Chiến dịch truyền thông trong chương trình mục tiêu Quốc gia vệ sinh an toàn thực phẩm

Một giải pháp hữu hiệu khác là đối với hình thức truyền thông trực tiếp thay vì việc đưa ra những sản phẩm truyền thông như phát tờ rơi không mấy hiệu quả, cơ quan tổ chức chiến dịch truyền thông có thể thay thế hoặc tập trung phát triển các hình thức truyền thông mới như phối hợp với các doanh nghiệpsản xuất các clip quảng cáo TVC thật hấp dẫn người xem bên cạnh đó cung cấp kiến thức VSATTP. VD: Quảng cáo xà phòng rửa tay có thể cung cấp kiến thức vệ sinh rửa tay sạch theo 5 bước, hướng dẫn người tiêu dùng một cách kỹ lưỡng cụ thể. Đặc biệt đối với một ma trận thông tin với nhiều thứ đáng xem đáng xem cần xem mà để người ta chú ý đến quảng cáo của mình cần nhiều trí tuệ. Nếu làm được như vậy thì sẽ tăng hiệu quả truyền thông, mang đến sự lan tỏa nhanh của chiến dịch đối với công chúng. Muốn thực hiện được điều đó các cơ quan tổ chức cần có sự phối hợp với cho một công ty truyền thông hoặc doanh nghiệp sau đó lựa chọn các ý tưởng tốt hơn để thực hiện, Phóng viên báo Tuổi trẻ cho rằng “Việc làm đó sẽ hiệu quả hơn là việc chúng ta tự làm với nhau sẽ khiến chiến dịch truyền thông đi vào lối mòn như sẽ có mấy người xếp hàng, mấy người miting rồi mấy cái xe dạo qua phố không có gì mới vì nó chưa đủ độ hấp dẫn”

TS Trần Quang Trung – Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế có đề xuất sau: Trước hết tôi vẫn cho rằng là truyền thông hiện nay như là món ăn tinh thần cũng như thực phẩm vậy chúng ta phải đổi món là đổi các hình thức tuyên truyền. như tôi đã nói bây giờ có những hình thức tuyên truyền không nhất thiết cứ phải đài báo. Bởi vì đài báo là đối với một nhóm đối tượng khác, có một số đối tượng ở thành phố họ mới có điều kiện họ đọc báo nhưng ở vùng sâu vùng xa thì chúng ta phải làm sao tuyên truyền đưa đến cho người dân thì mới có thể qua truyền thông mạng lưới của ngành văn hóa thông tin, truyền thông qua mạng lưới loa đài xã phường. Chúng ta làm sao phải xây dựng các bản thông điệp, các sản phẩm thông điệp để truyền tải

với địa phương. Hai nữa tuyên truyền về nấm chẳng hạn phải bằng tiếng dân tộc chúng ta chuyển về cho các địa phương để họ phát thường xuyên liên tục ở dưới địa phương. Tôi cho là có nhiều hình thức. Và tất nhiên chúng tôi cũng phải nhờ các cơ quan truyền thông”.

Từ những hình thức truyền thông mới mẻ hấp dẫn mà qua đó người tiêu dùng có thiện cảm hơn với các hoạt động trong chiến dịch truyền thông, cảm nhận thấy sự gần gũi của các thông tin về VSATTP, qua đó tạo mối liên kết giữa tổ chức và cộng đồng.

Xây dựng nội dung thông điệp truyền thông phải phù hợp với mục tiêu,các nhóm đối tượng và quan tâm tới cách truyền thông

Cụ thể ở đây tức là truyền thông cho lãnh đạo phải khác với truyền thông cho người tiêu dùng, khác với truyền thông cho người kinh doanh thực phẩm. Ví dụ: Người kinh doanh thực phẩm phải được truyền thông để hiểu vì sao cần khám sức khỏe khi bán thức ăn, vì sao cần bảo quản thức ăn trong lồng kính và để thức ăn cách mặt đất ít nhất 60cm, vv … Còn người tiêu dùng, cần truyền thông kiến thức về VSATTP để họ biết thế nào là thực phẩm không đảm bảo, lựa chọn và bảo quản, chế biến ra sao thì tốt, vv … Còn với lãnh đạo các Bộ, ban, ngành, các tỉnh, thành phố cần có công tác quản lý phù hợp với từng hoàn cảnh.

Phóng viên báo Vietnamnet cho rằng “nội dung truyền thông tránh hô hào, hình thức, cần đi vào thực tế của vấn đề, nội dung cần cụ thể, theo cách “cầm tay chỉ việc” để người dân hiểu và cứ thế mà làm”

Ngoài ra cách truyền thông cũng cần quan tâm. Tôi nghĩ phải truyền thông một cách cụ thể tức là cụ thể đến mức chỉ cho bạn biết rau này phải rửa dưới vòi nước đang chảy thì chất bẩn mới bị quét đi và rau lại không bị mất vitamin, bạn đừng ngâm nhiều (nhiều là bao nhiêu) và thức ăn chín bạn phải để tối thiểu cao hơn mặt đất 60cm và phải có thiết bị che đậy. Ngay

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 154 trang tài liệu này.

trong người dân bảo họ anh nấu món yến thế nào, bảo quản món yến thế nào tôi nghĩ chưa làm được mức cụ thể như thế. Ý tôi là truyền thông đến cái mức mà người ta cung cấp kiến thức là một chuyện rồi nhưng cung cấp đến mức phải khiến cho người ta thay đổi hành vi thì mới đạt được hiệu quả như mong đợi”

Phải chú ý tới xử lý sự cố, rủi ro và khủng hoảng

Khi khủng hoảng xảy ra mỗi cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cần có sự xử lý kịp thời không nên im lặng, né tránh báo chí hay từ chối trách nhiệm. Bởi chính cách thức xử lý của một tổ chức trong thời kỳ khủng hoảng có thể làm thay đổi nhận thức hay quan niệm của công chúng về cơ quan tổ chức trong nhiều năm. Nếu tổ chức xử lý kém hoặc không thỏa đáng thì có thể làm mất uy tín và gây thiệt hại lớn.

