Văn Bản Chương Trình “Khửn Tàng Pây Cầu An” (Lên Mường Trời Cầu An)


5 2 12 Áo Then 5 2 13 Hốt lệnh 5 2 14 Dải én trang trí 5 2 15 Trạm binh mã Nguồn 15 2 12 Áo Then 5 2 13 Hốt lệnh 5 2 14 Dải én trang trí 5 2 15 Trạm binh mã Nguồn 2

5.2.12. Áo Then 5.2.13. Hốt lệnh


5 2 14 Dải én trang trí 5 2 15 Trạm binh mã Nguồn Tác giả chụp ngày 30 6 2016 35 2 14 Dải én trang trí 5 2 15 Trạm binh mã Nguồn Tác giả chụp ngày 30 6 2016 4

5.2.14. Dải én trang trí 5.2.15. Trạm binh mã

Nguồn: Tác giả chụp ngày 30/6/2016 tại nhà Then Danh, xã Quỳnh Sơn, Bắc Sơn.


PHỤ LỤC 6

VĂN BẢN VÀ HÌNH ẢNH VÀ HÌNH ẢNH NGHỆ THUẬT TRÌNH DIỄN THEN TẠI “LIÊN HOAN HÁT THEN- ĐÀN TÍNH CÁC DÂN TỘC TÀY, NÙNG, THÁI TOÀN QUỐC LẦN THỨ V”, TUYÊN QUANG 2015


6.1. Văn bản chương trình “Khửn tàng pây cầu an” (Lên mường trời cầu an)

Chương trình được diễn ra từ ngày 26-29/11/2013. Tác giả cũng là người trực tiếp tham gia với tư cách cố vấn nghệ thuật và dàn dựng. Chương trình dự thi trong cuộc thi và đạt giải A. Bản dịch sử dụng dưới đây do tác giả và nhóm nghiên cứu thực hiện.

Nội dung

Dịch nghĩa

Chương một: Trình tấu

Nhằng tâu mừa ba vị Đức Phật, Đức Phật Quan Âm

Đức Phật Xích Ca, Đức Phật Vua Cha Ngọc Hoàng

Thái Thượng Lão Quân, Tề Thiên Đại Thánh,

Huyền Thiên Đại Thánh

Chương một: Báo cáo

Tâu về ba vị Đức Phật, Đức Phật Quan Âm Đức Phật Xích Ca, Đức Vua Cha Ngọc Hoàng

Thái Thượng Lão Quân Tề Thiên Đại Thánh Huyền Thiên Đại Thánh

Các vị Tướng quan

(Nùng bâư tửa tam típ cân lếch chất típ cân khang

chân dài xỏ giầy hoa Chân toa giầy vàng

Nủng bâu tứa tam tí ăn nẩu, cấu típ ăn tai) hát 2 lần

Các vị Tướng quan

Mặc chiếc áo ba mươi cân sắt, bảy mươi cân gang.

Chân trái đi giày hoa Chân phải xỏ giầy vàng.

Mặc chiếc áo ba mươi chiếc cúc, chín mươi cái khuy.

Đầu đội mũ đồng cân

Slip giờ kẻn đảy giờ nảy miac Pác giờ kẻn đảy giờ nảy đây

Giờ này giờ nguyệt viên thiên đức

10 canh giờ chọn được giờ này đẹp Trăm canh giờ chọn được giờ này lành

Giờ này giờ nguyệt viên thiên đức

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 231 trang tài liệu này.


Nội dung

Dịch nghĩa

Giờ nảy giờ ngũ phúc lâm môn

Lục pháp mì vàm con nam mì tiểng Mời Tướng lồng trần thế xe pang Mời quan lồng trần gian xe lệ

Pang này pang chải hạn chải sao

Lệ này lệ cầu an slí quý

Giờ này giờ ngũ phúc lâm môn

Con nam có lời mời các vị thánh Tướng Mời Tướng xuống trần gian dự lễ

Mời quan xuống dương thế dự châm Lễ này xin giải hạn giải sao

Lễ này cầu bình an bốn mùa

Chương hai: Tháo vế

Nam mòn thai tam típ toong hiêu noong lồng khái tháo vang,

Nam mòn thai tam típ toong hiêu noong lồng không tháo uế.

