Ảnh hưởng của rủi ro tín dụng đến tỷ suất sinh lợi - Bằng chứng thực nghiệm tại các ngân hàng TMCP Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

-------------------

NGUYỄN PHÚC HẬU

ẢNH HƯỞNG CỦA RỦI RO TÍN DỤNG ĐẾN TỶ SUẤT SINH LỢI: BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng (Hướng ứng dụng) Mã số: 8340201

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS.Trương Thị Hồng

TP.Hồ Chí Minh - Năm 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi. Các thông tin, dữ liệu và kết quả được sử dụng trong luận văn là trung thực và không có nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm Người cam đoan

Nguyễn Phúc Hậu

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ TÓM TẮT

ABSTRACT

MỤC LỤC 4

Chương 1. Giới thiệu đề tài 1

1.1. Sự cần thiết của vấn đề nghiên cứu: 1

1.2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu: 1

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2

1.4. Phương pháp nghiên cứu 2

1.5. Ý nghĩa, đóng góp của đề tài: 3

1.6. Kết cấu của đề tài: 3

Chương 2: Tổng quan hệ thống ngân hàng TMCP Việt Nam và biểu hiện tác động của rủi ro tín dụng đến tỷ suất sinh lợi 5

2.1. Tổng quan hệ thống ngân hàng TMCP Việt Nam 5

2.2. Thực trạng rủi ro tín dụng và kết quả kinh doanh của các ngân hàng TMCP Việt Nam giai đoạn từ năm 2008 – 2018 6

2.2.1. Tình hình cho vay khách hàng 6

2.2.2. Tình hình nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu: 9

2.2.3. Quy mô tổng tài sản và vốn chủ sở hữu: 13

2.2.4. Tỷ suất sinh lợi: 15

2.3. Biểu hiện về tác động của rủi ro tín dụng đến tỷ suất sinh lợi của các ngân hàng TMCP Việt Nam 18

2.3.1. Tác động của rủi ro tín dụng đến tỷ suất sinh lợi trên yếu tố tỷ lệ nợ xấu

...............................................................................................................18

2.3.2. Tác động của rủi ro tín dụng đến tỷ suất sinh lợi trên yếu tố tỷ lệ chi phí dự phòng rủi ro tín dụng trên tổng dư nợ cho vay 19

Kết luận chương 2 20

Chương 3: Cơ sơ lý thuyết về rủi ro tín dụng, tỷ suất sinh lợi và tổng quan các nghiên cứu trước đây 22

3.1. Rủi ro tín dụng của ngân hàng 22

3.1.1. Khái niệm rủi ro 22

3.1.2. Khái niệm rủi ro tín dụng 22

3.1.3. Phân loại rủi ro tín dụng 24

3.1.4. Nguyên nhân rủi ro tín dụng: 26

3.1.5. Hậu quả của rủi ro tín dụng: 28

3.1.6. Các tiêu chí đánh giá rủi ro tín dụng 30

3.2. Tỷ suất sinh lợi của ngân hàng: 32

3.2.1. Khái niệm 32

3.2.2. Các chỉ tiêu đo lường tỷ suất sinh lợi: 33

3.3. Tổng quan tác động của rủi ro tín dụng đến tỷ suất sinh lợi của ngân hàng ...

.....................................................................................................................34

3.3.1. Rủi ro tín dụng có tác động ngược chiều đến tỷ suất sinh lợi 35

3.3.2. Rủi ro tín dụng có tác động cùng chiều đến tỷ suất sinh lợi 35

3.4. Tổng quan các bài nghiên cứu trước đây 36

3.4.1. Các công trình nghiên cứu cho thấy rủi ro tín dụng tác động ngược chiều đến tỷ suất sinh lợi: 36

3.4.2. Các công trình nghiên cứu cho rủi ro tín dụng tác động cùng chiều đến tỷ suất sinh lợi: 39

Kết luận chương 3 40

Chương 4: Kết quả nghiên cứu về tác động của rủi ro tín dụng đến tỷ suất sinh lợi 41

4.1. Xây dựng giả thuyết 41

4.1.1. Mô hình nghiên cứu 41

4.1.2. Mô tả biến và giả thuyết nghiên cứu 41

4.2. Dữ liệu nghiên cứu 47

4.3. Trình tự tiến hành và phương pháp nghiên cứu 47

4.4. Kết quả nghiên cứu 48

4.4.1. Thống kê mô tả 48

4.4.2. Sự tương quan giữa các biến 49

4.4.3. Kết quả phân tích hồi quy 49

Kết luận chương 4 57

Chương 5. Giải pháp nâng cao tỷ suất sinh lợi và kiểm soát rủi ro tín dụng 58

5.1. Giải pháp đề xuất 58

5.1.1. Kiểm soát và giảm thiểu rủi ro tín dụng 58

5.1.2. Nâng cao tỷ suất sinh lợi 59

5.2. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo 60

Kết luận chương 5 61

KẾT LUẬN 62

TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BCTC

Báo cáo tài chính
CPI	Chỉ số giá tiêu dùng
CTI	Hiệu quả quản lý chi phí
FEM	Mô hình hồi quy tác động cố định
GDP	Tốc độ tăng trưởng kinh tế
GLS	Phương pháp bình phương bé nhất dạng tổng quát
IMF	Quỹ Tiền tệ quốc tế
LLPR	Tỷ lệ chi phí dự phòng rủi ro tín dụng
LTA	Tỷ lệ dư nợ/Tổng tài sản
NH	Ngân hàng
NHNN	Ngân hàng nhà nước
NHTM	Ngân hàng Thương mại
NHTMCP	Ngân hàng Thương mại cổ phần
NPL	Tỷ lệ nợ xấu
POOLED OLS	Mô hình hồi quy gộp
REM	Mô hình hồi quy tác động ngẫu nhiên
ROA	Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản
ROE	Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu
RRTD	Rủi ro tín dụng
TCTD	Tổ chức tín dụng
TMCP	Thương mại cổ phần
UBCKNN	Ủy ban Chứng khoán nhà nước
VAMC	Công ty Quản lý tài sản các Tổ chức tín dụng Việt Nam
VNR500	Bảng xếp hạng 500 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam