Số Lượng Nhân Lực Du Lịch Đã Qua Đào Tạo Năm 2015 Của Thành Phố Hải Phòng

Bảng 3.14. Số lượng nhân lực du lịch đã qua đào tạo năm 2015 của thành phố Hải Phòng

STT

Trình độ	Số lượng (Người)	Tỷ lệ (%)
1	- Đại học - Trên đại học	1.255	10
	+ Đại học - Trên đại học Du lịch	360	3
	+ Đại học - Trên đại học khác	895	7
2	- Cao đẳng - Trung cấp	4.485	35
	+ Cao đẳng - Trung cấp Du lịch	1.910	15
	+ Cao đẳng - Trung cấp khác	2.575	20
3	- Sơ cấp, khác	4.130	32
	+ Sơ cấp Du lịch	3.140	24
	+ Sơ cấp khác	990	8
4	Tổng	9.870	77%

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 273 trang tài liệu này.

(Nguồn: [48])

Thực tế đó đã góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch của thành phố; đào tạo gần hơn với nhu cầu xã hội, chú trọng tay nghề, kỹ năng. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa chất lượng nguồn nhân lực du lịch, các cơ sở đào tạo cần tiếp tục cải tạo về chương trình đào tạo, cơ sở vật chất kỹ thuật và đội ngũ quản lý cũng như giảng viên chuyên ngành.

Bảng 3.15. Số lượng các cơ sở đào tạo nhân lực du lịch của thành phố Hải Phòng

Đợn vị: Cơ sở, người

STT

Tên cơ sở đào tạo	Số lượng sinh viên đang đào tạo năm 2015	Ghi chú
1	Trường Cao đẳng nghề Du lịch và Dịch vụ Hải Ph ng	750	Đào tạo dài hạn
2	Trường Đại học Hải Ph ng	550	Đào tạo dài hạn
3	Trường Đại học Dân lập Hải Ph ng	78	Đào tạo dài hạn
4	Trường Cao đẳng Cộng đồng Hải Ph ng	75	Đào tạo dài hạn
5	Trường Cao đẳng Viettronics	81	Đào tạo dài hạn

Trường Trung cấp Nghiệp vụ và Công nghệ Hải Ph ng

Đào tạo ngắn hạn

(Nguồn: [48])

+ Về ngoại ngữ

Qua bảng số liệu bảng 3.16, có thể nhận thấy, trình độ ngoại ngữ của nguồn nhân lực Hải Ph ng c n hạn chế. Đây cũng là điểm yếu và tình trạng chung của du lịch Việt Nam. Toàn ngành Du lịch Hải Ph ng có 8.920 người biết ngoại ngữ, chiếm 69%. Trong đó, số lượng người biết ngoại ngữ ở trình độ cao lại chiếm tỷ lệ thấp. Trên thực tế, hàng năm, số lượng khách du lịch quốc tế đến Hải Ph ng cũng chiếm tỷ lệ thấp. Với những lý do nhiều chiều như vậy, ngành Du lịch thành phố, các cơ sở đào tạo cần có những biện pháp để nâng cao trình độ ngoại ngữ của nhân viên du lịch và thu hút nhiều hơn lượng khách du lịch quốc tế. Tập trung vào một số ngoại ngữ như tiếng Trung, Nhật, Hàn, Anh…Ngành Du lịch muốn phát triển theo hướng chất lượng thì vấn đề ngoại ngữ cần phải được đặt lên hàng đầu.

Bảng 3.16. Số lượng nhân lực du lịch biết ngoại ngữ của thành phố Hải Phòng năm 2015‌

STT

Trình độ	Số lượng (Người)	Tỷ lệ (%)
1	Đại học ngoại ngữ và tương đương	532	4
2	Trình độ C	1.570	12
3	Trình độ A,B	6.818	53
4	Tổng	8.920	69%

(Nguồn: [48])

- Cơ cấu nguồn nhân lực (giới tính, độ tuổi)

+ Về độ tuổi

Độ tuổi nhân lực là một yếu tố ảnh hưởng lớn đến sự phát triển ngành Du lịch. Đối với ngành này, đa phần đ i hỏi lao động trẻ. Tuy nhiên, những nhân lực có thâm niên công tác cũng đem đến kinh nghiệm làm việc hữu ích cho ngành. Hình

3.9 cho thấy, năm 2015, cơ cấu nguồn nhân lực của ngành Du lịch Hải Phòng ở độ tuổi từ 15 đến <18 tuổi chiếm 14% tổng số nhân lực, từ 18 đến <40 tuổi chiếm nhiều nhất là 75% tổng số nhân lực và từ 40 đến 55 tuổi chiếm 11% tổng số nhân lực. Như vậy, số lượng nhân lực trẻ của ngành vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất.