Nam mòn nhắc bát nặm bờ rào phjiêng sác,

Tác bát nặm tanh táo phjiêng hua.

Chương hai: Tẩy uế

Giai Nam sai ba mươi hai thiếu nữ thanh tân đến giải vong độc, vía xấu.

Giai Nam sai ba mươi hai thiếu nữ quét sạch đàn tràng.

Giai Nam nhấc bát nước thanh tịnh ngang trán,

Giai nam nhấc bát nước thanh táo ngang

đầu.

Nam mòn nhắc bát nặm bâu rào mừa rí Đông phương.

Đông phương gần gả là chinh,

Lai lâm giáng hạ hộ mình hỡi chang ngần.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào thanh tân tháo uế,

Lai lâm giáng hạ lồng bát nặm cành quế, dú tạm Thanh thế Nam hoàng.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào

dú tạm Thành dinh giai nam la tháo uế.

Giai Nam nhấc bát nước thanh tịnh về Đông phương chính hướng.

Mời các vị thần linh giáng hạ xuống trạm Thành Nam phía Đông.

Thần linh giáng hạ xuống chính giữa đàn tràng chứng giám:

Trạm Thành Nam phía Đông đã giải uế thanh sạch.

Nam mòn nhắc bát nặm bâu rào mừa rí

Nam phương.

Giai Nam nhấc bát nước thanh tịnh về Nam

phương chính hướng.


Nội dung

Dịch nghĩa

Tây phương gần gả là chinh,

Lai lâm giáng hạ hộ mình hỡi chang ngần.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào thanh tân la tháo uế.

Lai lâm giáng hạ lồng bát nặm cành quế, dú tạm Thanh thế Nam hoàng.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào

dú tạm Thành dinh giai nam la tháo uế.

Mời các vị thần linh giáng hạ xuống trạm Thành Nam phía nam.

Thần linh giáng hạ xuống chính giữa đàn tràng chứng giám:

Trạm Thành Nam phía Nam đã giải uế thanh sạch.

Nam mòn nhắc bát nặm bâu rào mừa rí Tây phương.

Nam phương gần gả là chinh,

Lai lâm giáng hạ hộ mình hỡi chang ngần.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào thanh tân la tháo uế.

Lai lâm giáng hạ lồng bát nặm cành quế, dú tạm Thanh thế Nam hoàng.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào

dú tạm Thành dinh giai nam la tháo uế.

Giai Nam nhấc bát nước thanh tịnh về Tây phương chính hướng.

Mời các vị thần linh giáng hạ xuống trạm Thành Nam phía Tây.

Thần linh giáng hạ xuống chính giữa đàn tràng chứng giám:

Trạm Thành Nam phía Tây đã giải uế thanh sạch.

Nam mòn nhắc bát nặm bờ rào mừa rí Bắc phương.

Bắc phương gần gả là chinh,

Lai lâm giáng hạ hộ mình hỡi chang ngần.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào thanh tân la tháo vế.

Lai lâm giáng hạ lồng bát nặm cành quế,

Giai Nam nhấc bát nước thanh tịnh về Bắc phương chính hướng.

Mời các vị thần linh giáng hạ xuống trạm Thành Nam phía Bắc.

Thần linh giáng hạ xuống chính giữa đàn tràng chứng giám:

Trạm Thành Nam phía Bắc đã giải uế thanh

sạch.


Nội dung

Dịch nghĩa

dú tạm Thanh thế Nam hoàng.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào dú tạm Thành dinh giai nam la tháo uế.


Nam mòn nhắc bát nặm bâu rào mừa rí Trung phương gần gả là chinh,

Lai lâm giáng hạ hộ mình hỡi chang ngần.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào thanh tân la tháo uế.

Lai lâm giáng hạ lồng bát nặm cành quế, dú tạm Thanh thế Nam hoàng.

