BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
Ngô Thị Thu Hà
NGHIÊN CỨU PHÂN LẬP NẤM PURPUREOCILLIUM LILACINUM ĐỂ PHÒNG TRỪ TUYẾN TRÙNG BƯỚU RỄ MELOIDOGYNE SP.
Chuyên ngành: VI SINH VẬT HỌC Mã số: 60 42 01 07
LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC
Có thể bạn quan tâm!
- Nghiên cứu phân lập nấm Purpureocillium Lilacinum để phòng trừ tuyến trùng bướu rễ Meloidogyne SP - 2
- A. Nội Bào Tử Của Vi Khuẩn Pasteuria Penetrans, B Và C: Cơ Chế Tiệu Diệt Tuyến Trùng Của Vi Khuẩn Pasteuria Penetrans [43]
- Môi Trường Phân Lập, Giữ Giống Nấm Purpureocillium Lilacinum (Môi Trường Potato Glucose Agar-Pga )
Xem toàn bộ 84 trang tài liệu này.
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS NGUYỄN HỮU PHÚC
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên em xin gửi lời cảm ơn đến TS. Nguyễn Hữu Phúc, Th.s Dương Đức Hiếu, những người thầy đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và giúp đỡ em trong quá trình làm luận văn này. Em xin cảm ơn các thầy cô bộ môn vi sinh đã giảng dạy, chỉ dẫn cho em trong suốt quá trình học tập.
Em xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô, các anh chị làm việc tạiviện Sinh học Nhiệt Đới đã tạo điều kiện thuận lợi cho em thực hiện đề tài.
Con xin gửi lời cảm ơn đến cha mẹ, người đã xin ra con nuôi nấng, dạy dỗ và luôn động viên con trong những lúc con gặp khó khăn.
Cuối cùng em xin gửi lời cảm ơn đến các bạn cùng khoá vi sinh vật 22 đã cùng em chia sẽ những khó khăn trong quá trình học tập.
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN 1
MỤC LỤC 2
BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT 5
MỞ ĐẦU 6
1. Lý do chọn đề tài 6
2. Mục tiêu của đề tài 6
3. Nhiệm vụ 7
4. Đối tượng nghiên cứu 7
5. Thời gian và địa điểm nghiên cứu 7
6. Ý nghĩa khoa học của đề tài nghiên cứu 7
7. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu 7
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 8
1.1. Giới thiệu chung về nấm Purpureocillium lilacinum 8
1.1.1 Vị trí phân loại 8
1.1.2. Lịch sử nghiên cứu 9
1.1.3. Đặc điểm sinh học 9
1.1.4. Vai trò của Purpureocillium lilacinum 10
1.1.5. Tình hình ứng dụng nấm Purpureocillium lilacinum trong phòng trừ tuyến trùng ở Việt Nam và trên thế giới 12
1.2. Tuyến trùng sần rễ Meloidogyne spp. 13
1.2.1. Đặc trưng sinh học 13
1.2.2. Các loài quan trọng 15
1.2.3. Cơ sở phòng trừ tuyến trùng 15
1. 3. Các yếu tố ảnh hưởng lên khả năng sinh trưởng của nấm sợi 22
1.3.1. Các phương pháp nuôi cấy nấm sợi 22
1.3.2. Môi trường nuôi cấy 24
1.3.3. Các hợp chất cung cấp nguồn cacbon 24
1.3.4. Các hợp chất cung cấp nguồn nitrogen 24
CHƯƠNG 2: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 25
2. 1. Vật liệu 25
2. 2. Thiết bị và dụng cụ 25
2. 3. Hóa chất 25
2. 4. Môi trường 26
2.4.1. Môi trường phân lập, giữ giống nấm Purpureocillium lilacinum (môi trường potato glucose agar-PGA ) 26
2.4.2. Môi trường khảo sát ảnh hưởng của pH, nguồn nitơ, nguồn cacbon, đến sinh khối và số lượng bào tử của nấm Purpureocillium lilacinum (môi Czapek-Dox Broth) 26
2.4.3. Môi trường quan sát vi thể nấm Purpureocillium lilacinum (môi trường YEA) .26
2. 5. Các phương pháp nghiên cứu 26
2.5.1. Phương pháp phân lập 26
2.5.2. Phương pháp giữ giống trên thạch nghiêng 27
2.5.3. Phương pháp quan sát hình thái và định danh nấm sợi 28
2.5.4. Phương pháp định danh nấm sợi bằng sinh học phân tử 28
2.5.5. Phương pháp lọc tĩnh thu tuyến trùng 29
2.5.6. Phương pháp đếm tuyến trùng 29
2.5.7. Phương pháp định danh tuyến trùng bằng hình thái 30
2.5.8. Phương pháp đánh giá khả năng kiểm soát tuyến trùng bởi nấm Purpureocillium lilacinum trong điêù kiện in vitro 31
2.5.9. Phương pháp nghiên cứu ảnh hưởng của môi trường nuôi cấy lên sinh khối và số lượng bào tử của nấm Purpureocillium lilacinum 32
2.5.10. Phương pháp xác định sinh khối theo Egorov 33
2.5.11. Phương pháp xác định số lượng tế bào vi sinh vật 33
2.5.11. Các phương pháp khác 33
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ BIỆN LUẬN 34
3.1. Phân lập và định danh chủng nấm có khả năng diệt tuyến trùng 34
3.1.1. Phân lập 34
3.1.2. Định danh 34
3.2. Kết quả định danh tuyến trùng 38
3.3. Kết quả khảo sát khả năng kiểm soát tuyến trùng Meloidogyne sp. trong diều kiện in vitro 40
3.3.1. Kết quả khảo sát khả năng kiểm soát tuyến trùng cái loài Meloidogyne sp. trong điều kiện in vitro 40
3.3.2 Kết quả thử nghiệm in vitro nấm Purpureocillium lilacinum trên trứng tuyến trùng Meloidogyne sp. trên cây chuối 42
3.4. Kết quả khảo sát ảnh hưởng của các điều kiện môi trường đến sinh khối và số lượng bào tử của nấm Purpureocillium lilacinum 45
3.4.1 Ảnh hưởng của pH 45
3.4.2 Ảnh hưởng của nguồn Nitơ và nguồn Cacbon 49
CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 59
TÀI LIỆU THAM KHẢO 60
PHỤ LỤC 64
BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT
C: cacbon N: nitơ
PGA: potato glucose agar
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Việt Nam là một nước có nền nông nghiệp lâu đời. Hàng năm chúng ta cung ứng rất nhiều mặt hàng nông sản cho nhu cầu thương mại trong nước và còn xuất khẩu sang các nước. Các mặt hàng nông sản xuất khẩu tiêu biểu như: gạo, cà phê, cao su hay những mặt hàng nông sản trái cây với sản lượng lớn góp phần làm giàu cho nền kinh tế đất nước.