(Nguồn: [48])

Hình 3.8. Cơ cấu nguồn nhân lực du lịch của thành phố Hải Phòng theo độ tuổi năm 2015‌

+ Về giới tính

Theo số liệu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hải Ph ng, năm 2015, nhân lực nam chiếm 55%, nhân lực nữ chiếm 45% trong tổng số lao động toàn ngành. Con số này tương đối cân bằng và phản chiếu những đặc điểm của nguồn nhân lực du lịch. Đó là ngành này cần cả những nhân lực có tính chất phù hợp với nam giới như lái xe du lịch, hướng dẫn viên...và nhân lực phù hợp với nữ giới như nhân viên buồng, lễ tân, nhà hàng...

3.3.1.4. Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch

- Hệ thống cơ sở lưu trú

Trong những năm qua, các cơ sở lưu trú du lịch ở Hải Phòng không ngừng phát triển về số lượng và đa dạng về loại hình, quy mô và phương thức hoạt động (Phụ lục 8). Năm 2015, thành phố Hải Ph ng có 433 cơ sở lưu trú, gấp 2,2 lần năm 2005 (193 cơ sở); trong đó gồm 01 biệt thự cao cấp, 02 khách sạn tiêu chuẩn 5 sao, 09 khách sạn tiêu chuẩn 4 sao, 06 khách sạn tiêu chuẩn 3 sao, 59 khách sạn tiêu chuẩn 2 sao và 36 khách sạn 1 sao. Bên cạnh đó, có 94 cơ sở đạt tiêu chuẩn kinh doanh lưu trú. Với 9.423 phòng, gấp 1,8 lần so với năm 2005 (5117 ph ng), Hải Ph ng có đủ điều kiện cơ sở vật chất để đón nhiều đoàn khách nội địa và quốc tế. Tuy nhiên, nếu lượng cơ sở lưu trú cao cấp của Hải Phòng nhiều hơn nữa thì sẽ đáp ứng được tốt hơn nhu cầu của những vị khách có khả năng chi trả cao.

Để có cái nhìn rõ hơn về chất lượng của các cơ sở lưu trú du lịch tại Hải Ph ng, luận án đã lựa chọn ngẫu nhiên một số khách sạn 4 sao để đánh giá, nhằm hướng đến khả năng phục vụ khách hàng cao cấp - một thị trường tương đối "khuyết" của du lịch Hải Ph ng. Đó là các khách sạn: Avani Harbour View - đại diện khối công ty liên doanh, khách sạn Sao Biển - đại diện khối công ty cổ phần, khách sạn Camela - đại diện khối công ty TNHH (Xem chi tiết ở Phụ lục 9).

- Hệ thống cơ sở ăn uống

Hệ thống các cơ sở ăn uống ở Hải Phòng hiện nay khá đa dạng và phong phú (Phụ lục 10). Hầu hết các khách sạn hay các cơ sở lưu trú khác đều có bộ phận nhà hàng sẵn sàng phục vụ khách. Bên cạnh đó, c n có hệ thống nhà hàng riêng biệt chỉ chuyên phục vụ nhu cầu ẩm thực của khách du lịch cũng như người dân địa phương. Phần lớn các cơ sở ăn uống đều tập trung chủ yếu trong nội thành Hải Phòng và tại các khu du lịch, điểm du lịch như Đồ Sơn, Cát Bà…Hải Phòng từ lâu đã nổi tiếng với những sản vật và món ăn đậm hương vị biển, cùng với các món ăn khác được du nhập nên khi đến mảnh đất này, khách du lịch sẽ có cơ hội thưởng thức ẩm thực độc đáo, khó quên. Nhìn chung, chất lượng phục vụ tại các cơ sở ăn uống tại Hải Ph ng đã cơ bản đáp ứng được nhu cầu của thực khách.

- Khu vui chơi giải trí (Phụ lục 10)

Ở Hải Ph ng, các điểm vui chơi giải trí còn nghèo nàn, mới chỉ có khu du lịch quốc tế Hòn Dấu là có khu vui chơi giải trí có thể phục vụ khách du lịch, còn nhìn chung các cơ sở khác chưa đủ hấp dẫn để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách.

