Khách du lịch nội địa đến TP.HCM tăng nhanh trong những năm gần đây và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng số khách đến Thành phố. Giai đoạn 2006 – 2011, số khách nội địa tăng từ 3,5 triệu lượt khách lên 6,9 triệu lượt khách, tăng trung bình 16,2%. Số khách nội địa tăng khá đều qua mỗi năm, điều đó cho thấy ngành du lịch Thành phố phát triển khá ổn định mặc dù những năm gần đây nền kinh tế trong nước có nhiều chuyển biến phức tạp, chỉ số lạm phát tăng cao, nhưng dường như điều đó không ảnh hưởng nhiều đến nhu cầu đi du lịch của người dân.
Với nguồn tài nguyên nhân văn đa dạng, phong phú và phân bố rộng khắp trên địa bàn, có thể kết luận rằng, khách du lịch nói chung và khách du lịch văn hóa nói riêng đến TP.HCM ngày một tăng nhanh, trong đó khách nội địa luôn cao hơn khoảng 2 lần số lượng khách quốc tế.
Nguồn khách nội địa đến TP.HCM gồm khách từ các tỉnh đến tham quan và lưu trú tại Thành phố và khách tại TP.HCM. Khách nội địa đến đây với mục đích tham quan các di tích lịch sử - văn hóa, lễ hội, thương mại và vui chơi giải trí,…
Những nơi đón khách du lịch nội địa và quốc tế chủ yếu là Dinh Độc Lập, Nhà thờ Đức Bà, Khu du lịch Suối Tiên, Công viên văn hóa Đầm Sen, Địa đạo Củ Chi, các viện bảo tàng, các di tích kiến trúc… Khách du lịch tập trung đông vào các ngày lễ hoặc nghỉ là chủ yếu. Tại Khu du lịch Suối Tiên, vào dịp 30/4, số khách đến tham quan, vui chơi trong tháng có thể lên tới 242.000 lượt (4/2011), trong đó khách nước ngoài là 190.000 lượt khách. Với thực trạng du khách như thế, việc khai thác giá trị nhân văn từ các di tích, các bảo tàng và các điểm văn hóa trên địa bàn Thành phố sẽ ngày càng thu hút du khách đến với TP.HCM nhiều hơn.
2.3.2.2. Thực trạng doanh thu
TP.HCM đang trên đà đẩy mạnh phát triển du lịch. Năm 2011, Thành phố đóng góp hơn 20% vào GDP của cả nước, riêng ngành du lịch chiếm 43,7% tổng doanh thu du lịch của cả nước.
Từ năm 2006 đến 2011, doanh thu du lịch của cả nước tăng từ 36 nghìn tỷ đồng lên 130 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 3,6 lần. Trong đó doanh thu du lịch của TP.HCM cũng tăng tương ứng từ 16,2 nghìn tỷ đồng lên 56,842 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 3,5 lần. Thành phố Hồ Chí Minh luôn dẫn đầu về doanh thu du lịch và chiếm tỷ
lệ cao trong tổng doanh thu du lịch của cả nước, vượt xa cả các tỉnh, thành phố du lịch khác như Nha Trang, Vũng Tàu, Đà Nẵng,… Trong giai đoạn 2006 – 2011, có năm 2009 ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới, song du lịch TPHCM vẫn giữ được doanh thu đáng kể và chiếm 56,3% tổng doanh thu du lịch của cả nước.
Bảng 2.10: So sánh doanh thu du lịch của TP.HCM và Việt Nam giai đoạn 2006 – 2011
Đơn vị: tỷ đồng
Việt Nam | TP. Hồ Chí Minh | Tỉ trọng (%) | |
2006 | 36.000 | 16.200 | 45 |
2007 | 56.000 | 24.000 | 42,8 |
2008 | 60.000 | 31.000 | 51,6 |
2009 | 68.000 | 38.000 | 56,3 |
2010 | 95.000 | 49.528 | 52,1 |
2011 | 130.000 | 56.842 | 43,7 |
Có thể bạn quan tâm!
-
Danh Sách Lăng, Miếu, Mộ Được Xếp Hạng Di Tích Ở Tp. Hồ Chí -
Danh Sách Những Lễ Hội Điển Hình Ở Tp.hcm -
Thực Trạng Khai Thác Tài Nguyên Nhân Văn Phục Vụ Phát Triển Du Lịch Ở Thành Phố Hồ Chí Minh Giai Đoạn 2006 - 2011 -
Kết Quả Đánh Giá Hướng Dẫn Viên Du Lịch Tại Tp.hcm -
Kết Quả Đánh Giá Tiềm Năng Tài Nguyên Du Lịch Nhân Văn Và Thực Trạng Khai Thác Tài Nguyên Du Lịch Nhân Văn Ở Tp. Hồ Chí Minh -
Giải Pháp Về Cơ Sở Hạ Tầng Và Vật Chất Kĩ Thuật
Xem toàn bộ 141 trang tài liệu này.
