Thực Trạng Mức Độ Tính Linh Hoạt Của Kỹ Năng Hướng Dẫn Tái Hòa Nhập

Theo kết quả ở bảng 4.17 cho thấy, tự đánh giá của cán bộ xã hội về tính linh hoạt trong việc hướng dẫn tái hoà nhập cộng đồng với trẻ mồ côi qua bảng hỏi là 3,83 ở mức trung bình. Điều này cho thấy cán bộ xã hội có được một số biều hiện kỹ năng đúng và có thay đổi được các biểu hiện trong các thao tác riêng lẻ, nhưng chưa có tính linh hoạt để có thể kết hợp các thao tác đúng đồng thời. Các hoạt động “phân công việc làm phù hợp sức khỏe, khả năng của trẻ”, “phân công công việc cụ thể cho trẻ”, “động viên, khuyến khích kịp thời trẻ tích cực tham gia hoạt động xã hội” được cán bộ xã hội thực hiện linh hoạt nhất (ĐTB=4,31; 4,30 và 4,12).

Bảng 4.17: Thực trạng mức độ tính linh hoạt của kỹ năng hướng dẫn tái hòa nhập cộng đồng với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội (N=94)

Biểu hiện	ĐTB	ĐLC	Thứ bậc
1	Biết phân công công việc cụ thể cho trẻ	4.30	0.77	2
2	Biết giúp trẻ thực hiện nhiệm vụ chung	4.11	0.75	4
3	Biết động viên, khuyến khích kịp thời trẻ tích cực tham gia hoạt động xã hội	4.12	0.73	3
4	Biết phân công việc làm phù hợp sức khỏe, khả năng của trẻ	4.31	0.65	1
5	Biết hỗ trợ vốn từ ngân hàng chính sách xã hội, các quỹ xã hội, quỹ từ thiện cho trẻ	3.14	1.04	13
6	Biết tạo điều kiện cho trẻ có cơ hội được thể hiện mình để phát triển năng lực	3.78	0.79	7
7	Biết x lý kịp thời mâu thuẫn phát sinh trong gia đình và địa phương với trẻ	3.73	0.72	8
8	Biết tuyên truyền rộng rãi các chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, về công tác tái hòa nhập cộng đồng của trẻ	3.62	0.95	11

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 225 trang tài liệu này.

Biết lường trước các mối lo ngại khi trẻ tái hòa nhập cộng đồng	3.69	0.81	10
10	Biết đưa ra biện pháp kịp thời để giải quyết xung đột của trẻ nếu có.	3.71	0.72	9
11	Biết cách hiểu thuận lợi, khó khăn của trẻ.	3.89	0.67	6
12	Biết phối hợp với cơ quan chức năng để giới thiệu và giải quyết việc làm cho trẻ.	3.51	0.77	12
13	Biết gợi ý cho trẻ thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân khác theo quy định của pháp luật.	3.91	0.71	5

(Điểm cao nhất là 5 và điểm thấp nhất là 1)

Qua tìm hiểu ở các làng/ trung tâm bảo trợ trẻ mồ côi, để giúp trẻ hoà nhập cộng đồng, cán bộ xã hội đã hướng dẫn trẻ nâng cao nhận thức bằng cách chia sẻ về những khó khăn trở ngại khi trẻ tái hoà nhập cộng đồng; về quyền và nghĩa vụ của mỗi công dân , luật pháp; Bên cạnh đó, cán bộ xã hội còn giúp trẻ nâng cao năng lực hoạt động bằng cách động viên trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội; thực hiện các công việc phù hợp với khả năng sức khoẻ, lứa tuổi; giúp trẻ thực hiện các công việc nhiệm vụ chung của làng.

Quan sát trong những ngôi nhà của làng trẻ SOS Việt Trì trong thời gian chuẩn bị đ n năm mới. Các ngội nhà nhỏ dưới bàn tay của các mẹ các dì ngày thường đã sạch sẽ tinh tươm thì nay như được khoác thêm một chiếc ao mới bởi sự chăm chút trang hoàng của những đứa con. Các con đang tổng vệ sinh trường học, bởi vậy chỉ có 2 -3 em ở căn nhà số 8 ở nhà phụ mẹ NTH chuẩn bị đ n tết. Hai đứa con trai lau chùi nhà cửa; đứa con gái lớn năm nay học lớp 11 phụ mẹ lau rửa lá dong để g i bánh, ….