Thời gian qua, các quán bar, karaoke cũng đã phát triển. Tuy nhiên, loại hình này không phục vụ được đa dạng đối tượng khách. Ngoài ra, một số trung tâm thương mại lớn đã được đầu tư xây dựng như Vincom, Pakson, BigC, Metro, Coop Mart…nhằm phục vụ nhu cầu của người dân và khách du lịch.

- Phương tiện vận chuyển khách

Số lượng đầu xe du lịch ở Hải Phòng hiện nay là 224 đầu xe (từ 8 - 47 chỗ) và có gần 100 tàu chuyên chở khách du lịch tập trung cho tuyến Cát Bà, Đồ Sơn (Xem chi tiết ở Phụ lục 11). Nhìn chung, chất lượng và hình thức các phương tiện vận chuyển đã được cải thiện đáng kể, đảm bảo an toàn, tiện nghi cho khách. Các trang thiết bị tương đối hiện đại, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách du lịch trong nước và quốc tế.

Các phương tiện vận tải công cộng như xe buýt và các hãng taxi (Vũ Gia, Mai Linh, Én Vàng, Đất Cảng…) cũng không ngừng gia tăng về mặt số lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại của người dân địa phương và khách du lịch (Phụ lục 10).

Tóm lại, cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch của Hải Ph ng đã và đang từng bước được quan tâm đầu tư, là điều kiện quan trọng để nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch, phát triển các thị trường khách và hoạt động du lịch nói chung.

3.3.1.5. Sản phẩm du lịch

Sản phẩm du lịch của thành phố Hải Phòng từng bước được đa dạng hóa, nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh. Các sản phẩm du lịch chủ đạo của thành phố là du lịch biển đảo kết hợp du lịch nghỉ dưỡng, du lịch MICE, du lịch văn hóa, lễ hội; du khảo đồng quê. Nhiều sản phẩm du lịch mới cũng được xây dựng và đưa vào khai thác hứa hẹn sức hấp dẫn mới cho du lịch Hải Ph ng như du lịch sinh thái, du lịch trang trại, nhà vườn, du lịch thể thao, du lịch mạo hiểm (leo núi, lặn biển) và tuyến du lịch tham quan các đình, chùa trong nội thành ở Hải Phòng.

- Sản phẩm du lịch biển, đảo

Từ lâu nay, khách du lịch biết đến Hải Ph ng với hai địa danh tiêu biểu gắn với biển, đảo là Đồ Sơn và Cát Bà. Số lượng khách đến hai điểm đến du lịch này chiếm phần lớn lượng khách du lịch của Hải Ph ng. Nhưng hiện nay du lịch biển, đảo của Hải Ph ng bị đánh giá là chậm thay đổi, lại bị tính mùa vụ chi phối nặng nề.

Trong Quy hoạch phát triển du lịch vùng ĐBSH, Chính phủ quyết định có 7 khu du lịch quốc gia trong tổng số 45 khu du lịch của cả nước Hải Ph ng không có khu nào, trừ một khu ghép với Quảng Ninh là Hạ Long - Cát Bà. Cát Bà với vùng Vịnh Lan Hạ, điểm đến hấp dẫn có một không hai, lại bị phủ bóng bởi Hạ Long. Trong 5 điểm du lịch quốc gia của vùng, Hải Ph ng cũng không được ghi tên điểm nào.

- Sản phẩm du lịch sinh thái

Tài nguyên du lịch sinh thái của thành phố Hải Ph ng là rất lớn, chủ yếu tập trung ở Vườn quốc gia, khu bảo tồn tự nhiên, các hệ sinh thái đặc biệt, các điểm tham quan sinh vật và tài nguyên sinh vật biển. Hải Ph ng có Vườn quốc

gia Cát Bà, thu hút nhiều du khách đến tham quan. Bên cạnh đó, vùng biển Hải Ph ng có các tài nguyên sinh vật biển phong phú. Một số loài với các món ăn ngon rất hấp dẫn khách du lịch như tôm, cua, s huyết, sá sùng, bào ngư, mực...Ngoài ra, những tài nguyên sinh vật biển c n cung cấp nguyên liệu cho các ngành thủ công mỹ nghệ, tạo ra những mặt hàng mà người nước ngoài ưa chuộng như ngọc trai, đồi mồi, san hô...