Nguồn: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP.HCM
Doanh thu du lịch tăng bình quân 26%/năm và khá ổn định trong thời gian qua. Doanh thu du lịch được tính gồm doanh thu từ các nhà hàng, khách sạn và từ khu vực lữ hành.
Bảng 2.11: Doanh thu du lịch TP.HCM giai đoạn 2006 – 2011
Đơn vị: tỷ đồng
2005 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | |
Tổng | 15.135 | 32.986 | 37.789 | 49.528 | 56.842 |
Khách sạn – nhà hàng | 12.000 | 27.177 | 31.399 | 40.014 | 46.168 |
Du lịch | 3.135 | 5.809 | 6.390 | 9.514 | 10.674 |
Nguồn: Niên giám Thống kê TP. Hồ Chí Minh, năm 2011
Như vậy, trong doanh thu du lịch nói chung, hoạt động kinh doanh của nhà hàng, khách sạn và các hoạt động vui chơi giải trí mang lại doanh thu nhiều hơn là từ mảng du lịch tham quan. Theo điều tra thực tế trong 150 du khách thì đa số cho rằng giá cả du lịch và dịch vụ tại TP.HCM là không cao, chỉ tương đương hoặc thấp
hơn với các thành phố khác trong khu vực Đông Nam Á.
Mặc dù doanh thu từ du lịch của Thành phố đạt cao nhất cả nước, song vẫn chưa tương xứng với tiềm năng hiện có. Vì vậy, Thành phố cần đầu tư hơn nữa cho phát triển mảng du lịch văn hóa, xây dựng nhiều chương trình hấp dẫn du khách, đặc biệt là các chương trình tham quan mang tính truyền thống văn hóa Việt Nam và có khả năng phát triển lâu dài.
2.3.2.3. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho khai thác tài nguyên nhân văn trong phát triển du lịch
Cơ sở hạ tầng du lịch của Thành phố phát triển nhanh theo hướng hiện đại và chuyên nghiệp. Số khách sạn được xếp hạng sao tăng đều qua các năm. Bên cạnh đó, trong lĩnh vực xúc tiến, quảng bá du lịch, Thành phố đã tận dụng triệt để lợi thế của các phương tiện truyền thông trong và ngoài nước, các hang hàng không và đa
dạng hóa các loại hình tuyên truyền thông qua ấn phẩm, hệ thống báo chí, internet, màn hình chạm…
Bảng 2.12: Số cơ sở lưu trú du lịch trên địa bàn TP.HCM, giai đoạn 2006-2011
2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | |
Tổng số CSLTDL | 801 | 948 | 1.166 | 1.350 | 1.414 | 1.500 |
Số phòng | 20.892 | 23.940 | 27.815 | 31.519 | 32.941 | 35.000 |
Số KS 1 - 5 sao | 171 | 289 | 403 | 622 | 709 | 854 |
Nguồn: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP.HCM
Từ năm 2006 đến 2011, số cơ sở lưu trú du lịch tăng 1,9 lần, từ 801 cơ sở lên
1.500 cơ sở, số phòng tăng 1,7 lần từ 20.982 phòng lên 35.000 phòng. Đến cuối năm 2011, trên toàn Thành phố có 60 khách sạn từ 3 - 5 sao với tổng số 8.599 phòng. Cùng với Hà Nội, TP.HCM có hệ thống khách sạn vào loại nhiều và tốt nhất cả nước, khả năng cạnh tranh với các thành phố khác trong khu vực không ngừng
được nâng cao, góp phần đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách không chỉ về lưu trú, mà cả về ăn uống, hội họp cũng như các dịch vụ về sức khỏe, vui chơi, giải trí.
Hệ thống nhà hàng khách sạn không ngừng tăng lên qua các năm. Giai đoạn 2005 – 2011, số nhà hàng, khách sạn tăng 1,8 lần, từ 33.138 cơ sở lên 58.532 cơ sở. Năm 2011, 5 khách sạn hàng đầu được tôn vinh là Majestic, Park Hyatt, Caravelle, Rex và Renmaissance Riverside Sài Gòn. Theo khảo sát thực tế, đa số du khách chọn lưu trú ở các khách sạn từ 2 – 4 sao. Giá thuê phòng trung bình của khách sạn 3 sao là 52,3 USD/đêm; của khách sạn 4 sao là 106,7 USD/đêm. Du
khách khá hài lòng với chất lượng dịch vụ tại TP.HCM.