Lai lâm tốc giáng lồng bát nặm bâu rào

dú tạm Thành dinh giai nam la tháo uế.

Giai Nam nhấc bát nước thanh tịnh về Trung phương chính giữa.

Mời các vị thần linh giáng hạ xuống trạm Thành Nam ở giữa.

Thần linh giáng hạ xuống chính giữa đàn tràng chứng giám:

Trạm Thành Nam trung phương đã giải uế thanh sạch.

Nam mòn lạy mừa quang quý, thuốn mọi rí đã qua

Lai lâm lạy mừa bốn phương trời, mười phương đất

Nấy là pét câu bâu đin la đã đoạn. Ơ

Giai nam lạy mọi chốn, mọi nơi đã xong, Lạy bốn phương trời, mười phường đất đã đoạn ơ …ơ.

Chương ba: Múa kiểm lễ

Chương bốn: Pây tàng

Để quân binh nhằng te chân bước mà nhằng rằng rặc

Để nhằng te pang lễ pây theo quan

Để pây tàng quân binh kéo hai hàng toong báng

Để khửn mừa như bứa bươn tam Để rằng rặc tắc tở như bay

Để nhằng đe đông mừa lườn lượt

Chương 4: Đi đường Quân binh cất lệnh lên đường rầm rập Người gánh lễ theo quan

Quân binh đi hai hàng hai bên

Quân kéo đi nườm nượp như bướm tháng ba Quân đi thần tốc như bay

Việc quan chớ chầy


Nội dung

Dịch nghĩa

Đi đường chớ bước bộ phân tâm Nhằng chợ điểm không vẫn chạy

Để nhằng quân đi đường vừa hát hò reo vang dọc đường

Bộ tốc bộ như bay,

Để không, tốc không chớ chầy

Mường tốc mường quân binh nhằng dóng dả.

Để kéo Tướng mừa giang, không nấy Ré nhằng thiên Tướng rằng rặc

Chắc kỷ lai kéo đã qua, nhằng giang đã

đoạn.

Đi đường chớ bước bộ phân tâm

Vừa đi vừa hát hò reo vang dọc đường Kéo ra ngoài đường cái nườm nượp, Kéo ra ngoài đường rộng thênh thang.

Đoàn tiếp đoàn quân đi trùng trùng, điệp điệp,

Nhiều đoạn đường đã qua

Bao nhiêu đèo cao, suối sâu đều đã vượt.

Quân pháp kéo tứn binh Quân binh kéo rằng rặc Bắc dú bắc theo quan Đông dú đông rằng rặc,

Nhạc ……

Binh quân rầm rộ hành quân, Quân phía Bắc theo Quan,

Quân phía Đông theo Chúa rầm rập, Nhạc …..

Để nhằng te đi như quang thớ, nhanh như vũ.

Để quá khửn không mây, Đến không núi lở, núi lăn.

Quá khửn không nhằng núi lở đét lai, núi

lăn đét lắm.

Để đi nhanh như mây, như gió

Đi qua ngọn núi sương mù bao phủ Đến núi lở, núi lăn.

Qua núi lở nắng to, núi lăn nắng chói,

Không núi lở quát quân răn đe, Núi lăn tắt te răm rắp

Đèn cầu, đèn bóng, đèn chín ngọn kéo quân

Đèn tam tinh binh quân đi đường.

Qua núi lở nhắc nhở quân binh, Qua núi Lăn vẫn đều tăm tắp

Đèn cầu, đèn bóng, đèn chín ngọn kéo quân Đèn soi tỏ binh quân đi đường.

Đoạn đường qua núi Lăn, núi Lở đã qua.


Nội dung

Dịch nghĩa

Nhằng qua không núi lở đã qua, núi lăn đoạn rồi

Quân binh khửn mà lồng không, Pây như bay lồng bờ sông Ngân Hà Tướng sĩ rằng rặc

Để thớ thầy khởi quân binh đi nhằng Khửn lăng mả mời thuông Báo, thuông

Quan

Tướng sĩ lên ngựa đi như bay tới bờ sông Ngân Hà.