Khu du lịch suối khoáng nóng Tiên Lãng được thiên nhiên ban tặng cho nguồn nước suối khoáng nóng vô tận, với nhiều lợi ích nâng cao sức khỏe con người. Nguồn nước khoáng nóng ở đây phun lên từ l ng đất ở độ sâu 850m, nhiệt độ 54 độ C, được đánh giá là một trong 5 mỏ nước khoáng đặc biệt của Việt Nam; có hàm lượng khoáng chất cao. Ngoài ra, c n một loạt các khu du lịch sinh thái khác như khu du lịch sinh thái Nam Sơn (An Dương), khu du lịch sinh thái Vườn Xưa (Kiến Thụy), khu sinh thái Phú Cường (Kiến An). Tuy nhiên, hoạt động du lịch cơ bản tại các khu du lịch sinh thái này là tham quan và ngắm cảnh lại chưa được phát triển mạnh. Hầu như du khách không nắm được thông tin cơ bản về các khu du lịch sinh thái. Vì vậy, việc tham gia các hoạt động du lịch hạn chế, nhận thức về bảo vệ môi trường và giá trị sinh học của các khu du lịch sinh thái c n chưa cao, khiến sản phẩm du lịch sinh thái của thành phố đơn điệu, kém hấp dẫn.

- Sản phẩm du lịch văn hóa

+ Tham quan các di tích lịch sử - văn hóa: Trên địa bàn thành phố có rất nhiều di tích lịch sử - văn hóa. Gắn với những di tích, các hoạt động du lịch đã và đang được diễn ra. Có thể kể đến một số di tích nổi tiếng của Hải Ph ng, thu hút du khách, đó là đình Hàng Kênh, chùa Dư Hàng, đền Nghè…Tuy nhiên, vẫn c n khá nhiều bất cập diễn ra tại các di tích khiến cho sản phẩm du lịch này bị ảnh hưởng đến chất lượng. Nhất là vấn đề về công tác tổ chức, quản lý di tích, công tác quảng bá, vấn đề môi trường…

+ Du lịch lễ hội: Hải Ph ng là nơi có nhiều lễ hội, bao gồm cả lễ hội truyền thống và lễ hội mới. Đối với lễ hội truyền thống, vào thời điểm diễn ra lễ hội, lượng du khách tham gia là rất lớn. Song có thể thấy, hiệu quả kinh doanh tại các lễ hội vẫn còn thấp, chưa có các sản phẩm đa dạng, nhiều vấn đề về tổ chức và quản lý còn chưa chặt chẽ. C n đối với lễ hội mới, có thể kể đến lễ hội Hoa phượng đỏ,

được tổ chức lần đầu vào năm 2012. Đây là một trong những lễ hội nổi tiếng của thành phố Hải Ph ng trong thời gian gần đây. Lễ hội được tổ chức công phu và thu hút được sự quan tâm, chú ý của nhiều du khách thập phương. Lễ hội như một màn khai mạc cho mùa du lịch hè của Hải Ph ng.

+ Du lịch ẩm thực

Tại Hải Ph ng hiện nay đã có khá nhiều các khách sạn, nhà hàng kinh doanh ẩm thực phục vụ nhu cầu ăn uống của du khách như nhà hàng Bốn mùa, nhà hàng Bacardi, nhà hàng Carmen, nhà hàng Gia Viên...Hệ thống nhà hàng ăn uống của Hải Ph ng trong những năm gần đây khá phát triển. Vai tr của các cơ sở tư nhân tăng lên đáng kể. Chất lượng món ăn đảm bảo và thái độ phục vụ chuyên nghiệp, đáp ứng phần lớn yêu cầu của du khách trong và ngoài nước.

Tuy nhiên, Hải Ph ng vẫn c n tồn tại nhiều nhà hàng ăn uống có quy mô nhỏ. Những nhà hàng này phát triển tự phát, nhân viên chưa chuyên nghiệp nên chưa thỏa mãn tối đa nhu cầu của khách du lịch, nhất là khách du lịch quốc tế.