Bảng 2.13: Mức độ hài lòng của du khách về hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật và cơ sở hạ tầng du lịch trên địa bàn TP.HCM
Đơn vị: %
Yếu | Trung bình | Khá | Tốt | Rất tốt | Tổng | |
Cơ sở lưu trú | 2,6 | 6,0 | 20,6 | 44,7 | 26,1 | 100,0 |
Nhà hàng | 0,8 | 1,6 | 17,3 | 46,7 | 33,6 | 100,0 |
Vận chuyển | 1,6 | 8,7 | 32,0 | 36,0 | 21,7 | 100,0 |
Điểm tham quan | 0,8 | 0,8 | 18,7 | 42,0 | 37,7 | 100,0 |
Điểm vui chơi, giải trí | 0,8 | 0,8 | 19,3 | 46,7 | 32,4 | 100,0 |
Điểm mua sắm | 0,8 | 2,6 | 15,3 | 42,7 | 38,6 | 100,0 |
Nguồn: Khảo sát của tác giả và nhóm sinh viên trường ĐH HUTECH, 2012
Như vậy, hệ thống cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật hiện tại phục vụ cho phát triển du lịch của TP.HCM khá hoàn thiện, hiện đại và khả năng đáp ứng cao. Tuy nhiên, hệ thống cơ sở lưu trú du lịch, hệ thống nhà hàng, khách sạn còn chưa có tính cạnh tranh cao, đặc biệt là tính cạnh tranh quốc tế.
2.3.2.4. Các điểm/khu và tuyến du lịch văn hóa tiêu biểu
Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi được bình chọn là điểm tham quan hấp dẫn nhất tại Lễ Tôn vinh Thương hiệu Du lịch TP.HCM năm 2011, cũng là một trong mười điểm tham quan tiêu biểu nhất dành cho du khách nội địa tại TP.HCM.
Bảng 2.14: 10 điểm tham quan tiêu biểu nhất ở TP.HCM dành cho du khách
Tên điểm tham quan | Địa chỉ | |
1 | Dinh Độc Lập | 35 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Q1 |
2 | Nhà thờ Đức Bà + Bưu điện TP | 1 Quảng trường Công xã Paris, Q1 |
3 | Chợ Bến Thành | Lê Thánh Tôn, Q1 |
4 | Bến Nhà Rồng | 1, Nguyễn Tất Thành, P12, Q4 |
5 | Địa đạo Củ Chi | Xã Phú Mỹ Hưng, H. Củ Chi |
6 | BT Chứng tích chiến tranh | 28 Võ Văn Tần, P6, Q3 |
7 | BT Lịch sử | 2 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Q1 |
8 | Chùa Vĩnh Nghiêm | 339 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, P7, Q3 |
9 | Khu sinh thái Vàm Sát | H. Cần Giờ |
10 | Công viên trước UBND TP | Khu trung tâm Q1 |
Nguồn: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP.HCM
Trong 10 điểm tham quan tiêu biểu nhất tại Thành phố đã có 9 điểm du lịch văn hóa. Trong đó có nhà thờ Đức Bà, bưu điện Thành phố, chợ Bến Thành, công viên trước UBND Thành phố và chùa Vĩnh Nghiêm là những công trình mặc dù chưa được xếp hạng về di tích hoặc kiến trúc song lại rất thu hút du khách. Khách quốc tế đến TP.HCM họ thích được đến tham quan Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, địa đạo Củ Chi, Đinh Độc Lập,…
Du khách du lịch tại TP.HCM cũng không bỏ qua mục đích giải trí trong mỗi chuyến đi. Có lẽ giải trí là một trong những mục đích cơ bản của khách du lịch khi đến các thành phố lớn! Khu du lịch Suối Tiên và Công viên văn hóa Đầm Sen là hai điểm du lịch thu hút số lượng lớn khách du lịch. Mỗi năm, khu du lịch Suối Tiên đón khoảng 4 triệu lượt khách tham quan và Công viên văn hóa Đầm Sen đón khoảng 2,6 triệu lượt khách. Đây là hai điểm giải trí lớn với nhiều trò chơi hiện đại, hấp dẫn du khách nhất là vào những ngày cuối tuần và ngày lễ lớn. Giải trí bằng hình thức xem biểu diễn, xem phim, ca nhạc cũng khá nổi bật ở TP.HCM. Các điểm giải trí hấp dẫn là rạp chiếu phim Megastar, Galaxy, nhà hát Hòa Bình, sân khấu
kịch 5B, sân khấu 126… Tuy nhiên, so sánh với các quốc gia lân cận thì khả năng hấp dẫn du khách bởi các điểm giải trí văn hóa nghệ thuật còn tương đối thấp.
