Bài Tập Con Lắc: (A) Đưa Ra Trước, Sau, Hai Bên; (B) Xoay Vòng Tròn

Hình 4: Bài tập nhún vai

Hình 5: Bài tập co xương bả vai

Hình 6: Bài tập con lắc: (A) đưa ra trước, sau, hai bên; (B) xoay vòng tròn

Giai đoạn 2: 6-12 tuần sau mổ

Mục tiêu:

- Bảo vệ gân khâu sau phẫu thuật

- Tăng tầm vận động của khớp vai

- Bắt đầu từ từ tập các bài tập củng cố sức bền của cơ

Hoạt động:

- Túi treo dạng vai có thể bỏ được ( lên hỏi kỹ bác sĩ mổ về thời điểm bỏ túi treo dạng vai)

- Có thể sử dụng tay bên mổ đưa ra trước tuy nhiên tránh tự làm động tác dạng vai nếu không có hỗ trợ của tay bên lành.

- Chườm túi nóng trước khi tập và chườm đá sau khi tập ( có thể chườm đá nhiều lần hơn nếu có nhu cầu), mỗi lần 15-20 phút

Bài tập:

- Các bài tập thụ động về sức cơ và tầm vận động của khớp có thể tập 5-7 ngày mỗi tuần, mỗi ngày 1-3 lần, mỗi lần 30 phút

- Bài tập con lắc ( hình 5)

- Nằm nâng tay thụ động ( Hình 7)

- Bò tường ( Hình 8)

- Gấp tay ra trước với gậy ( Hình 9A)

- Xoay ngoài với gậy ( Hình 9B)

- Dang tay với gậy( Hình 9C)

- Co duỗi khuỷu với tạ 1kg hoặc dây chun ( Hình 10)

Hình 7: Bài tập nằm nâng tay thụ động

Hình 8: Bài tập bò tường

Hình 9: Bài tập gấp cánh tay hình A, xoay ngoài hình B, dạng vai thụ

động với gậy hình C.

Hình 10: bài tập gấp duỗi khu u với dây chun

Giai đoạn 3: 4-6 tháng sau phẫu thuật

Mục tiêu:

- Bảo vệ gân khâu sau phẫu thuật tránh các bài tập sử dụng tay bên mổ nâng các vật quá nặng

- Lấy lại hết tầm vận động của khớp vai

- Tiếp tục tập các bài tập củng cố và tăng sức bền, kéo dãn cơ

- Tăng sức mạnh của cơ

- Dần dần trở lại các hoạt động sinh hoạt thường ngày

 Hoạt động:

- BN có thể tự sử dụng tay bên mổ cho các hoạt động thường ngày như mặc quần áo, tắm, tự chăm sóc bản thân.

- BN có thể nâng cánh tay ra khỏi cơ thể; tuy nhiên không nên nâng cánh tay khi mang đồ vật nặng. Bất kỳ hoạt động đẩy hoặc kéo mạnh đột ngột có thể ảnh hưởng xấu đến sự liền gân sau phẫu.

 Bài tập:

o Bắt đầu với các bài tập củng cố sức bền cơ ở tư thế tĩnh - trung tính ( tư thế khuỷu gấp 90 độ, cánh tay xoay ra trước và áp sát thân mình)

- Nhún vai ( Hình 4)

- Xoay trong ( Hình 11)

- Xoay ngoài ( Hình 11)

- Gấp cánh tay. ( Hình 12)

- Duỗi cánh tay. ( Hình 12)

- Dạng vai. ( Hình 13)

Hình 11: Bài tập xoay trong, xoay ngoài tư thế tĩnh .

Hình 12: Bài tập gấp, duỗi cánh tay tư thế tĩnh.

Hình 13: Bài tập dạng vai tư thế tĩnh.

o Tiến tới với các bài tập tương tụ như trên nhưng có lực cản, bắt đầu bằng 1 dây chun, sau mỗi 2-3 tuần tăng thêm 1 sợi dây chun( không quá 6 sợi).

Hình 14: bài tập nhún vai với dây chun.

Hình 15: bài tập duỗi cánh tay với dây chun.

Hình 16: Bài tập xoay trong với dây chun.

Hình 17: bài tập xoay ngoài với dây chun.

Hình 18: bài tập dạng vai với dây chun.

HÌnh 19: Bài tập gấp cánh tay ra trước với dây chun.

o Tiến tới với các bài tập tương tự bằng tạ với trọng lượng bắt đầu bằng 1kg rồi tăng dần

Hình 20: Bài tập xoay ngoài, xoay trong với tạ.

Hình 21: Bài tập tập gấp cánh tay ra trước với tạ.

Hình 22: Bài tập dạng ở tư thế nằm sấp với tạ.

Hình 23: Bài tập nằm sấp chèo thuyền với tạ.

Một số chú ý khi muốn trở lại các hoạt động thể thao:

- Các môn thể thao liên quan đến ném và sử dụng cánh tay ở vị trí trên cao là những đòi hỏi khắt khe sau phẫu thuật khâu chóp xoay. Vì vậy phải liên hệ với bác sĩ phẫu thuật trực tiếp cho BN trước tiên, bác sĩ phẫu thuật sẽ cung cấp cho bạn các hướng dẫn cụ thể về cách thức và thời điểm quay trở lại golf, quần vợt và bóng chuyền, bơi và cầu lông.

- Đảm bảo trước khi trở lại các hoạt động thể thao một cách an toàn thì đòi hỏi BN phải có đầy đủ tầm vận động, sức mạnh cơ, không có sưng hoặc đau bên vai mổ

Mốc thời gian tối thiểu thông thường có thể trở lại với các hoạt động thể thao

Môn thể thao

Thời gian
Đánh Golf	6 tháng
Tập thể hình	6 tháng
Bơi	6-8 tháng
Tennis	6-8 tháng
Cầu lông, bóng chuyền	6-8 tháng

Điểm
ĐAU
Luôn luôn đau và không chịu được phải thường xuyên dùng thuốc giảm đau mạnh	1
Luôn luôn đau nhưng chịu được, thỉnh thoảng dùng thuốc giảm đau mạnh	2
Không đau hay đau rất ít khi nghỉ ngơi, đau khi hoạt động nhẹ, thường phải dùng thuốc giảm đau salycylate (NSAID)	4
Đau khi hoạt động nặng, thỉnh thoảng dùng giảm đau Salicylate (NSAID)	6
Thỉnh thoảng đau và không đáng kể	8
Không đau	10
CHỨC NĂNG
Không thể sử dụng được tay	1
Chỉ có thể làm những công việc nhẹ	2
Có thể làm được việc nhẹ hay hầu hết các động tác sinh hoạt hàng ngày	4