Chính sách của các nước lớn ( Mỹ, Nhật Bản, Nga, Trung Quốc) đối với bán đảo Triều Tiên từ khi kết thúc chiến tranh lạnh đến nay

KẾT LUẬN

Bán đảo Triều Tiên kể từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đã bị chia cắt làm hai miền và sau đó là hai quốc gia độc lập với hai thể chế chính trị khác nhau. CHDCND Triều Tiên lựa chọn con đường XHCN và Hàn Quốc lựa chọn TBCN. Cũng từ đây hai quốc gia của bán đảo đã chịu sự tác động không nhỏ từ những biến đổi của tình hình thế giới cũng như khu vực, đặc biệt là sự chi phối của các cường quốc. Sự chi phối này thể hiện ở cả hai mặt, tích cực và hạn chế.

Về mặt tích cực, trong quá trình gia tăng hợp tác trên mọi mặt làm tăng tính tùy thuộc lẫn nhau. Việc tích cực mở rộng quan hệ với các nước lớn, giúp cho hai quốc gia trên bán đảo Triều Tiên khôi phục và phát triển đất nước sau chiến tranh, hội nhập với xu thế toàn cầu hóa ngày nay. Đồng thời, tranh thủ sự giúp đỡ, viện trợ của các cường quốc, học hỏi khoa học- kỹ thuật, công nghệ phục vụ lợi ích quốc gia. Ngược lại, việc tăng cường mối quan hệ kinh tế - thương mại khăng khít với nhau sẽ không cho phép các cường quốc xung đột với nhau, buộc họ phải liên kết, hợp tác với nhau và giải quyết bất đồng và xung đột bằng đàm phán, hòa bình. Các nước lớn Mỹ, Nhật Bản, Nga, Trung Quốc đều là các cường quốc hạt nhân nên các nước này đều có nhu cầu trong việc kiểm soát vũ khí hạt nhân và giữ thế độc quyền loại vũ khí này. Các nước này sẽ đóng vai trò chính trong việc giải quyết vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên giúp cho khu vực có một nền hòa bình, ổn định.

Về mặt hạn chế, giữa các nước lớn vẫn còn tồn tại những yếu tố bất ổn và mâu thuẫn về lợi ích chiến lược đẩy đến tình trạng căng thẳng. Đó là những mâu thuẫn trong việc tranh giành địa vị chủ đạo ở khu vực, tranh giành lợi ích quốc gia. Từ những xung đột chính trị, an ninh và quân sự dẫn tới những va chạm, cọ xát vế kinh tế - thương mại, như cạnh tranh về thị trường vốn, kỹ thuật, công nghệ cao, giành giật địa vị lãnh đạo về kinh tế. Điều này sẽ tác động tiêu cực tới sự phát triển kinh tế của hai quốc gia trên bán đảo Triều Tiên.

Đối với CHDCND Triều Tiên, sau khi Liên Xô và các nước Đông Âu tan rã, nền kinh tế CHDCND Triều Tiên ngày càng giảm sút. Cộng với đường lối chính sách theo tư tưởng chủ thể, tự chủ và chính sách ngoại giao khép kín đã

khiến cho CHDCND Triều Tiên bị cô lập trước sự hội nhập và phát triển của quốc tế. Hơn nữa, CHDCND Triều Tiên duy trì chính sách đầu tư quá lớn cho quân sự đã khiến cho nền kinh tế trì trệ, kém phát triển, nợ nần chồng chất. Đặc biệt, với việc công khai chương trình vũ khí hạt nhân, CHDCND Triều Tiên đã bị cấm vận từ Mỹ và bị trừng phạt viện trợ từ Liên hợp quốc, khiến cho tình hình đất nước càng thêm điêu đứng. Tuy nhiên, từ năm 2000 trở lại đây, CHDCND Triều Tiên đã có những thay đổi về chính sách đối ngoại, mở cửa với khu vực và thế giới. Bằng việc mở rộng quan hệ với các nước, nhất là về mặt kinh tế - thương mại, giúp cho CHDCND Triều Tiên tranh thủ các khoản viện trợ, xóa nợ và học hỏi thêm khoa học- kỹ thuật tiên tiến phục vụ phát triển đất nước. Gần đây, sự ra đi của nhà lãnh đạo Kim Jong Il và con trai ông là Kim Jong Un lên nắm quyền lãnh đạo đã gây lo ngại cho các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới. Quốc tế đang hồi hộp theo dòi những biến đổi của CHDCND Triều Tiên với người lãnh đạo mới. Hàn Quốc vượt qua những khó khăn kể từ sau chiến tranh, công nghiệp hóa đất nước, mở rộng quan hệ đa phương hóa, đa dạng hóa cùng với sự giúp đỡ của Mỹ, Hàn Quốc dần khẳng định vị thế của mình và trở thành một trong bốn con rồng của châu Á.

Về việc thống nhất bán đảo Triều Tiên là một vấn đề nan giải không chỉ mang tính chất nội bộ mà còn là mối quan tâm của cộng đồng quốc tế. Trở ngại lớn nhất hiện nay là sự khác nhau về chính trị, tư tưởng và cộng với sự chênh lệch lớn về kinh tế- xã hội. Đối với vấn đề hạt nhân của CHDCND Triều Tiên cũng là một vấn đề nhạy cảm, ảnh hưởng đến quá trình thống nhất. Trên thực tế, diễn biến hạt nhân còn tiếp tục căng thẳng và phức tạp và chủ yếu là do âm mưu và hành động thiếu thiện chí của Mỹ. Hơn nữa, các nước lớn xung quanh bán đảo, vì lợi ích riêng của quốc gia, mặc dù muốn một bán đảo Triều Tiên hòa bình, ổn định nhưng việc bán đảo Triều Tiên thống nhất và vững mạnh sẽ trở thành mối lo ngại cho mỗi nước nên đây cũng là trở ngại cho việc thống nhất bán đảo. Một giải pháp cho bán đảo Triều Tiên là Mỹ phải rút hết quân đội khỏi Hàn Quốc và ký với CHDCND Triều Tiên một hiệp ước hòa bình. Chỉ như vậy, vấn đề khủng hoảng hạt nhân của CHDCND Triều Tiên mới có triển vọng được giải quyết. Tuy nhiên vai trò của Trung Quốc, Nga, Nhật Bản cũng rất quan trọng trong việc giải quyết vấn đề này.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tài liệu tiếng Việt

1. Andrew C Nahm (2005): Biên dịch Nguyễn Kim Lân, Lịch sử văn hóa Triều Tiên, Nxb Văn hóa thông tin.