GIỚI THIỆU 16
NHẬP MÔN DU LỊCH SINH THÁI 18
PHẦN 1:SINH THÁI MÔI TRƯỜNG HỌC CƠ BẢN 21
CHƯƠNG 1 21
ĐẠI CƯƠNG VỀ SINH THÁI MÔI TRƯỜNG HỌC 21
1.1 ĐỊNH NGHĨA SINH THÁI MÔI TRƯỜNG 21
1.2 LƯỢC SỬ VỀ SINH THÁI MÔI TRƯỜNG 21
1.2.1 Tiền đề của việc hình thành những phân môn của sinh thái môi trường 22
1.2.2 Các phân môn của sinh thái môi trường 22
Có thể bạn quan tâm!
Xem toàn bộ 415 trang tài liệu này.
1.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU MÔI TRƯỜNG SINH THÁI 23
1.3.1 Phương pháp luận 23
1.3.2 Các phương pháp nghiên cứu 25
1.4. ẢNH HƯỞNG CỦA ĐIỀU KIỆN MÔI TRƯỜNG LÊN SINH VẬT VÀ CON NGƯỜI - SỰ TƯƠNG TÁC, TÍNH CHỊU ĐỰNG VÀ KHẢ NĂNG THÍCH NGHI25 1.4.1. TÓM LƯỢC VỀ MỘT SỐ ĐỊNH LUẬT. 25
1.4.1.1. Định luật lượng tối thiểu 25
1.4.1.2. Định luật về sự chống chịu (luật giới hạn sinh thái) 26
1.4.2. SỰ TƯƠNG TÁC GIỮA CÁC YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG LÊN CÁC CÁ THỂ TRONG HỆ SINH THÁI 27
1.4.2.1. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên sự đa dạng về sinh vật trong sinh thái học...27 1.4.2.2 Ảnh hưởng của nước và độ ẩm 28
1.4.2.3 Ảnh hưởng đồng thời của nhiệt độ và độ ẩm lên sinh vật 29
1.4.2.4 Ảnh hưởng của ánh sáng lên sinh vật 29
1.4.2.5. Ảnh hưởng của các thành phần vật lý trong môi trường nước lên sinh vật31
1.4.2.6. Ảnh hưởng của yếu tố vô sinh trong môi trường đất đến sinh vật 33
1.4.2.7. Ảnh hưởng của yếu tố địa lý môi trường (Environmental geography) 36
1.4.2.8. Ảnh hưởng tổng hợp của các yếu tố vật lý lên môi trường sinh thái 36
1.4.2.9. Tính thích nghi của sinh vật với các điều kiện môi trường 37
1.4.2.10. Ảnh hưởng của điều kiện môi trường vật lý lên con người 37
CHƯƠNG 2 41
SINH THÁI HỌC QUẦN THỂ - QUẦN XÃ – HỆ SINH THÁI MÔI TRƯỜNG 41
2.1 SINH THÁI MÔI TRƯỜNG HỌC QUẦN THỂ 41
2.1.1 Quần thể 41
2.1.2 Một số khái niệm khác 41
2.1.3 Phân loại quần thể 42
2.1.4 Sự gia tăng và điều chỉnh cấu trúc, quy mô trong quần thể 43
2.2 SINH THÁI MÔI TRƯỜNG HỌC QUẦN XÃ 44
2.2.1 Quần xã 44
2.2.2 Đại quần xã sinh vật 45
2.3 DIỄN THẾ SINH THÁI 46
2.4 HỆ SINH THÁI MÔI TRƯỜNG – NGUYÊN TẮC VÀ CÁC KHÁI NIỆM 48
2.4.1 TỔ CHỨC - KẾT CẤU - HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ SINH THÁI MÔI TRƯỜNG................................................................
