Tổng Hợp Đánh Giá Về Điểm Du Lịch Tiêu Biểu Của Thành Phố Hải Phòng

lực của các công ty lữ hành c n hạn chế trong việc tổ chức các dịch vụ MICE, thiếu các cơ sở vui chơi giải trí…v.v…

Để du lịch MICE Hải Ph ng thực sự phát triển, thành phố và ngành Du lịch cần có sự đầu tư xây dựng quy trình hợp lý cho loại hình này.

Khi phân tích từng khía cạnh sản phẩm cụ thể như trên thì thấy rằng, cơ bản, các sản phẩm du lịch Hải Ph ng được xây dựng dựa trên nguồn tài nguyên hấp dẫn, độc đáo nhưng những dịch vụ của sản phẩm đó thì c n hạn chế. Vì vậy, khi sản phẩm đến tay khách hàng vẫn c n tồn tại những điểm yếu trong chất lượng. Hơn nữa, du lịch Hải Ph ng lại chưa có sản phẩm đặc thù. Với những sản phẩm tiềm năng như vậy, du lịch Hải Ph ng cần có những định hướng để nâng cao hơn nữa chất lượng và tạo thương hiệu cho sản phẩm du lịch của mình.

3.3.2. Thực trạng phát triển du lịch theo lãnh thổ

3.3.2.1. Điểm du lịch

Đến năm 2015, theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hải Ph ng có 86 điểm du lịch, trong đó có 14 điểm du lịch được công nhận là điểm du lịch địa phương, chưa có điểm du lịch quốc gia. Bao gồm: Di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (huyện Vĩnh Bảo); du lịch sinh thái nước khoáng nóng Tiên Lãng (huyện Tiên Lãng); di tích núi Voi (huyện An Lão); điểm cao 177 (huyện Cát Hải); bãi tắm Cát C I, II, III (huyện Cát Hải); Vịnh Lan Hạ (huyện Cát Hải); Dải trung tâm thành phố (nội thành Hải Ph ng); Bảo tàng thành phố (nội thành Hải Ph ng); đình Hàng Kênh (nội thành Hải Ph ng); du lịch quốc tế H n Dấu (quận Đồ Sơn); đảo Dấu (quận Đồ Sơn); biệt thự Bảo Đại (quận Đồ Sơn); quần thể di tích lịch sử - danh thắng cấp quốc gia Tràng Kênh - Bạch Đằng (huyện Thủy Nguyên); di tích Khu tưởng niệm Vương triều nhà Mạc và Từ đường họ Mạc (huyện Kiến Thụy).

Các điểm du lịch được phân bố tại các quận, huyện của thành phố. Đó là các điểm du lịch văn hóa hay tự nhiên. Tuy nhiên, trong số đó, không phải điểm du lịch nào cũng hấp dẫn du khách. Điều này phản ánh phần nào thực trạng c n nhiều hạn chế của du lịch Hải Ph ng. Một số điểm du lịch tiêu biểu hơn như di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, suối nước khoáng nóng Tiên Lãng, di tích khu tưởng niệm Vương triều Mạc…cũng đã và đang thu hút được du khách, nhưng số lượng không nhiều. Ví dụ như điểm di tích Vương triều Mạc đón được trung bình khoảng 40.000 lượt khách

du lịch mỗi năm, tập trung vào 03 tháng đầu năm (với lễ hội khai bút ngày 6 tháng giêng âm lịch) và tháng 8 âm lịch với ngày giỗ của Thái Tổ Mạc Đăng Dung. Lượng khách đến đây chủ yếu là khách nội địa, khách quốc tế rất ít (chủ yếu là khách Trung Quốc, Anh, Pháp…). Mục đích đi du lịch của khách nội địa là đi lễ, tham quan; với khách quốc tế là tham quan kết hợp thăm thân, công vụ.