Cán bộ xã hội thực hiện chưa linh hoạt trong những công việc “hỗ trợ vốn từ ngân hàng chính sách xã hội, các quỹ xã hội, quỹ từ thiện cho trẻ” và “phối hợp với cơ quan chức năng để giới thiệu và giải quyết việc làm cho trẻ”

và “tuyên truyền rộng rãi các chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, về công tác tái hòa nhập cộng đồng của trẻ” (ĐTB = 3,14; 3,51 và 3,62).

Vấn đề và nhu cầu của trẻ em mồ côi được tái hoà nhập cộng đồng là thiết thực cần thiết. Thực tế nhiều khi bản thân nhân viên CBXH không thể tự mình đáp ứng và giải quyết hết được. Do vậy, thực hiện công việc này, nhân viên CBXH ở các làng tìm hiểu, đánh giá các nhu cầu đích thực của trẻ sau đó cần phải xác định những nguồn lực phù hợp với nhu cầu của trẻ để từ đó kết nối, chuyển g i một cách có hiệu quả những nhu cầu và nguồn lực đó tới các cơ sở cung cấp dịch vụ tương ứng. Đối với trẻ có nhu cầu được học một ngành nghề nào đó để tái hoà nhập với cộng đồng, CBXH xác định các em có nhu cầu học ngành nghề nào, có những thuận lợi và khó khăn nào không. Sau đó dựa trên những nguồn lực s n có và phù hợp với nhu cầu của trẻ trong thực tế để kết nối (như các trung tâm đào tạo nghề, nhà trường, xí nghiệp, ...) nhằm đáp ứng nhu cầu tốt nhất cho trẻ.

Trao đổi với cán bộ xã hội ở làng, chúng tôi được biết: “Với các cháu đã c một khoảng thời gian dài sống tại Trung tâm/ làng đã theo học hết cấp 3 tại Trung tâm thì Trung tâm cần có một định hướng nghề nghiệp cho các cháu để hướng các cháu đi học nghề, trung cấp, cao đẳng hoặc đại học sau đ khi các cháu ra trường, Trung tâm cần h trợ các cháu trong việc kết nối xin việc cho các cháu. C như vậy thì kết quả những năm tháng các cháu được học tập và nuôi dạy tại Trung tâm mới đạt được kết quả cuối cùng đ là các cháu có việc làm, tự nuôi sống bản thân, hạn chế tối đa đưa các cháu trở về quê vì các cháu rất khó hòa nhập với cuộc sống ở quê sau nhiều năm tháng sống tại Trung tâm” (CBXH- Làng SOS Việt Trì)

Qua nghiên cứu cho thấy, cán bộ xã hội ở các làng còn gặp khó khăn trong việc xây dựng mạng lưới, chia sẻ thông tin và phối hợp với các cơ quan chức năng hoặc các trung tâm đơn vị cung cấp dịch vụ để chuyển g i trẻ đến

nơi phù hợp; Theo dõi quá trình cung cấp dịch vụ và hỗ trợ các cơ sở cung cấp dịch vụ kia để đảm bảo cho trẻ được đáp ứng đầy đủ các nhu cầu cần được bảo vệ và được tái hòa nhập.

“Về quy định của nhà nước các cháu chỉ được hưởng tiền sinh hoạt phí khi còn đi học và ở tại Trung tâm đến năm 18 tuổi. Vậy nếu một cháu là trẻ mồ côi cả cha và mẹ, không còn người thân họ hàng, nếu cháu thi đ đại học thì lấy kinh phí đâu để học trong các năm đại học? Vai trò của Trung tâm là người kết nối huy động các nguồn lực, là người đứng ra vận động cá nhân, hoặc doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cộng đồng khu dân cư giúp đỡ kinh phí cho cháu đi học đại học. Trong thực tế đã c cháu mồ côi thi đ vào Học viện âm nhạc nhưng bỏ học vì không có tiền để đi học điều đ làm tôi day dứt đến tận bây giờ” (CBXH)

Trung tâm là cầu nối đứng ra kết nối tìm việc làm cho các cháu khi các cháu tốt nghiệp ra trường. Có như vậy thì tiêu chí nuôi dạy các cháu trong dịch vụ chăm sóc dài hạn mới đạt hiệu quả cuối cùng. Phần này nằm trong cơ chế mở cho từng trung tâm tuỳ theo điều kiện hoàn cảnh có thể vận dụng khác nhau nhưng nên có trong mô hình họat động của các trung tâm vì hiện nay nhiều trung tâm đang lúng túng không có cách để giải quyết đầu ra khi các cháu đến tuổi trưởng thành. Chỉ giải quyết cho các cháu về địa phương đó chưa phải là giải pháp tối ưu với các cháu đã có trình độ văn hoá nhất định và đã có những năm tháng dài sống tại làng.