Quân binh xếp hàng đều tăm tắp

Để các Tướng cưỡi ngựa đi mời quan Thông lái đò.

Chương năm: Khảm hải

Cho thuông:

Để văng vẳng, thầy Tướng khửn lăng mả mời thuông! hỡi mời Thuông!

Cai đoàn khửn lăng luồng, loan nhằng mời thuông quan, thuông báo,

Để thuông quan nủng tửa lương đây báo, Để pò thuông quan nhằng nủng tửa đáo thai đò, hòi thai đò!

Chắc au gần hâư pây chèo đò nhằng te ré tón quan,

Chắc au gần hâư pây chèo táng te đảy

tón Tướng.

Chương năm: Vượt sông Ngân Hà

Gọi đò:

Nghe văng vẳng tiếng quan Tướng cưỡi ngựa gọi đò,

Tiếng cai đoàn cưỡi rồng mời quan Thuông chèo đò

Để quan Thuông mặc áo vàng đẹp trai, Mặc áo đào đi chèo đò.

Biết lấy ai đi chèo đò đón quan,

Biết lấy ai đi chèo đò để đón Tướng

-Pò thuông ới!

Ngoằn rầư vó mừng cũng cạ

Nủng tứa lương đây báo, tứa báo thai đò Ngoằn rầư mừng cũng tắng mìa nọi, mìa lai,

Tắng mìa hai, tắng mìa hai, nhằng tắng

lai, tắng lắm

Này ông Thuông ơi!

Sao ngày nào ông cũng bảo rằng mặc áo vàng, áo hồng đi đưa đò,

Sao ngày nào ông cũng tặng bà hai, bà ba vòng nhẫn nhiều thế.

Ông không yêu tôi thì mau đưa tôi về Khau

Hai với mẹ,


Nội dung

Dịch nghĩa

Mầng ná au câu, cứ tống câu pây mừa Khau Hai đuổi mé.

Mầng ná au câu mừa nhằng tống câu pây

mừa Khau Khắc chá mé tai,

Ông không yêu tôi thì mau đưa tôi về Khau Khát với bà ngoại

Đế Mé Thuông ơi! : khoái khoái khấu mà.

Đưa chìa khoá hử anh, khay khoá hòm hử Ca,

Te Ca nủng tứa lương đây báo, nhằng

Ca nủng tứa đáo thai đò,

Này Bà Thuông ơi! Cứ mau mau vào đây, Đưa chìa khóa mở hòm cho tôi,

Để tôi mặc áo vàng đẹp trai, áo hồng đi chèo đò

-Để pò Thuông ới!

Hễ câu đưa chìa khóa hử anh Khay khóa hòm hử Cá,

Te Cá nủng tứa lương đây báo, tứa đáo thai đò

-Để mầng ná đảy pây chơi nghía ngải, ná đảy pây chơi nghỉa ngải.

Để mầng ná pây chèo đò

Có vòng cổ, nhằm, có nhẫn đeo tay .. Mang mà dinh câu nhằng khay tu thá anh, khay dinh thá cá

Ná mì vòng, nhằm, nhẫn đeo tay au mà dinh,

Câu ré khóa tu ba lần bảy lượt… Khóa tu

ba lần bảy lượt.

-Này ông Thuông ơi!

Nếu tôi đưa chìa khóa mở hòm cho ông, Để ông mặc áo vàng đẹp trai, áo hồng đi chèo đò

Nhưng ông không được đi chơi nhân tình, nhân ngãi

Để ông đi chèo đò!

Có vòng cổ, có nhẫn đeo tay mang về dinh, Tôi mở cửa ngồi chờ, mở cửa dinh đón ông


Nếu không có vòng cổ, vòng tay mang về, Tôi khóa cửa ba lần bảy lượt.

-Câu ná pây chèo đò

Rằng lăng tu rườn, dú tấu láng tốc mò, tốc vài

Tôi mà không đi chèo đò dọc đò ngang đón quan, đón Tướng,

Thì nhà cửa đâu được khang trang thế này,

Xem toàn bộ nội dung bài viết ᛨ

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 10/06/2022