Với các tiêu chí đánh giá điểm du lịch đã lựa chọn (Xem phụ lục 3), đề tài đã đánh giá một số điểm du lịch tiêu biểu, được công nhận là điểm du lịch địa phương (Chi tiết xem ở phụ lục 22). Phần lớn các điểm du lịch đều hoạt động ở mức tốt, tuy nhiên vẫn có sự chênh lệch giữa các điểm du lịch. Những điểm du lịch ở gần trung tâm thành phố, thuận tiện cho việc di chuyển của du khách có nhiều cơ hội phát triển hơn, cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật cũng tốt hơn. Điểm du lịch núi Voi, tuy có tiềm năng nhưng từ lâu nay chưa phát triển.

Bảng 3.17. Tổng hợp đánh giá về điểm du lịch tiêu biểu của thành phố Hải Phòng

Đơn vị: Điểm

Các tiêu chí

Di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (huyện Vĩnh Bảo)	Suối khoáng nóng Tiên Lãng (huyện Tiên Lãng)	Núi Voi (huyện An Lão)	Di tích lịch sử - danh thắng Tràng Kênh - Bạch Đằng (huyện Thủy Nguyên)	Di tích Khu tưởng niệm Vương triều Mạc và Từ đường họ Mạc (huyện Kiến Thụy)
1. Khả năng thu hút thị trường khách	5	2	3	4	3
2. Khoảng cách từ điểm du lịch đến trung tâm, đường giao thông	2	3	3	3	3
3. Sức chứa của điểm du lịch	5	4	1	5	4
4. Cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch của điểm du lịch	3	3	3	3	3
5. Khả năng liên kết với các điểm, khu du lịch khác trong vùng du lịch	5	5	5	5	5
Tổng điểm - Chất lượng hoạt động	20 (Tốt)	17 (Tốt)	15 (Trung bình)	20 (Tốt)	18 (Tốt)

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 273 trang tài liệu này.

(Nguồn: Xử lý từ kết quả điều tra của tác giả)

3.3.2.2. Khu du lịch

Hiện tại, Hải Ph ng có hai khu du lịch cấp địa phương là Đồ Sơn và Cát Bà. Đây cũng là hai điểm đến du lịch nổi bật nhất của thành phố trong giai đoạn gần đây. Du khách đến Hải Ph ng chủ yếu là tham gia loại hình du lịch biển, đảo. Đồ Sơn và Cát Bà là hai khu du lịch thu hút đông đảo lượng khách, cả trong và ngoài nước.

Bảng 3.18. Số lượt khách du lịch đến khu du lịch Cát Bà giai đoạn 2005 - 2015

Đơn vị: 1000 lượt khách

Chỉ tiêu

2005	2010	2011	2012	2013	2014	2015
Khách du lịch quốc tế	12	303	310	321	341	341,2	352,4
Khách du lịch trong nước	423	823,5	893	1.014	986	1.171,8	1.215,6
Tổng lượt khách	435	1.126,5	1.203	1.335	1.327	1.513	1.568

(Nguồn: [48])

Bảng 3.19. Số lượt khách du lịch đến khu du lịch Đồ Sơn giai đoạn 2005 - 2015

Đơn vị: Lượt khách

Chỉ tiêu

2005	2010	2011	2012	2013	2014	2015
Tổng lượt khách	1.150	2.150	2.300	2.350	2.100	2.300	2.520

(Nguồn: [48])

Do các sản phẩm du lịch biển, đảo ngày càng được đầu tư hơn nên thời gian lưu trú của du khách và lượng chi tiêu của họ cũng nhiều hơn so với các sản phẩm khác. Sự gia tăng cả về số lượng và tổng thu đã cho thấy vị trí quan trọng của du lịch biển trong nền kinh tế Hải Phòng.