2.4.2 PHÁT TRIỂN VÀ TIẾN HÓA CỦA HỆ MÔI TRƯỜNG. 49
2. 4.3 NỘI CÂN BẰNG CỦA HỆ SINH THÁI MÔI TRƯỜNG
2.4.3.1 Cân bằng sinh thái 49
2.4.3.2. Cân bằng sinh thái động tự nhiên và cân bằng sinh thái động nhân tạo..50 2.4.3.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng sinh thái 51
2. 4.3.4 tác động của con người đến sự cân bằng của hệ sinh thái 53
2.4.3.5 Hệ sinh thái môi trường tự nhiên – hệ sinh thái môi trường nhân tạo 54
CHƯƠNG 3 56
SINH THÁI RỪNG ĐA DẠNG SINH HỌC VÀ DU LICH SINH THÁI 56
3.1 SINH THÁI RỪNG 56
3.1.1 Điều kiện hình thành và phát triển rừng 57
3.1.1.1 Yếu tố khí hậu 57
3.1.1.2 Địa hình 58
3.1.1.3 Đất đai, thổ nhưỡng 59
3.1.2 Sự phân bố của rừng 60
3.1.2.1 Trên thế giới 60
3.1.2.2 Rừng Việt Nam 62
3.1.3 Quan hệ rừng - môi trường 68
3.1.3.1 Khái quát về rừng 68
3.1.3.2 Vai trò của rừng trong nền kinh tế quốc dân 69
3.1.4 Những hiểm họa về môi trường do nạn phá rừng 74
3.1.4.1 Thoái hóa đất đai 74
3.1.4.2 Phá hủy thảm thực vật rừng 75
3.1.4.3 Suy thoái tài nguyên rừng 75
3.1.4.4 Gia tăng tác hại do hiệu ứng nhà kính (Green House Effects) 75
3.1.4.5 Làm giảm độ ẩm đất và mạch nước ngầm tụt sâu xuống 77
3.1.4.6 Gây ra nạn lũ quét 77
3.1.4.7 Làm cho khí hậu bất thường 77
3.2 ĐA DẠNG SINH HỌC TRONG SINH THÁI HỌC 80
3.2.1 Đa dạng sinh học 80
3.2.2 Vai trò của sinh vật đối với sự sống trên trái đất 81
PHẦN 2 83
SINH THÁI MÔI TRƯỜNG HỌC PHỤC VỤ DU LỊCH SINH THÁI 83
CHƯƠNG 4 83
ĐẠI CƯƠNG VỀ DU LỊCH SINH THÁI 83
4.1 DU LỊCH SINH THÁI 83
4.2 KHÁI NIỆM VỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG 85
4.2.1 Cơ sở của phát triển bền vững trong DLST 86
4.2.2 DLST bền vững 86
4.3 CÁC NGUYÊN TẮC DLST BỀN VỮNG 89
4.3.1 Cơ sở của các nguyên tắc DLST 89
4.3.2 Nguyên tắc DLST bền vững 90
4.4. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU VỀ DLST 90
4.4.1.Mục tiêu sinh thái – môi trường 91
4.4.2 Mục tiêu tăng tính thẩm mỹ 91
4.4.3 Mục tiêu kinh tế 91
4.4.4 Mục tiêu an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội 92
4.4.5 Mục tiêu văn hóa - xã hội 92
4.4.6 Mục tiêu hỗ trợ phát triển 92
4.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DU LỊCH SINH THÁI 92
4.5.1. Phương pháp luận 92
4.5.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể 96
CHƯƠNG 5 98
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG VÀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG TRONG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH 98
5.1 ĐỊNH NGHĨA VỀ MÔI TRƯỜNG VÀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG 98
5.1.1 Môi trường 98
5.1.2 Phân loại môi trường 99
5.2 Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG 104
5.2.1 Định nghĩa về ô nhiễm môi trường 104
5.2.2 Phân loại ô nhiễm 105
5.3 SUY THOÁI VA Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG DO HOẠT ĐỘNG DU LỊCH 106