+ Du lịch các làng nghề truyền thống

Hải Ph ng có nhiều làng nghề thủ công truyền thống như: Sơn mài, điêu khắc Bảo Hà, con giống Nhân Mục (huyện Vĩnh Bảo); chiếu cói Lật Dương (huyện Tiên Lãng); mây che đan Chính Mỹ, đúc kim loại Mỹ Đồng, rèn kim loại Bính Động (huyện Thuỷ Nguyên); đất nung Tiên Hôi, mây tre đan Tiên Cầm (huyện An Lão). Nhưng với biến động của kinh tế - xã hội, nhiều làng nghề Hải Ph ng đã mai một, thất truyền. Đến nay, c n một số làng hoạt động sản xuất và kinh doanh, tập trung vào các nghề: Mây tre đan, đồ mộc dân dụng, cơ khí, điêu khắc, sơn mài, dịch vụ vận tải, thuỷ sản…Sản phẩm du lịch làng nghề có tồn tại nhưng không mạnh mẽ. Chưa thực sự có nhiều tour, tuyến du lịch gắn với các làng nghề. Hoạt động tại các làng nghề cũng c n nhiều vấn đề bất cập. Các làng nghề truyền thống thiếu quy hoạch đồng bộ và chuyên nghiệp. Chủng loại, kiểu dáng của sản phẩm thủ công truyền thống chưa phong phú, chất lượng chưa cao...để hấp dẫn khách du lịch. Thiếu đội ngũ sáng tác, thiết kế mẫu chuyên nghiệp…v.v…

- Sản phẩm du lịch du khảo đồng quê

Hiện nay, Hải Ph ng có khai thác sản phẩm du lịch du khảo đồng quê gắn với các địa danh như Kiến An, An Lão, Tiên Lãng, Vĩnh Bảo, Kiến Thụy…Việc ra

đời sản phẩm du lịch này được kỳ vọng làm hạn chế tính mùa vụ du lịch biển ở Hải Ph ng. Trên thực tế, khi tham gia vào sản phẩm, du khách cũng đã được tiếp cận với những giá trị văn hóa, tự nhiên khác lạ như xem múa rối nước ở làng Nhân Mục, xã Nhân H a, huyện Vĩnh Bảo; tắm suối khoáng nóng, tắm bùn tại Tiên Lãng; tham quan các làng nghề truyền thống…

Tuy nhiên, sản phẩm này cũng bị đánh giá là đơn điệu, chưa đặc sắc, chưa khai thác tốt tiềm năng du lịch. Vì vậy, chất lượng sản phẩm chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu của du khách.

- Sản phẩm du lịch MICE (Meeting - Incentive - Convention - Exhibition)

Với vai tr là một hạt nhân thúc đẩy sự tăng trưởng du lịch của vùng, thành phố Hải Ph ng có nhiều điều kiện để phát triển loại hình du lịch MICE. Hải Ph ng là thành phố có lịch sử lâu đời, có nét văn hóa và vẻ đẹp tự nhiên hấp dẫn. Hải Ph ng cũng là một trong số ít các địa phương ở Việt Nam có sự hoàn thiện về hạ tầng giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường hàng không. Đồng thời, như những phân tích ở trên thì hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch của thành phố tương đối đầy đủ, có khả năng đáp ứng việc phục vụ khách du lịch MICE.

Những năm qua, thành phố Hải Ph ng đã tổ chức thành công nhiều sự kiện lớn, trong đó có những sự kiện liên quan trực tiếp đến du lịch như Lễ hội Hoa phượng đỏ (diễn ra hàng năm từ năm 2012), Năm du lịch quốc gia Đồng bằng sông Hồng - Hải Ph ng 2013, Hội thi Đầu bếp vàng Hải Ph ng 2016,…Sự thành công đó là động lực, cơ sở đưa Hải Ph ng trở thành trung tâm du lịch MICE của Việt Nam.

Tuy nhiên, thực trạng hoạt động du lịch MICE tại Hải Ph ng vẫn c n nhiều hạn chế, chưa khai thác được hết các giá trị vốn có, xuất phát từ việc chưa có sản phẩm riêng cho du lịch MICE; đội ngũ nhân viên, hướng dẫn viên, phiên dịch viên tiếng nước ngoài c n thiếu (hầu hết các hướng dẫn viên, phiên dịch viên đều từ Hà Nội xuống. Điều này khiến các công ty chưa thực sự tin tưởng khi chọn du lịch MICE Hải Ph ng. Mặt khác, các hướng dẫn viên, phiên dịch viên ở nơi khác đến nên không hiểu hết về du lịch Hải Ph ng để truyền tải đến các đối tượng khách); một số cơ sở hạ tầng chưa đạt chuẩn như bến tàu, bến cảng, tàu thuyền, ô tô…; năng