Bảng 3.20. Tổng thu từ khách du lịch đến vùng ven biển Hải Phòng giai đoạn 2005 - 2015‌

Đơn vị: Tỷ đồng

Chỉ tiêu

2005	2010	2015
Tổng thu từ khách du lịch đến Cát Bà	75	370	769
Tổng thu từ khách du lịch đến Đồ Sơn	145	215	395

(Nguồn: [48])

Tuy nhiên, các bảng số liệu trên cũng cho thấy, lượng khách du lịch đến Đồ Sơn nhiều hơn nhưng doanh thu du lịch ở đây lại kém hơn so với Cát Bà. Lý giải cho điều này, có thể thấy, điểm đến du lịch Đồ Sơn với lợi thế trong việc di chuyển đã thu hút được lượng lớn du khách nội địa, đặc biệt vào mùa du lịch hè nhưng lại

không đón được nhiều khách du lịch quốc tế có khả năng chi trả cao và lưu trú dài ngày. Khách du lịch quốc tế Tây Âu, Bắc Mỹ không biết đến hoặc không lựa chọn Đồ Sơn bởi ở đây chưa có nhiều hoạt động đáp ứng nhu cầu du lịch của họ, chất lượng nước biển không tốt; cơ sở vật chất kỹ thuật chưa được đổi mới, đầu tư…Khách quốc tế đến Đồ Sơn chủ yếu để sử dụng dịch vụ casino tại Đồ Sơn Casino Resort. Trước thực tế này, ngành Du lịch Hải Ph ng cần có những chính sách nhằm thu hút nhiều hơn nữa du khách quốc tế đến Đồ Sơn nói riêng và trên địa bàn cả thành phố nói chung.

- Đồ Sơn

Đồ Sơn là sự hài h a giữa biển cả, đồi núi và rừng thông; là nơi hội tụ của những lễ hội truyền thống, các di tích lịch sử...Tiêu biểu như bãi biển Đồ Sơn với 3 khu cùng đồi thông và thung lũng xanh; lễ hội Chọi trâu, đền Bà Đế, chùa Hang, chùa Thiên Phúc, bến Nghiêng và bến tàu Không Số, đảo H n Dáu v.v…

+ Cơ sở hạ tầng ở Đồ Sơn

Cơ sở hạ tầng tại Đồ Sơn đã và đang được chú ý xây dựng một cách quy mô, bài bản, có hệ thống. Khách du lịch ra Đồ Sơn có thể đi xe buýt, ô tô, taxi, xe máy…, theo hướng xuất phát từ nội thành Hải Ph ng, qua cầu Rào theo tuyến đường Phạm Văn Đồng. Bên cạnh đó, hệ thống cấp thoát nước vào mùa mưa bão cũng được chuẩn bị cẩn thận; tránh gây ngập lụt trên các tuyến đường đến khu du lịch, gây mất cảnh quan và ách tắc.

+ Cơ sở phục vụ ăn uống và lưu trú ở Đồ Sơn

Các cơ sở lưu trú ở Đồ Sơn rất đa dạng, phục vụ nhu cầu du khách như khách sạn, nhà nghỉ hay các khu cắm trại...Các cơ sở lưu trú luôn sở hữu vị trí đẹp nên thuận tiện cho việc di chuyển, đi lại và giải trí của du khách. Điển hình như H n Dáu Resort, khách sạn Công Đoàn, khách sạn Bảo Đại…Ngoài những tiêu chí về vị trí địa lý, các cơ sở lưu trú c n mang đến những dịch vụ khá tiện ích, phù hợp như ph ng nghỉ, chăm sóc sức khỏe, giặt là...

Các nhà hàng tại khu du lịch này phục vụ những đặc sản biển nổi tiếng của Đồ Sơn như hàu biển, cá song, tu hài, nộm sứa, cua, ghẹ, tôm, mực…

Bảng đánh giá (Phụ lục 12) cho kết quả rất tốt về hoạt động của khu du lịch Đồ Sơn (23 điểm). Đây là cơ sở đưa Đồ Sơn trở thành Đô thị du lịch trong tương

lai. Tuy nhiên, các dịch vụ du lịch (cơ sở lưu trú hạng trung, dịch vụ bổ sung) tại đây cần được nâng cấp hơn nữa và đặc biệt, cần khắc phục những hạn chế của thời vụ du lịch biển vào mùa hè để tạo diện mạo mới và đẳng cấp hơn cho một khu du lịch có nhiều tiềm năng như Đồ Sơn.

- Cát Bà

Cát Bà là một điểm đến du lịch nổi tiếng của thành phố Hải Ph ng, thuộc huyện đảo Cát Hải, cách trung tâm thành phố 30km. Du lịch Cát Bà sở hữu quần đảo đá vôi lớn nhất Việt Nam, nổi tiếng với đặc trưng du lịch sinh thái rừng và biển; trong đó nổi bật là rừng nguyên sinh, hệ thống hang động, núi đá vôi, bãi tắm, các rạn san hô...Đặc biệt, Voọc Cát Bà là loài linh trưởng đặc hữu trên thế giới, duy nhất chỉ c n ở Cát Bà và xếp vào loài cần được bảo vệ nghiêm ngặt.

Với việc UNESCO công nhận quần đảo Cát Bà là Khu dự trữ sinh quyển thế giới, đồng thời là Khu bảo tồn biển của Việt Nam và nhất là năm 2013, danh lam thắng cảnh quần đảo Cát Bà được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt, góp phần quan trọng nâng cao tốc độ tăng trưởng khách đến du lịch Cát Bà những năm qua. Cát Bà có 5 không gian trọng điểm là thị trấn Cát Bà - khu đô thị Cái Giá, địa bàn trung tâm Vườn quốc gia

- Việt Hải, Phù Long - Gia Luận, Xuân Đám - Trân Châu - Hiền Hào, Vịnh Lan Hạ…Đây là nơi được du khách, đặc biệt là du khách nước ngoài rất ưa thích.

Kết quả đánh giá hoạt động du lịch tại Cát Bà cũng cho kết quả rất tốt (21 điểm) (Phụ lục 12). Kết hợp với những nhận định về Cát Bà ở mục trên, Cát Bà hoàn toàn có thể trở thành một khu du lịch quốc gia phát triển nếu được quy hoạch bài bản hơn, nhận được sự đầu tư mạnh mẽ hơn, ý thức của cộng đồng dân cư được nâng cao và giải quyết hiệu quả được vấn đề ô nhiễm môi trường…

Tuy nhiên, nhìn chung, có một thực tế là ở hai khu du lịch nổi tiếng của Hải Ph ng này, ngoài những ưu điểm hiện có thì tình trạng phát triển thiếu quy hoạch, tự phát…; những hạn chế mang tính mùa vụ du lịch tồn tại nhiều năm nay như cơ sở phục vụ xuống cấp, nguồn nhân lực du lịch không đảm bảo do tuyển lao động thời vụ có trình độ chuyên môn thấp; giá cả dịch vụ tăng cao v.v…đang là bài toán đặt ra đối với chính quyền địa phương, các cấp, ngành. Du lịch đang trên đà trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của thành phố Hải Ph ng nhưng nếu phát triển không song hành với bảo tồn thì sự phát triển đó sẽ không bền vững và

không đạt được mục tiêu đề ra.

3.3.2.3. Tuyến du lịch

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Ph ng đã tiến hành khảo sát, đánh giá, phân loại các tuyến, điểm du lịch trên địa bàn thành phố; xây dựng cơ sở dữ liệu trình UBND thành phố công nhận 05 tuyến du lịch địa phương cùng với 14 điểm du lịch địa phương đã đề cập đến ở trên. Các tuyến du lịch địa phương đó là:

- Tuyến du lịch nội thành

Chủ yếu bao gồm các di tích lịch sử - văn hóa như chùa Dư Hàng, đình Hàng Kênh, đền Nghè, Dải trung tâm thành phố, Bảo tàng thành phố, cảng Hải Ph ng, Nhà hát lớn và các cơ sở phục vụ lưu trú, ăn uống, thương mại, giải trí...Đây là tuyến trung tâm với sức chứa lớn được kết hợp giữa du lịch mua sắm, tham quan, vui chơi giải trí, công vụ; là điểm dừng quan trọng cho các tuyến du lịch đến Hải Ph ng và các vùng phụ cận.

