công khai kế hoạch đầu tư đó để các bên được biết. Điều này sẽ tạo ra môi trường lành mạnh, bình đẳng và là cơ sở pháp lý quan trọng để các ngành, các cấp và đặc biệt là chủ đầu tư chủ động trong lập, trình duyệt kế hoạch đầu tư.

KẾT LUẬN

Quản lý dự án đầu tư xây dựng là vấn đề lớn và rất phức tạp liên quan đến rất nhiều các chủ thể. Để nâng cao chất lượng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng bao gồm rất nhiều vấn đề cần phải giải quyết một cách đồng bộ và bài bản, mỗi vấn đề đều có những tác động nhất định ảnh hưởng đến hiệu quả công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng. Nghiên cứu để tìm ra những nguyên nhân của sự hạn chế, tồn tại từ đó đề xuất những giải pháp cho vấn đề này là rất khó khăn. Do đặc thù của lĩnh vực xây dựng là các công trình thường được đầu tư xây dựng trong thời gian dài, trong khi các cơ chế chính sách của Nhà nước thường hay thay đổi, vì vậy nên công tác phân tích đánh giá các dự án đầu tư là gặp rất nhiều khó khăn.

Qua nội dung nghiên cứu đề tài “Quản lý các dự án đầu tư tại Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao tỉnh Hà Nam” tác giả đã tập trung giải quyết một số nội dung chính sau đây:

- Làm rõ khái niệm, nội dung quản lý Nhà nước đối với công tác quản lý đầu tư và xây dựng nói chung và quản lý các dự án đầu tư xây dựng ở Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao nói riêng trên cơ sở nghiên cứu các văn bản pháp quy hiện hành về quản lý đầu tư xây dựng của Nhà nước Việt nam, các văn bản của Bộ Xây dựng và các quá trình của chu kỳ đầu tư để phân tích nhiệm vụ, vai trò, trách nhiệm của chủ đầu tư và các chủ thể khác tham gia vào hoạt động đầu tư xây dựng. Thông qua các tài liệu, các kết quả nghiên cứu để làm rõ vấn đề cần nghiên cứu.

- Trên cơ sở lý luận về quản lý dự án đầu tư để phân tích thực trạng công tác quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình tại Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao tỉnh Hà Nam để thấy được những tồn tại, những vấn đề còn hạn chế về môi trường pháp lý, hệ thống tổ chức, trình độ năng lực chuyên môn cũng như năng lực điều hành dự án để đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả của công tác quản lý dự án đầu tư, các giải pháp chủ yếu tập trung vào các vấn đề liên quan đến quá trình quản lý dự án của Chủ đầu tư. Các giải pháp nâng cao quản lý đó bao gồm: