Văn hóa kinh doanh ở Công ty phát hành sách Hà Nội trong cơ chế thị trường

Tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý; chấm dứt cơ chế bộ chủ quản, thực sự tách quản lý nhà nước khỏi quản lý sản xuất - kinh doanh, thực hiện xóa bao cấp, giảm bảo hộ và chỉ bảo hộ cần thiết, có điều kiện đối với những ngành, lĩnh vực, sản phẩm quan trọng; thực hiện độc quyền nhà nước trong lĩnh vực cần thiết, nhưng không biến độc quyền nhà nước thành độc quyền doanh nghiệp; giảm đến mức tối đa giá các loại đầu vào của sản xuất - kinh doanh như đất đai, điện, xăng dầu, cước phí bưu chính viễn thông...

Tăng cường công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Các Bộ, ngành và các cấp chính quyền tại địa phương phải thực sự quan tâm chỉ đạo sát sao việc quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ chủ trương và các giải pháp của Chính phủ chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Cần nâng cao trách nhiệm cá nhân (hay nói cách khác là cá thể hóa trách nhiệm) của những người đứng đầu các Bộ, ngành và địa phương về cuộc đấu tranh chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Việc chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại phải làm cả ở biên giới và nội địa.

Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ hiểu biết đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nắm vững các kiến thức và kỹ năng sản xuất - kinh doanh cho các nhà doanh nghiệp.

Cung cấp thông tin cập nhật cho các nhà doanh nghiệp bao gồm các thông tin về thị trường, giá cả, thể chế, chính sách, những văn bản pháp quy có liên quan.

Giúp các nhà doanh nghiệp tiếp xúc với thế giới, với những biến động của thị trường thế giới, giao lưu văn hóa với các doanh nhân nổi tiếng, giúp họ tham quan, khảo sát, tiếp cận thị trường thế giới.

Quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh XBP và thị trường XBP là một yêu cầu tất yếu. Nhà nước tác động vào đơn vị kinh doanh XBP dựa trên nguyên tắc: quản lý kinh doanh thông qua kế hoạch định hướng, chính sách và luật pháp, còn thị trường mới là nơi hướng dẫn điều tiết kế hoạch phát triển của công ty PHS và các doanh nghiệp kinh doanh XBP.

Nhà nước quản lý bằng biện pháp kinh tế, bằng chính sách và tác động của thị trường. Để thị trường hoạt động tốt, hạn chế hậu quả tiêu cực, kích thích thị hiếu tầm thường thực dụng, gây thiệt hại ảnh hưởng tới đạo đức kinh doanh, Nhà nước cần có chế độ chính sách pháp luật chặt chẽ:

Trước hết, cần tiếp tục xây dựng khuôn khổ luật pháp, hành lang pháp lý cho thị trường XBP. Có chính sách kinh tế - xã hội đảm bảo bình đẳng cho các thành phần kinh tế, có biện pháp chống độc quyền, bảo vệ cạnh tranh lành mạnh. Hoàn thiện các văn bản pháp qui (Luật Xuất bản, Pháp lệnh Quảng cáo, Nghị định, Chỉ thị...) làm cơ sở pháp lý cho các chủ thể sản xuất kinh doanh XBP tự điều chỉnh hoạt động kinh doanh của mình trong sự quản lý của pháp luật. Điều hành tốt việc kiểm tra giám sát hoạt động xuất bản kinh doanh cung ứng XBP trên thị trường. Ngoài Luật xuất bản đã ban hành và cần phải được sửa đổi, Nhà nước cần tiếp tục ban hành văn bản dưới luật còn thiếu hoặc bổ sung, nhất là các văn bản pháp qui qui định một số mặt cụ thể.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.

Ban hành qui chế mới để khôi phục quan hệ cơ bản và lâu dài giữa nhà xuất bản và hệ thống phát hành, văn bản qui chế về tiêu thụ XBP với các nhà xuất bản, các lực lượng xã hội, tư nhân, văn bản pháp luật về liên kết liên doanh xuất bản phát hành.