4.3. Kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội theo các biến số

4.3.1. Kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội theo giới tính

Bảng 4.18: Mức độ kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán cán bộ xã hội theo giới tính (N=94)

Kỹ năng

Giới tính	Số lượng	ĐTB	ĐLC	p
Kỹ năng công tác xã hội cá nhân	Nam	30	3.76	0.39	0.17
Kỹ năng công tác xã hội cá nhân	Nữ	64	3.88	0.37	0.17
Kỹ năng thiết lập mối quan hệ	Nam	30	3.84	0.37	0.35
Kỹ năng thiết lập mối quan hệ	Nữ	64	3.92	0.39	0.35
Kỹ năng chia sẻ cảm xúc	Nam	30	3.82	0.44	0.33
Kỹ năng chia sẻ cảm xúc	Nữ	64	3.91	0.39	0.33
Kỹ năng biện hộ	Nam	30	3.64	0.44	0.12
Kỹ năng biện hộ	Nữ	64	3.79	0.42	0.12
Kỹ năng hướng dẫn tái hoà nhập cộng đồng	Nam	30	3.73	0.45	0.14
Kỹ năng hướng dẫn tái hoà nhập cộng đồng	Nữ	64	3.88	0.44	0.14

(Điểm cao nhất là 5 và điểm thấp nhất là 1)

Theo số liệu nghiên cứu ở bảng 4.18 cho thấy: Thông qua các kỹ năng thành phần thì kỹ năng CTXHCN với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội nữ và cán bộ xã hội nam có sự khác biệt không đáng kể (nữ tốt hơn nam) và sự khác biệt này không có ý nghĩa thống kê ( p>0,005)

Tuy nhiên, phân tích kỹ năng CTXHCN với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội biểu hiện ở 3 tiêu chí tính đầy đủ, tính thuần thục và tính linh hoạt giữa nam và nữ có sự khác biệt đáng kể và có ý nghĩa thống kê về mức độ thuần thục của kỹ năng biện hộ với trẻ em mồ côi. Những cán bộ xã hội nữ có kỹ năng biện hộ với trẻ em mồ côi thuần thục hơn so với cán bộ công tác xã hội nam (ĐTBnữ = 3,73; ĐTBnam = 3,49) và p = 0,02 (bảng 4.19)

Bảng 4.19: Kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán cán bộ xã hội theo giới tính (N=94)

Kỹ năng

Tiêu chí	Giới tính	Số lượng	ĐTB	ĐLC	P
Thiết lập mối quan hệ	Tính đầy đủ	Nam	30	3.93	0.45	0.55
	Tính đầy đủ	Nữ	64	3.98	0.39	0.55
	Tính thuần thục	Nam	30	3.74	0.41	0.17
	Tính thuần thục	Nữ	64	3.87	0.43	0.17
	Tính linh hoạt	Nam	30	3.87	0.41	0.54
	Tính linh hoạt	Nữ	64	3.92	0.44	0.54
Chia sẻ cảm xúc	Tính đầy đủ	Nam	30	3.93	0.50	0.55
	Tính đầy đủ	Nữ	64	3.99	0.39	0.55
	Tính thuần thục	Nam	30	3.73	0.47	0.15
	Tính thuần thục	Nữ	64	3.87	0.43	0.15
	Tính linh hoạt	Nam	30	3.81	0.44	0.52
	Tính linh hoạt	Nữ	64	3.87	0.45	0.52
Biện hộ	Tính đầy đủ	Nam	30	3.76	0.49	0.30
	Tính đầy đủ	Nữ	64	3.86	0.39	0.30
	Tính thuần thục	Nam	30	3.49	0.49	0.02
	Tính thuần thục	Nữ	64	3.73	0.44	0.02
	Tính linh hoạt	Nam	30	3.68	0.47	0.38
	Tính linh hoạt	Nữ	64	3.77	0.51	0.38
Hướng dẫn tái hoà nhập cộng đồng	Tính đầy đủ	Nam	30	3.82	0.55	0.29
	Tính đầy đủ	Nữ	64	3.94	0.47	0.29
	Tính thuần thục	Nam	30	3.64	0.46	0.06
	Tính thuần thục	Nữ	64	3.83	0.45	0.06
	Tính linh hoạt	Nam	30	3.74	0.46	0.22
	Tính linh hoạt	Nữ	64	3.87	0.48	0.22

(Điểm cao nhất là 5 và điểm thấp nhất là 1)

Khi chọn nghề làm mẹ của những đứa con trong Làng nuôi dạy trẻ mồ côi, những người phụ nữ ở đây đều xác định sự hy sinh tuổi thanh xuân và cả những niềm hạnh phúc riêng tư của mình (yêu cầu của công việc tuyển chọn các mẹ nuôi vào làng phụ nữ đơn thân không ràng buộc về hôn nhân,...). Mỗi bà mẹ phải chăm sóc từ 8 đến 10 đứa trẻ là một điều không dễ dàng gì. Không ít bà mẹ đã rất vất vả vì có nhiều em quá bé, sức khoẻ kém. Nhiều em sống tự do bên ngoài nên khó đưa vào khuôn phép, nhưng các mẹ vẫn luôn nhẫn nại, dịu dàng, gần gũi với chúng. Lòng vị tha, tình yêu thương bọn trẻ là động lực để tôi làm việc. ( CBXH chia sẻ)

4.3.2. Kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội theo cơ quan công tác

Bảng 4.20: Mức độ kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán cán bộ xã hội theo cơ quan công tác (N94)

Cơ quan

Số lượng	ĐTB	ĐLC	P
Làng trẻ em Birla- Hà Nội	30	3.82	0.34	0.40
Làng trẻ em SOS- Việt Trì	34	3.91	0.39
Làng trẻ em SOS- Hà Nội	30	3.78	0.39

(Điểm cao nhất là 5 và điểm thấp nhất là 1)

Theo kết quả nghiên cứu, nhìn chung kỹ năng công tác xã hội cá nhân với trẻ em mồ côi của cán ở các trung tâm/làng trẻ có sự khác biệt không đáng kể và sự khác biệt này không có ý nghĩa thống kê (p >0,05), cả 3 trung tâm/ làng đều đạt ở mức độ trung bình.

Nhưng phân tích ở những biểu hiện và các kỹ năng thành phần thì có sự khác biệt đáng kể giữa các làng trẻ. Cụ thể:

- So sánh mức độ kỹ năng thiết lập mối quan hệ với trẻ mồ côi của cán bộ xã hội ở các làng trẻ

Theo kết quả nghiên cứu ở bảng 4.21 cho thấy: có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về mức độ thực hiện đầy đủ kỹ năng thiết lập mối quan hệ với trẻ em mồ côi của cán bộ xã hội ở các làng trẻ khác nhau. Cán bộ xã hội ở Làng trẻ em Birla Hà Nội và Làng trẻ em SOS Việt Trì thực hiện kỹ năng thiết lập mối quan hệ với trẻ em mồ côi đầy đủ: “Biết mặc trang phục phù hợp hoàn cảnh”; “Biết thừa nhận sự tự khẳng định của trẻ”; “Biết bỏ qua thói quen xấu của trẻ” tốt hơn so với cán bộ xã hội ở Làng trẻ em SOS Hà Nội (ĐTB = 4,08 và 4,00 so với 3,81) và p = 0,02.

Bảng 4.21: Kỹ năng thiết lập mối quan hệ với trẻ em mồ côi của cán cán bộ xã hội ở các làng trẻ (N=94)

Tiêu chí

Cơ quan	Số lượng	ĐTB	ĐLC	P
Tính đầy đủ	Làng trẻ em Birla- Hà Nội	30	4.08	0.34	0.02
	Làng trẻ em SOS- Việt Trì	34	4.00	0.39
	Làng trẻ em SOS- Hà Nội	30	3.81	0.46
Tính thuần thục	Làng trẻ em Birla- Hà Nội	30	3.93	0.37	0.22
	Làng trẻ em SOS- Việt Trì	34	3.82	0.44
	Làng trẻ em SOS- Hà Nội	30	3.73	0.45
Tính linh hoạt	Làng trẻ em Birla- Hà Nội	30	3.86	0.41	0.39
	Làng trẻ em SOS- Việt Trì	34	3.99	0.47
	Làng trẻ em SOS- Hà Nội	30	3.86	0.40
Mức độ chung	Làng trẻ em Birla- Hà Nội	30	3.95	0.35	0.24
	Làng trẻ em SOS- Việt Trì	34	3.93	0.40
	Làng trẻ em SOS- Hà Nội	30	3.80	0.41

(Điểm cao nhất là 5 và điểm thấp nhất là 1)