5.3.1 Ô nhiễm và suy thoái môi trường do hoạt động du lịch 106
5.3.2 Du lịch và vấn đề suy thoái, ô nhiễm môi trường 107
5.4. SỬ DỤNG HỢP LÝ VÀ BẢO VỆ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN TRONG PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI 110
5.4.1. ĐỊNH NGHĨA VỀ TÀI NGUYÊN 110
5.4.1.1 Phân loại tài nguyên 110
5.4.1.2 Đánh giá tài nguyên 113
5.4.2 TÀI NGUYÊN DLST 114
5.4.2.1 Các dạng tài nguyên DLST 114
5.4.2.2 Đặc điểm của tài nguyên DLST 115
5.4.2.3 Quan hệ giữa DLST và phát triển 117
CHƯƠNG 6 127
QUY HOẠCH VÀ THIẾT KẾ DU LỊCH SINH THÁI 127
6.1 ĐỊNH NGHĨA QUY HOẠCH DU LỊCH SINH THÁI 128
6.2 CÁC YÊU CẦU CẦN THIẾT LỰA CHỌN MỘT KHU VỰC ĐỂ PHÁT TRIỂN DLST 128
6.3 NHỮNG ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA LÃNH THỔ DLST 129
6.4 CÁC BƯỚC CƠ BẢN CỦA QUY HOẠCH VÀ THIẾT KẾ DLST 130
6.5 CÁC NGUYÊN TẮC CỦA QUY HOẠCH VÀ THIẾT KẾ DLST. 135
6.6 QUY HOẠCH VÀ XÂY DỰNG KHU DU LỊCH SINH THÁI CẦN GIỜ NHẰM ĐÁP ỨNG SỰ PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI BỀN VỮNG 139
6.6.1. Bố trí cơ cấu đất đai: 139
6.6.2. Quy hoạch các phân khu chức năng 139
6.6.3. Khu bảo tồn tài nguyên động thực vật 140
6.6.4. Khu công viên và di tích lịch sử 141
6.6.5 Khu thực nghiệm và nghiên cứu khoa học: 144
6.6.6 Khu hành chính và công viên sinh thái nhân văn ACTMANG: 145
CHƯƠNG 7 147
HOẠT ĐỘNG DU LỊCH SINH THÁI VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN 147
7.1 NHỮNG TÁC ĐỘNG LÊN MÔI TRƯỜNG CỦA HOẠT ĐỘNG DU LỊCH SINH THÁI 147
7.1.1 Tác động đến tài nguyên thiên nhiên: 147
7.1.2 Tác động đến tài nguyên sinh vật và môi trường ở các khu DLST 148
7.1.3 Tác động đến các mặt của đời sống xã hội 149
7.2 SỰ CỐ VÀ HIỂM HỌA DU LỊCH SINH THÁI. 150
7.3. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG MỘT KHU HAY MỘT TOUR DU LỊCH SINH THÁI 152
7.3.1 ĐỊNH NGHĨA 152
7.3.2. MỤC ĐÍCH CỦA ĐTM DLST 152
7.3.3. LỢI ÍCH CỦA ĐTM DLST 153
7.3.4 CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH ĐTM DLST 153
7.3.5 NHỮNG NGUYÊN TẮC CHÍNH TRONG ĐTM DLST 156
7.3.6. NHỮNG ĐIỂM CẦN CHO ĐTM DLST THÀNH CÔNG 156
CHƯƠNG 8 158
ÁP DỤNG HỆ QUẢN TRỊ MÔI TRƯỜNG ISO 14001, EMSs TRONG QUẢN LÝ DU LỊCH SINH THÁI 158
8.1. GIỚI THIỆU HỆ QUẢN TRỊ MÔI TRƯỜNG ISO 14001, LCA. ÁP DỤNG CHO DLST 159
8.2 ÍCH LỢI CỦA BỘ TIÊU CHUẨN ISO 14000. 160
8.2.1 Sự ra đời của SEGE (Strategic Action Group on the Environment) 160
8.2.2 Thành phần và cấu trúc TC 207 161
8.2.3 Tại sao chứng nhận hệ thống quản lý ISO 14000, LCA? 163
8.3 QUÁ TRÌNH ÁP DỤNG VÀ XIN CHỨNG NHẬN 163
8.3.1 Sơ đồ các bước thực hiện 164
8.3.2 Tiếp xúc và lên kế hoạch cùng nhà tư vấn 165
8.3.3 Ap dụng Hệ Thống QLMT theo TC ISO 14001 cho Đơn vị DLST 165
8.4. ỨNG DỤNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG TRONG KHÁCH SẠN CỦA HỆ THỐNG DLST 151