Hằng năm Thành phố cũng tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tạo sức hấp dẫn đặc biệt đối với du khách. Các sự kiện tiêu biểu là sự kiện đường hoa Nguyễn Huệ, hội Hoa xuân, Tết Nguyên đán, lễ hội Trái cây Nam Bộ, Ngày hội Du lịch Thành phố, Liên hoan ẩm thực “Món ngon các nước”,… đã thu hút nhiều du khách trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, những lễ hội truyền thống vẫn được duy trì hằng năm, trong đó các lễ hội được du khách chú ý là lễ hội Nghing Ông ở Cần Giờ, lễ hội chùa Bà Thiên Hậu,…
Du khách cũng có thể thư giãn, mua sắm, ăn uống và dạo bộ tại các khu phố đêm hấp dẫn như phố người Hoa – chợ Lớn, phố tây Phạm Ngũ Lão, khu vực chợ Bến Thành, công viên bến Bạch Đằng, hồ Con Rùa, đường Lê Thánh Tôn, đường Đồng Khởi, đường Nguyễn Huệ,…
Tại TP.HCM, những chương trình city tour đặc sắc đã thực hiện dành cho du khách bao gồm:
- Tuyến Nhà thờ Đức Bà – Bưu điện TP – Nhà hát TP – Quảng trường trước UBND Thành phố: tham quan các công trình kiến trúc đương thời, tập trung ở khu vực trung tâm thành phố.
- Tuyến Địa đạo Củ Chi – Bảo tàng Chứng tích chiến tranh – Múa rối nước
– chợ Bến Thành: tham quan di tích lịch sử, công trình độc đáo thời kỳ chiến tranh, giải trí với loại hình nghệ thuật văn hóa độc đáo và mua sắm.
- Tuyến tham quan Bảo tàng Chứng tích chiến tranh – Dinh Thống Nhất – chợ Bến Thành: tham quan di tích lịch sử và mua sắm.
- Tuyến Dinh Thống nhất – Nhà thờ Đức Bà – Bưu điện Thành phố - Quảng trường trước UBND Thành phố - Bảo tàng Chứng tích chiến tranh – Đầm Sen: tham quan các công trình kiến trúc, di tích lịch sử và vui chơi, giải trí.
- Tuyến Chùa Thiên Hậu – chợ Bình Tây – chợ Bến Thành: tham quan di tích và mua sắm.
- Tuyến Bến Bạch Đằng – chùa Hội Sơn – Khu du lịch Suối Tiên – chợ Bến Thành: tham quan bằng đường song và đường bộ, du thuyền, tham quan di tích, vui chơi giải trí và mua sắm.
- Tuyến tham quan Bảo tàng Lịch sử - xem múa rối nước – Thảo Cầm Viên: tham quan di tích và giải trí.
- Tuyến Suối Tiên – Vườn cò: tham quan giải trí kết hợp với du lịch sinh thái tại khu vực quận 9.
Du khách cũng có thể lựa chọn kết hợp tham quan TP.HCM với các điểm du lịch lân cận trong nước như:
- Tuyến TP.HCM – Biên Hòa – sông Đồng Nai
- Tuyến TP.HCM – KDL Bửu Long – Biên Hòa
- Tuyến TP.HCM – Vườn quốc gia Cát Tiên
- Tuyến TP.HCM – Vũng Tàu (tắm biển – thăm Bạch Dinh – ngọn hải đăng
– Thích ca Phật Đài – lăng cá Ông)
- Tuyến TP.HCM – Mỹ Tho – Vĩnh Long (tham quan chợ nổi Cái Bè – cù lao Tân Phong – cù lao Thới Sơn – trại rắn Đồng Tâm – chùa Vĩnh Tràng)
- Tuyến TP.HCM – Đồng Tháp (tham quan Vườn quốc gia Tràm Chim – khu di tích Gò Tháp – chùa Bà – lăng cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc)…
Hơn thế nữa, trong chương trình xúc tiến du lịch thời hội nhập, ngành du lịch Thành phố cũng không ngừng đẩy mạnh các tuyến du lịch xuyên quốc gia, hợp tác song phương về du lịch với nhiều điểm đến trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương như Busan (Hàn Quốc), Quảng Tây, Vân Nam (Trung Quốc)…, đặc biệt là với hai nước bạn Lào và Campuchia với những tour đặc biệt, nhằm phối hợp khai thác hình ảnh “ba quốc gia một điểm đến”.
2.3.2.5. Các doanh nghiệp tham gia khai thác du lịch văn hóa
Gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển ngành Du lịch Thành phố là sự ra đời và phát triển mạnh của các doanh nghiệp du lịch. Một số doanh nghiệp du lịch lớn, có thương hiệu hàng đầu trên địa bàn Thành phố là: Sàigontourist, Benthanhtourist, Vietravel, du lịch Hòa Bình, Việt Nam Vitours,…