Bên cạnh các tuyến du lịch có hai điểm đến là Đồ Sơn và Cát Bà thì tuyến nội thành hình thành nên tour du lịch phổ biến nhất ở Hải Ph ng (Phụ lục 18).

- Tuyến du lịch Bắc sông Cấm (Thủy Nguyên)

Là nơi hội tụ các điểm du lịch như hồ sông Giá với khu nghỉ dưỡng và sân golf, khu sinh thái đảo Vũ Yên, di tích lịch sử Bạch Đằng, đền thờ Trần Quốc Bảo, đền thờ Trạng nguyên Lê Ích Mộc, đình Kiền Bái, chùa Lâm Động, di tích Tràng Kênh, dải rừng ngập mặn phía Đông, làng nghề mây tre đan Chính Mỹ, làng đúc Mỹ Đồng…

Các loại hình du lịch phù hợp của tuyến này là du lịch văn hóa, tham quan, nghỉ dưỡng, nghiên cứu, trải nghiệm…Du khách có thể tham gia theo hai hướng là đạp xe điền dã và sử dụng tàu thủy để trải nghiệm, tham quan từ vị trí cầu Bính.

Đây là tuyến du lịch tiềm năng, có nhiều điểm hấp dẫn và đang được chính quyền, ban ngành đầu tư nhằm phát triển du lịch cũng như hoạt động kinh tế - xã hội của địa phương.

- Tuyến du lịch phía Nam (Kiến An, An Lão, Tiên Lãng, Vĩnh Bảo)

Đi dọc theo đường 10, về hướng Tây Nam của thành phố là hành trình của tuyến du lịch phía Nam. Đây là tuyến tập hợp các điểm du lịch thực hiện chức

năng đa dạng sản phẩm cho du lịch Hải Ph ng. Đồng thời góp phần tạo sức hút du lịch đối với thị trường lân cận dọc tuyến quốc lộ 10 với đài thiên văn Phù Liễn, điểm du lịch núi Voi, di tích Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Tuyến du lịch này có thể khai thác các loại hình du lịch điền dã, du khảo đồng quê, du lịch homestay…

- Tuyến Hải Ph ng - Kiến Thụy - Đồ Sơn - Hải Ph ng

Là tuyến du lịch có khu du lịch nổi tiếng của Hải Ph ng là Đồ Sơn. Theo đường bộ, từ trung tâm thành phố, qua cầu Rào 1, thẳng đường 14, đi khoảng 20km là tới Đồ Sơn. Bên cạnh đó, phong cảnh làng quê của huyện Kiến Thụy cùng khu tưởng niệm Vương triều Mạc cũng là những điểm hấp dẫn trong lịch trình của tuyến này.

- Tuyến Hải Ph ng - Cát Bà - Hải Ph ng

Cũng như tuyến du lịch Hải Ph ng - Kiến Thụy - Đồ Sơn - Hải Ph ng, tuyến du lịch này có khu du lịch Cát Bà là điểm đến đặc biệt nhất. Đây là tuyến du lịch thu hút được đa dạng đối tượng khách và tạo nên những chuyến du lịch dài ngày nhất so với các tuyến khác.

