ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
ĐỖ TRUNG KIÊN
HOàN THIệN PHáP LUậT Về BồI THƯờNG,
Hỗ TRợ TáI ĐịNH CƯ KHI NHà NƯớC THU HồI ĐấT
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Có thể bạn quan tâm!
-
Hoàn thiện pháp luật về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất - 2 -
Đặc Điểm Của Công Tác Thu Hồi Đất, Bồi Thường, Hỗ Trợ Và Tái Định Cư Khi Nhà Nước Thu Hồi Đất -
Lý Luận Pháp Luật Về Thu Hồi Đất, Bồi Thường, Hỗ Trợ Và Tái Định Cư Khi Nhà Nước Thu Hồi Đất
Xem toàn bộ 137 trang tài liệu này.
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
ĐỖ TRUNG KIÊN
HOàN THIệN PHáP LUậT Về BồI THƯờNG,
Hỗ TRợ TáI ĐịNH CƯ KHI NHà NƯớC THU HồI ĐấT
Chuyên ngành: Lý luận và Lịch sử Nhà nước và Pháp luật
Mã số: 60 38 01 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. PHẠM THỊ DUYÊN THẢO
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI CAM ĐOAN
Đỗ Trung Kiên
Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: LÝ LUẬN VỀ PHÁP LUẬT BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ
TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT 7
1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ, MỤC ĐÍCH CỦA PHÁP LUẬT VỀ BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ
NƯỚC THU HỒI ĐẤT 7
1.1.1. Các khái niệm 7
1.1.2. Đặc điểm của công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
khi nhà nước thu hồi đất 12
1.1.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ,
tái định cư 14
1.2. LÝ LUẬN PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ
TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT 19
1.2.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về quản lý đất đai và chính sách
bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất 19
1.2.2. Quan điểm khoa học về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 22
1.2.3. Khái niệm về pháp luật thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
khi nhà nước thu hồi đất 24
1.2.4. Nội dung pháp luật thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi
nhà nước thu hồi đất 26
1.3. VAI TRÒ, MỤC ĐÍCH CỦA PHÁP LUẬT THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU
HỒI ĐẤT 28
1.3.1. Vai trò của pháp luật thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi
nhà nước thu hồi đất 28
1.3.2. Mục đích của pháp luật thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
khi nhà nước thu hồi đất 30
1.4. CƠ CHẾ ĐẢM BẢO HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ CỦA PHÁP LUẬT THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI
NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT 31
1.5. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ HOÀN THIỆN CỦA PHÁP LUẬT VỀ BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ
NƯỚC THU HỒI ĐẤT 33
1.6. PHÁP LUẬT MỘT SỐ QUỐC GIA VÀ TỔ CHỨC TRÊN THẾ GIỚI VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ,
KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM 35
1.6.1. Hàn Quốc 36
1.6.2. Trung Quốc 37
1.6.3. Ôxtrâylia 39
1.6.4. Đức 40
1.6.5. Canađa 41
1.6.6. Kinh nghiệm của các tổ chức quốc tế 42
1.6.7. Khả năng áp dụng kinh nghiệm quốc tế để hoàn thiện pháp luật về
thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Việt Nam 44
Kết luận chương 1 47
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ BỒI THƯỜNG,
HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT 49
2.1. KHÁI LƯỢC LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA PHÁP LUẬT BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT Ở VIỆT NAM 49
2.1.1. Thời kỳ trước khi có Luật Đất đai năm 1987 49
2.1.2. Thời kỳ năm 1988 đến năm 1993 49
2.1.3. Thời kỳ năm 1993 đến năm 2003 50
2.1.4. Các quy định về bồi thường, hỗ trợ thực hiện theo Luật Đất đai năm 2003 52
2.1.5. Các quy định về bồi thường, hỗ trợ theo Luật Đất đai năm 2013 và
các văn bản dưới Luật 53
2.2. HỆ THỐNG CÁC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HÀNH ĐIỀU CHỈNH VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ 57
2.2.1. Luật Đất đai năm 2013 57
2.2.2. Nghị định 47/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ 58
2.2.3. Thông tư 37/2014/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường 59
2.3. THỰC TRẠNG NỘI DUNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ THU
HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ 60
2.3.1. Các quy định pháp luật Việt Nam về thu hồi đất 60
2.3.2. Các quy định của pháp luật Việt Nam về bồi thường khi nhà nước thu
hồi đất 71
2.3.3. Các quy định pháp luật Việt Nam về hỗ trợ và tái định cư khi nhà
nước thu hồi đất 78
2.3.4. Thực trạng quy định pháp luật về cơ chế đảm bảo thực hiện pháp luật
về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư ở Việt Nam 80
2.4. ĐÁNH GIÁ PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ 81
2.4.1. Về thu hồi đất 82
2.4.2. Về bồi thường 83
2.4.3. Về hỗ trợ 87
2.4.4. Về tái định cư 88
2.4.5. Những hạn chế, yếu kém chung của pháp luật về thu hồi đất, bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất 88
2.4.6. Những bất cập, hạn chế, thiếu hụt của pháp luật hiện hành về giải quyết tranh chấp hành chính trong lĩnh vực đất đai 92
2.4.7. Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém 94
2.5. THỰC TRẠNG ĐIỀU CHỈNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ Ở VIỆT NAM 95
2.6. THỰC TRẠNG CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP HÀNH CHÍNH ĐẤT ĐAI VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ,
TÁI ĐỊNH CƯ TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY 97
Kết luận Chương 2 101
Chương 3: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT 102
3.1. NHỮNG VẤN ĐỀ ĐANG ĐẶT RA ĐỐI VỚI PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ Ở
VIỆT NAM 102
3.1.1. Xác định phạm vi thu hồi đất và việc áp dụng cơ chế Nhà nước thu
hồi đất 102
3.1.2. Cơ chế tạo quỹ đất sạch theo quy hoạch (thu hồi đất theo quy hoạch,
kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện) 103
3.2. CÁC YÊU CẦU HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT,
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ 104
3.3. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ THU HỒI ĐẤT,
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ 105
3.3.1. Bổ sung quy định không được bồi thường tài sản gắn liền với đất đối
với trường hợp tự nguyện trả lại đất 105
3.3.2. Bổ sung quy định giao cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất nông nghiệp bị thu hồi xác nhận hộ gia đình, cá nhân có nguồn thu nhập ổn
định từ sản xuất nông nghiệp 106
3.3.3. Quy định cụ thể chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và thành phần của Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư để địa
phương tổ chức thực hiện hiệu quả trong thực tế 107
3.3.4. Bổ sung quy định phê duyệt bổ sung dự toán kinh phí đối với số tiền phạt chậm trả cho người có đất thu hồi vào phương án bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư 108
3.3.5. Bổ sung quy định trường hợp còn đất ở, nhà ở trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi (không phải di chuyển chỗ ở) vẫn được bố trí tái định cư (đối với địa phương có điều kiện về quỹ đất ở)
để đảm bảo công bằng cho đối tượng bị thu hồi đất ở 109
3.3.6. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả giải quyết tranh chấp hành chính trong lĩnh vực đất đai 109
3.4. GIẢI PHÁP HỖ TRỢ ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA PHÁP LUẬT
VỀ THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ 112
3.4.1. Thiết kế chính sách pháp luật về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư phải trên cơ sở nhận thức đầy đủ, toàn diện vai trò của đất đai..112
3.4.2. Nâng cao nhận thức của cơ quan quản lý nhà nước về đất đai, đội ngũ cán bộ, công chứ, viên chức làm nhiệm về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư cũng như đối với tổ chức, hộ gia đình cá nhân sử dụng đất 114
3.4.3. Nâng cao số lượng và năng lực trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của các cán bộ, ban, ngành ở địa phương và các đơn vị tư vấn thực hiện
công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 115
3.4.4. Cần đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra trong thực tiễn thi hành pháp luật bồi thường, giải phóng mặt bằng 116
3.4.5. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đất đai 117
3.4.6. Phối hợp xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ việc khiếu nại đông người,
vượt cấp 117
3.4.7. Giải pháp hỗ trợ, đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ
cho các định viên làm công tác dịch vụ tư vấn, xác định giá đất 118
Kết luận Chương 3 120
KẾT LUẬN 121
TÀI LIỆU THAM KHẢO 123