Củng cố và kiện toàn đội ngũ cán bộ thanh tra giám sát của ngành PHS từ Trung ương tới cơ sở về số lượng, chất lượng và trang thiết bị kỹ thuật cho công tác kiểm tra, bởi vì đội ngũ này chưa đủ mạnh để thực hiện việc xử lý nghiêm minh các vụ trốn lậu thuế, in lậu, in sách cấm, mê tín dị đoan. Việc xử phạt hành chính chưa đủ tính chất răn đe. Công ty PHS Hà Nội cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan để quản lý thị trường XBP. Cục xuất bản (cơ quan tham mưu) có thẩm quyền cao nhất thuộc Bộ Văn hóa - Thông tin quản lý chung các hoạt động văn hóa. Sở Văn hóa - Thông tin Hà Nội trực tiếp quản lý các hoạt động kinh doanh XBP trên địa bàn Hà Nội. Ngoài ra, sự có mặt của các đơn vị khác có vai trò hỗ trợ quan trọng trong việc quản lý thị trường XBP như Công an thành phố, Chi cục quản lý thị trường, Đội kiểm tra văn hóa quận, huyện... Mỗi cơ quan ban ngành đều có chức năng nhiệm vụ riêng, nhưng cần có sự phối hợp đồng bộ chặt chẽ để quản lý tốt thị trường XBP ở thành phố. Phối hợp kiểm tra thường xuyên hoạt

động kinh doanh XBP, kịp thời phát hiện và xử lý những XBP vi phạm pháp luật, ngoài luồng, các XBP mang tính bạo lực, kích động; hoạt động in, phát hành trái phép, không phép… Nếu đủ yếu tố cần truy tố ngay trước pháp luật để răn đe những cá nhân, đơn vị, có hành vi vi phạm kiếm lời bất chính, coi thường pháp luật.

Tăng cường quản lý chỉ đạo thống nhất ba khâu xuất bản - in - phát hành. Nhà nước cần tăng cường thống nhất chỉ đạo quản lý cả xuất bản và lưu thông, tạo điều kiện tập trung XBP có chất lượng tốt vào hệ thống Nhà nước, tạo điều kiện gắn sản xuất với kinh doanh thành tổ chức có tính định hướng.

Quản lý chặt chẽ đối với kinh doanh XBP của tư nhân đưa ra qui định rõ ràng minh bạch tạo ra sự cạnh tranh công bằng giữa các thành phần kinh tế. Có hướng dẫn nghiệp vụ bắt buộc cho các chủ tư nhân kinh doanh XBP, hạn chế vi phạm pháp luật, làm môi trường kinh doanh XBP ổn định, lành mạnh. Có chính sách thuế cụ thể cho các cơ sở tư nhân, tránh tình trạng trốn lậu thuế tạo một thị trường bất bình đẳng giữa công ty nhà nước và tư nhân trong kinh doanh XBP.

Muốn đảm bảo được yêu cầu phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận động theo cơ chế thị trường, theo định hướng XHCN đòi hỏi Đảng và Nhà nước có những luật pháp chặt chẽ phát huy năng động sáng tạo các thành phần kinh tế kinh doanh đúng pháp luật.

Cần tiếp tục nghiên cứu và xúc tiến thực hiện chủ trương cổ phần hóa các doanh nghiệp XBP thành tập đoàn sách bao gồm nhà xuất bản, công ty in, công ty PHS, hoạt động khép kín từ đầu vào đến đầu ra. Mối quan hệ giữa tập đoàn sách với công ty là chỉ đạo định hướng tạo điều kiện để công ty phát triển trên nguyên tắc cấp trên, cấp dưới nhưng độc lập hoạch toán và tự chịu trách nhiệm. Nếu tổ chức mô hình tập đoàn sách ở Hà Nội thì Công ty PHS Hà Nội là một thành viên có vị trí quan trọng hàng đầu.

Cơ cấu tổ chức của tập đoàn sách là hội đồng quản trị cơ quan tối cao có quyền quyết định mọi vấn đề như nhân sự, phương án chiến lược, sản xuất kinh doanh và các vấn đề quan trọng khác. Tổng giám đốc do Hội đồng quản trị đề cử hoặc thuê mướn

những người có đủ năng lực ngang tầm với công việc được giao. Giám đốc bộ phận do Tổng giám đốc đề cử và quyết định.

Như trên đã trình bày và phân tích, kinh doanh XBP là hoạt động kinh tế thương mại đặc thù, hàng hóa XBP là một loại hàng hóa đặc biệt. Do đó, kinh doanh XBP trong cơ chế thị trường không đơn thuần như các loại hàng hóa khác. Hiệu quả của hoạt động bán XBP được xác định bởi sự kết hợp song song hai mục tiêu: kinh tế và xã hội. Vì thế để hoạt động kinh doanh XBP có hiệu quả, Nhà nước ta cần tăng cường đầu tư vốn hơn nữa cho các doanh nghiệp XBP của Nhà nước (quốc doanh), trong đó chủ yếu là vốn lưu động. Trong tình hình hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp đều gặp khó khăn trong quá trình tạo vốn hoạt động. Ngoài nguồn vốn ngân sách nhà nước cấp (30%) các doanhnghiệp đều phải tự huy động từ nhiều nguồn khác nhau: vốn tự bổ sung, vốn vay ngân hàng. Sự quan tâm, đầu tư vốn của Nhà nước sẽ giúp các doanh nghiệp XBP tháo gỡ phần nào những khó khăn, tăng nguồn vốn kinh doanh, tạo thế chủ động trong việc hoàn thiện, phát triển các hình thức tiếp thị XBP nhằm thực hiện có hiệu quả các mục tiêu kinh tế - xã hội cho doanh nghiệp trong cơ chế thị trường. Chính phủ, Bộ Văn hóa Thông tin, UBND thành phố Hà Nội cần tài trợ một phần kinh phí cho hoạt động tuyên truyền, quảng cáo giới thiệu XBP trong dịp kỷ niệm ngày lễ lớn, công tác tuyên truyền giới thiệu sách lý luận chính trị... Đây là những loại sách cần được tuyên truyền phổ biến tới quần chúng nhân dân. Kinh phí phải được Nhà nước trợ cấp.

Hoạt động PHS có tính đặc thù riêng thuộc lĩnh vực văn hóa - tư tưởng, không phải thuộc hoạt động mang tính thương mại đơn thuần. Nó phải được xem là ngành phi lợi nhuận. Trước đây, việc áp dụng thuế suất 1% với các mặt hàng sách báo, 2% với các mặt hàng khác đã bị nhiều doanh nghiệp cho là quá cao, chưa khuyến khích đầu tư cho các loại sách hay, sách tốt có tính thẩm mỹ, mang bản sắc dân tộc thì nay, việc áp dụng thuế giá trị gia tăng với thuế suất 5% (10%) càng làm cho các doanh nghiệp kinh doanh XBP khó khăn hơn. Với mức thuế suất này, nếu doanh nghiệp muốn giữ nguyên lợi nhuận như năm ngoái thì phải tăng giá bán thêm 4% với các mặt hàng trước đây chịu thuế 1%, 9% đối với các mặt hàng trước đây chịu thuế suất 2%. Thế nhưng, chủ trương của Nhà nước không cho các doanh nghiệp PHS tăng giá bán. Vì vậy thiết nghĩ, Nhà

nước cần áp dụng một mức thuế đặc biệt với ngành PHS bởi vì nhiệm vụ hàng đầu của ngành là thực hiện việc phổ biến các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, góp phần nâng cao dân trí xã hội chứ không chỉ chạy theo lợi nhuận. Hoạt động bán các XBP như các mặt hàng như sách chính trị xã hội, khoa học - kỹ thuật nhiều khi không xác định được hiệu quả kinh tế vì đây là các mặt hàng nằm trong chính sách trợ giá của Nhà nước. Việc áp dụng một mức thuế riêng đối với ngành PHS là cần thiết để kích thích hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh XBP có hiệu quả, góp phần hạ giá thành sản phẩm (hạ giá phát hành phí), khuyến khích khách hàng tiêu thụ XBP.

kết luận

Công ty PHS Hà Nội hoạt động ở một trong những thị trường có nhu cầu sách ngày càng được nâng cao cả về số lượng và chất lượng. Thị trường sách Hà Nội luôn luôn tăng trưởng không ngừng tạo điều kiện quyết định cho hoạt động kinh doanh sách tăng trưởng. Hà Nội là trung tâm tập trung hầu hết các nhà xuất bản của cả nước (nơi cho ra đời các XBP, mặt hàng chủ yếu của PHS). Vì vậy, đây cũng là mạng lưới trung tâm điều phối cung cấp sách cho phạm vi toàn quốc hình thành một mạng lưới tiêu thụ sách rộng lớn. Nhờ vậy, Công ty PHS Hà Nội nói riêng và các doanh nghiệp kinh doanh XBP khác trên địa bàn nói chung có được môi trường thuận lợi để tham gia kinh doanh XBP trên thị trường.