Tuy nhiên, sản lượng nông sản thu hoạch hàng năm không ổn định có khi thất thoát. Nguyên nhân gây ra thực trạng trên có thể là do ảnh hưởng của khí hậu, thiên tai và đặc biệt là dịch bệnh.
Dịch bệnh ở cây trồng do các tác nhân sinh học gây ra như: virut, nấm, tuyến trùng...thì trong số các đối tượng đó vấn đề bệnh do tuyến trùng gây ra chưa được nghiên cứu nhiều dẫn đến việc phòng bệnh gặp nhiều khó khăn.
Tác hại do tuyến trùng gây ra đối với thực vật thường là tương đối nhẹ, tuy nhiên khi mật độ ký sinh lớn chúng có thể gây hại nghiêm trọng, thậm chí chúng có thể gây chết thực vật. Tuyến trùng ký sinh có thể làm giảm 12,5 % sản lượng cây trồng và thiệt hại do tuyến trùng ký sinh đối với cây trồng nông nghiệp ước tính là hàng trăm tỷ USD mỗi năm.
Tuyến trùng thực vật sống và ký sinh ở tất cả các phần của thực vật đang phát triển, hoa, lá, hạt, thân và rễ, trong đó rễ là nơi gặp nhiều nhóm tuyến trùng ký sinh nhất. Tiểu biểu như nhóm tuyến trùng nốt sưng Meloidogyne spp. ký sinh ở rễ một số cây như cà phê, hồ tiêu, cà chua, cà rốt... gây ra những tổn thất đáng kể đặc biệt là những mặt hàng nông sản thế mạnh như cà phê, hồ tiêu.
Để phòng trừ bệnh tuyến trùng rễ trên các đối tượng cây trồng trên có các biện pháp như: dùng các tác nhân cơ học, hoá học, sinh học...Trong số các biện pháp trên thì biện pháp phòng trừ tuyến trùng bằng các tác nhân sinh học như dùng các loại vi khuẩn Pasteuria penetrans, nấm (Nematoctonus concurrens và N. haptocladus, Purpureocillium lilacinum...) đang rất được quan tâm.
Xuất phát từ thực tế đó chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu đề tài “Nghiên cứu phân lập nấm Purpureocillium lilacinum để phòng trừ tuyến trùng bướu rễ Meloidogyne sp.”.
2. Mục tiêu của đề tài
- Góp phần nghiên cứu khả năng phòng trừ tuyến trùng bướu rễ Meloidogyne sp.bởi các tác nhân sinh học là nấm Purpureocillium lilacinum.
3. Nhiệm vụ
- Phân lập nấm Purpureocillium lilacinum từ côn trùng bị bệnh.
- Phân loại đến loài chủng nấm Purpureocillium lilacinum.
- Phân loại đến giống tuyến trùng Meloidogyne sp.
- Thử nghiệm in vitro khả năng kiểm soát tuyến trùng Meloidogyne sp. của nấm
Purpureocillium lilacinum.
- Nghiên cứu ảnh hưởng của một số yếu tố môi trường đến sự phát triển sinh khối và hình thành bào tử nấm Purpureocillium lilacinum.
4. Đối tượng nghiên cứu
- Chủng nấm Purpureocillium lilacinum phân lập từ côn trùng bị bệnh.
- Tuyến trùng Meloidogyne sp. phân lập từ đất và rễ cây chuối bị bệnh tuyến trùng.
5. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
Địa điểm: Công ty TNHH Gia Tường, chi nhánh số 7 đại lộ Độc Lập, khu công nghiệp Sóng Thần 1, huyện Dĩ An , tỉnh Bình Dương.
Viện sinh học nhiệt đới, Số 9/621 Xa Lộ Hà Nội, KP. 6, P. Linh Trung, Quận Thủ Đức, TP.HCM.
Thời gian thực hiện: từ tháng 10/2012 đến tháng 9/2013
6. Ý nghĩa khoa học của đề tài nghiên cứu
Góp phần tìm hiểu về đặc điểm sinh học,điều kiện nuôi cấy và khả năng diệt tuyến trùng bướu rễ Meloidogyne sp. của Purpureocillium lilacinum.
7. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu
Trên cơ sở những kết quả thu được trong quá trình khảo sát khả năng phòng trừ tuyến trùng bướu rễ chủng vi sinh Purpureocillium lilacinum từ đó ứng dụng vào sản xuất các chế phẩm đặc trị tuyến trùng bướu rễ Meloidogyne sp. cho cây trồng.