8.4.1 Lập kế hoạch dự án EMS 153
8.4.2. Tác động đến môi trường của những hoạt động và dịch vụ 153
8.5. SỬ DỤNG TÀI NGUYÊN NHÂN LỰC TRONG MÔI TRƯỜNG DU LỊCH .156
8.6. TRUYỀN THÔNG VÀ PHÂN PHỐI TRONG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG DLST. 157
8.7. KIỂM TRA HOẠT ĐỘNG 159
8.8. ÁP DỤNG LCA VÀO DLST 160
8.8.1 Định nghĩa 160
8.8.2 Các nội dung LCA áp dụng cho DLST 160
8.8.3. Lợi ích của LCA 161
8.9. VAI TRÒ, NHIỆM VỤ HƯỚNG DẪN VIÊN DU LỊCH SINH THÁI
8.9.1 Yêu cầu chính của một Hướng dẫn viên DLST
8.9.2 Một số nhiệm vụ chính HDV DLST ................
8.9.3 Nội dung gợi ý của một bản thuyết minh HD DLST
CHƯƠNG 9 162
DU LỊCH SINH THÁI Ở VIỆT NAM 162
9.1 CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH SINH THÁI Ở VIỆT NAM 162
9.1.1. Du lịch dã ngoại, tham quan, giải trí, nghỉ ngơi, tĩnh dưỡng 162
9.1.2 Du lịch tìm hiểu, nghiên cứu theo chuyên đề sinh thái, lịch sử, khảo cổ, văn hóa 163
9.1.3 Du lịch hội nghị, hội thảo 163
9.1.4 Du lịch về thăm chiến trường xưa 163
9.1.5 DLST rạn San hô 163
9.2 SƠ LƯỢC VỀ MỘT SỐ ĐIỂM DU LỊCH SINH THÁI Ở VIỆT NAM 165
9.2.1 Vườn quốc gia 165
Error! Not a valid heading level in TOC entry on page 168
9.2.2 Các khu BTTN, di sản văn hóa, lịch sữ. 166
9.2.3 Các vườn chim, các khu vui chơi do con người tạo nên để tham quan du lịch167
9.3 TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI Ở VIỆT NAM 168
9.3.1 Những năm trước đây 168
9.3.2 Tình trạng hiện nay 168
9.4 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI Ở VIỆT NAM 169
9.5 MỘT SỐ GIẢI PHÁP CƠ BẢN CHO VIỆC PHÁT TRIỂN DU LỊCH SINH THÁI Ở VIỆT NAM 171
9.5.1 Giải pháp về cơ chế chính sách 171
9.5.2 Giải pháp về thị trường 172
9.5.3 Giải pháp về quy hoạch 172
9.5.4 Giải pháp về đào tạo 173
9.5.5 Giải pháp về phát triển cơ sở hạ tầng 174
9.5.6 Giải pháp về xã hội 174
9.5.7 Giải pháp về tổ chức quản lý 174
9.5.8 Giải pháp kiểm tra 175
CHƯƠNG 10 176
CÁC LOẠI HÌNH DU LỊCH SINH THÁI 176
10.1. Du lịch sinh thái đô thị 176
10.1.1. Khái niệm du lịch sinh thái đô thị 176
10.1.2. Đặc điểm du lịch sinh thái đô thị 177
10.1.3. Phân loại du lịch sinh thái đô thị 177
10.1.4. Một số khu sinh thái đô thị hiện nay và tương lai 178
CHƯƠNG 11 185
DU LỊCH SINH THÁI MIỆT VƯỜN 185
11.1. Lịch sử hình thành miệt vườn: 185
11.2. Khái niệm: 189
11.3. Phân loại 190
11.3.1. Miệt vườn Nam bộ: 190
11.3.2. Hệ thống nhà vườn Huế: 190
11.3.3. Miệt vườn Quảng Nam 191
11.3.4. Một số khu du lịch sinh thái miệt vườn: 191
11.3.4.1.Khu du lịch Thới Sơn (Tiền Giang) 191
11.3.4.2. Du lịch Cù lao An Bình (Long Hồ - Vĩnh Long) 192
11.3.4.3. Du lịch miệt vườn Lái Thiêu 192
11.3.4.4. Du lịch miệt vườn Cái Mơn:: 193
11.3.4.5.Lễ hội sông nước miệt vườn Sóc Trăng 193
PHẦN 3: MỘT SỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VỀ DU LỊCH SINH THÁI 195
CHƯƠNG 12: DU LịCH SINH THÁI TỈNH ĐỒNG NAI 195
12.1. Một số điểm du lịch sinh thái tỉnh Đồng Nai 196
12.2.Khu du lịch Vườn Quốc gia Nam Cát Tiên 197
12.2.1. Giới thiệu về Vườn Quốc gia Nam Cát Tiên 197
12.2.2. . Thị trường khách du lịch Khu DLST KDTSQ Cát Tiên 198
Bảng 12.1 : Lượng du khách nội địa,quốc tế và doanh thu cùa KDTSQ Cát Tiên trong năm 2002-2004 199
12.2.3. Đánh giá sức chịu tải của Khu du lịch Vườn Quốc gia Nam Cát Tiên 200
12.2.4. Đề xuất một số mô hình phát triển du lịch sinh thái bền vững tại Vườn Quốc Gia Nam Cát Tiên 203
12.4. Đề xuất phương hướng quy hoạch du lịch sinh thái bền vững của tỉnh Đồng Nai 210
12.4.2. Đánh giá tác động môi trường từ các hạng mục xây dựng cơ bản và khai thác tại các điểm du lịch sinh thái trọng tâm của tỉnh Đồng Nai: 214
12.4.3. Liên kết phát triển du lịch sinh thái: 216
CHƯƠNG 13: NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG ĐỀ ÁN KHU DU LỊCH SINH THÁI ĐẠ TẺH, ĐẠ HÀM 218
13.1. Tổng quan đề tài: 218
13.1.1. Mục tiêu: 218
13.1.2. Phương pháp nghiên cứu: 218
13.2. Tổng quan khu vực nghiên cứu. 218