Kinh doanh trên thị trường sách ở Hà Nội ngoài Công ty PHS Hà Nội có rất nhiều thành phần tham gia: Tư nhân, liên doanh, các tổ chức xã hội khác có tham gia kinh doanh XBP, các nhà xuất bản trực tiếp tiêu thụ sản phẩm của mình. Tổng Công ty sách Việt Nam... Các doanh nghiệp đều có phương thức kinh doanh riêng để khẳng định vị trí của mình trên thương trường, tính cạnh tranh giữa các thành phần kinh doanh XBP rất quyết liệt và gay gắt. Điều đó đòi hỏi Công ty PHS Hà Nội phải năng động, đổi mới tổ chức, quản lý, điều hành sinh hoạt phù hợp với yêu cầu mới của hoạt động kinh doanh.

Vấn đề quan trọng đặt ra cho Công ty PHS Hà Nội là tìm ra phương thức, thủ pháp kinh doanh mới, có hiệu quả nhằm ổn định thị trường cạnh tranh có định hướng cho xã hội, đáp ứng đủ quy luật cung và cầu với giá cả hợp lý. Đó là nâng cao chất lượng và hiệu quả văn hóa kinh doanh của mỗi thành viên trong công ty, là xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Việc xây dựng văn hóa kinh doanh phải gắn với việc giáo dục văn hóa đạo đức, lối sống truyền thống dân tộc. Đồng thời, chú trọng việc giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các bộ môn khoa học xã hội và nhân văn khác. Việc nâng cao văn hóa doanh nghiệp ở Công ty PHS Hà Nội đòi hỏi phải thực hiện nghiêm ngặt tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế; đưa thẳng XBP tới thẳng người tiêu dùng; tăng thị phần dịch vụ, tăng giá trị cạnh tranh; tăng màng lưới khách hàng, bán hàng; phát huy nội

lực (văn hóa đạo đức, năng lực kinh doanh...) ở mọi thành viên Công ty... Và điều quan trọng là phải tăng cường vai trò lãnh đạo và quản lý của Đảng và Nhà nước, của các cấp, các ngành trong việc xây dựng và hoàn thiện khuôn khổ, hành lang pháp lý cho hoạt động của thị trường XBP, bảo đảm sự bình đẳng của các thành phần kinh tế, chống độc quyền, gian lận thương mại và bảo vệ cạnh tranh lành mạnh... làm cho thị trường kinh doanh XBP là thị trường kinh doanh có văn hóa cao, bảo đảm định hướng XHCN trong hoạt động xây dựng văn hóa kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp ở Công ty PHS Hà Nội có ý nghĩa sống còn đối với hoạt động của công ty trong cơ chế thị trường. Do đó, đề xuất các giải pháp khả thi, hiệu quả hơn cho việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động kinh doanh, văn hóa kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp ở Công ty PHS Hà Nội rất cần phải được các cấp, các ngành hữu quan quan tâm hơn nữa để ngành PHS Thủ đô phát triển không ngừng, xứng đáng với vị trí của Thủ đô - trung tâm chính trị kinh tế và văn hóa của đất nước.

danh mục Tài liệu tham khảo

1. Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương, Bộ Văn hóa - Thông tin, Viện Quản trị doanh nghiệp (2001), Văn hóa và kinh doanh, Nxb Lao động, Hà Nội.

2. Kim Woo Choong, "Văn hóa làm giàu", Báo Văn nghệ, số 46 ngày 12-11-1994.

3. Công ty Phát hành sách, Báo cáo tổng kết công tác phát hành năm 1981 đến 1986.

4. Công ty Phát hành sách Hà Nội, Nội quy lao động.

5. Công ty Phát hành sách Hà Nội, Quy chế tổ chức và hoạt động.

6. Công ty Phát hành sách Hà Nội, Báo cáo kết quả hoạt động và phương hướng nhiệm vụ công tác từ 1996 đến 2002.

7. Công ty Phát hành sách Hà Nội (2001), Quy chế thực hiện dân chủ.

8. Công ty Phát hành sách Hà Nội (2001), Kế hoạch khảo sát đánh giá cán bộ và xây dựng quy hoạch cán bộ đến năm 2005.

9. Đỗ Minh Cương (2001), Văn hóa kinh doanh và triết lý kinh doanh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.

10. Trần Quốc Dân (2003), Tinh thần doanh nghiệp giá trị định hướng của văn hóa kinh doanh Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.

11. Phạm Tất Dong - Lê Ngọc Hùng (2001), Xã hội học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội.

12. Nguyễn Văn Đáng - Vũ Xuân Hương (1996), Văn hóa và nguyên lý quản trị, Nxb Thống kê, Hà Nội.

13. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.

14. Đảng Cộng sản Việt Nam (1998), Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương (khóa VIII), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.