Để thực hiện tuyến du lịch này, du khách có thể chọn đi tầu cao tốc tại bến Bính ra đảo Cát Bà. Hoặc có thể đi ô tô hoặc xe máy qua cầu Tân Vũ - Lạch Huyện (khánh thành ngày 2/9/2017) và bến Gót - Cái Viềng ra Cát Bà. Phà ở bến Gót hoạt động từ 6h đến 18h với tần suất 30p/chuyến. Từ bến phà về trung tâm thị trấn khoảng 20km, đường chạy uốn lượn giữa một bên là núi, một bên là biển. Ngoài ra, du khách có thể đi từ Hạ Long bằng phà Tuần Châu, chạy qua Vịnh Hạ Long đến bến Gia Luận, Cát Bà.

Bảng 3.21. Tổng hợp đánh giá về các tuyến du lịch địa phương của thành phố Hải Phòng‌

Đơn vị: Điểm

Các tiêu chí

Tuyến du lịch nội thành

Tuyến du lịch Bắc sông

Cấm

Tuyến du lịch phía Nam

Tuyến du lịch Hải Phòng - Kiến Thụy - Đồ Sơn - Hải

Phòng

Tuyến du lịch Hải

Phòng - Cát Bà - Hải

Phòng

1. Khả năng thu hút thị trường khách

2. Khả năng liên kết với các tuyến du lịch khác

3. Cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch của tuyến du lịch

5	4	3	5	5
4. Các tuyến giao thông	4	3	3	4	4
5. Biện pháp bảo vệ cảnh quan, môi trường	5	3	3	3	4
Tổng điểm - Chất lượng hoạt động	23 (Rất tốt)	16 (Trung bình)	15 (Trung bình)	20 (Tốt)	20 (Tốt)

(Nguồn: Xử lý từ kết quả điều tra của tác giả)

Bảng 3.21 cho thấy tuyến du lịch nội thành với cơ sở hạ tầng và dịch vụ ổn định, tuyến du lịch Hải Ph ng - Cát Bà với khu du lịch Cát Bà và tuyến du lịch Hải Phòng - Kiến Thụy - Đồ Sơn - Hải Ph ng với khu du lịch Đồ Sơn là những tuyến đang hoạt động hiệu quả. Tuyến du lịch Bắc sông Cấm và tuyến phía Nam c n tồn tại một số vấn đề liên quan đến môi trường, cơ sở hạ tầng, dịch vụ lưu trú, vui chơi giải trí…nên dù tài nguyên du lịch có giá trị nhưng chưa thực sự thu hút du khách.

3.3.3. Đánh giá chung về thực trạng phát triển du lịch thành phố Hải Phòng (giai đoạn 2005 - 2015)

Kết quả phân tích ở mục 3.3.1 và 3.3.2 về thực trạng phát triển du lịch thành phố Hải Ph ng giai đoạn 2005 - 2015 cho thấy:

- Về thực trạng phát triển du lịch Hải Ph ng theo ngành

+ Mặt mạnh: Các chỉ tiêu đều đang ở mức tương đối phát triển.

+ Hạn chế: Chưa thu hút được thị trường khách du lịch quốc tế, khách có khả năng chi trả cao; thiếu các cơ sở lưu trú có quy mô và chất lượng cao, các dịch vụ vui chơi giải trí nhằm kéo dài thời gian lưu trú của du khách; chất lượng sản phẩm du lịch chưa đồng bộ, chưa có các sản phẩm du lịch đặc thù; thiếu nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao.

- Về thực trạng phát triển du lịch Hải Ph ng theo lãnh thổ

+ Mặt mạnh: Hải Ph ng có số lượng lớn và đa dạng các điểm du lịch, có hai khu du lịch nổi tiếng là Cát Bà và Đồ Sơn; có những tuyến du lịch trải rộng trên khắp các địa bàn thành phố, kết nối các tài nguyên du lịch độc đáo.

+ Hạn chế: Chưa có điểm, khu, tuyến du lịch quốc gia. Đây là một hạn chế lớn đối với một thành phố mang tính chất trung tâm của vùng như Hải Ph ng. Một