Một số nhà hoạt động PR có một nguyên tắc quản lý khủng hoảng cơ bản tương tự là “Nói hết, nói ngay và nói thật”. Nguyên tắc này cũng bao hàm ý nghĩa cơ bản của 6 yếu tố nói trên (sự mau lẹ - nói ngay; sự trung thực – nói thật, cung cấp thông tin - nói” [7, tr.110]

Một ví dụ điển hình thông tư 30 về thức ăn đường phố của Cục ATTP đưa ra “vấp” phải rất nhiều ý kiến của phóng viên báo chí.Phóng viên Vietnamnet cũng đồng tình về việcsau khi thông tư 30 Cục ATVSTP xây dựng xong vấp phải nhiều ý kiến không phải ý kiến phản đối mà ý kiến đặt ra câu hỏi phải làm thế nào để thông tin khả thi thì Cục ATVSTP cũng mời báo chí đến và cũng cung cấp thông tin, cũng phản hồi đó là một cách họ chủ động làm, đó là một cách rất ổn.

Sau mỗi cuộc khủng hoảng, tổ chức nên xem xét lại cách làm của mình và rút kinh nghiệm. Khủng hoảng là vấn đề có thể xảy ra với bất kỳ tổ chức, doanh nghiệp nào. Do vậy, các tổ chức nên có chiến lược phòng ngừa trước khi xây dựng các biện pháp giải quyết khủng hoảng.

Nâng cao kỹ năng cho bộ phận cán bộ truyền thông trong chiến dịch

Đối với mỗi chiến dịch truyền thông đội ngũ là truyền thông đóng vai trò quan trọng trong mỗi chiến dịch truyền thông. Nêncó cán bộ truyền thông chuyên trách, đội ngũ này sẽ xây dựng được kế hoạch, đưa ra phương pháp truyền thông hợp lý để nâng cao hiệu quả. Do vậy đối với đội ngũ cán bộ làm truyền thông cần nâng cao các kỹ năng như kỹ năng phối hợp với các cơ quan truyền thông khác; Kỹ năng quản lý, giám sát, đánh giá, Phối hợp giữa các hoạt động trong chiến dịch, kỹ năng lập kế hoạch, xử lý khủng hoảng...

Đối với kỹ năng kỹ năng quản lý, giám sát, đánh giá, mỗi khi tiến hành một chiến dịch truyền thông, các cán bộ truyền thông cũng cần xây dựng các chỉ số đánh giá và trong suốt quá trình thực hiện chiến dịch, cần có sự đánh giá mức độ hoàn thành mục tiêu đề ra dựa trên các chỉ số này.

Ngoài ra cán bộ truyền thông cũng cần bổ sung một số kiến thức sau:

+ Thứ nhất là kiến thức về báo chí và truyền thông: Những kiến thức này là nền tảng cho việc tổ chức thực hiện chiến dịch truyền thông của một cơ quan báo chí nói chung và cơ quan báo in nói riêng. Nắm bắt được các mô hình truyền thông, cơ chế tác động của truyền thông, đặc thù và vai trò truyền thông đại chúng sẽ giúp các nhà quản lý xây dựng và triển khai các chiến dịch truyền thông một cách hợp lý. Những người tổ chức thực hiện sẽ biết phải xây dựng một thông điệp truyền thông chuyển tới độc giả như thế nào, mục tiêu cuối cùng của truyền thông là gì, những yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình truyền thông...

Bên cạnh đó, những kiến thức về báo chí cũng rất quan trọng vì đây là chiến dịch truyền thông do một cơ quan báo chí tổ chức và tác động vào công chúng báo chí. Trước hết, các nhà tổ chức phải hiểu được ưu thế và hạn chế của báo điện tử và từng loại hình báo chí khi thực hiện một chiến dịch truyền thông. Từ đó xây dựng kế hoạch và phối hợp với các cơ quan khác thực hiện

chiến dịch cho phù hợp. Các nguyên tắc hoạt động báo chí, chức năng của báo chí, trách nhiệm xã hội của nhà báo là những yêu cầu có tính cơ bản mà những nhà tổ chức cần nắm rò khi thực hiện chiến dịch truyền thông để đảm bảo thông tin, tuyên truyền, vận động đúng hướng.

+ Thứ hai là kiến thức về chiến dịch truyền thông: Nhằm chuyên nghiệp hoá hoạt động tổ chức thực hiện chiến dịch truyền thông, đồng thời để tăng cường tối đa hiệu quả của chiến dịch thì điều quan trọng là các nhà tổ chức phải nắm vững các nguyên tắc cơ bản của một quy trình truyền thông. Các nguyên tắc này bao gồm các bước lập kế hoạch cho chiến dịch, triển khai thực hiện, giám sát, đánh giá động viên.

- Đối với cơ quan báo mạng điện tử:

Thông tin phải chính xác, trung thực, khách quan

Báo chí đóng vai trò quan trọng trong định hướng dư luận xã hội. Vì vậy thông tin chính xác là yếu tố cần thiết đối với “uy tín” của một tờ báo. Thông thường, khi bắt đầu hành nghề, bước chân vào tòa soạn lời thề đầu tiên của nhà báo là tôn trọng sự thật. Đối với báo chí về lĩnh vực ATTP, yếu tố này lại càng quan trọng vì nó không chỉ ảnh hưởng tới trực tiếp người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng tới người sản xuất, kinh doanh thực phẩm hay nói rộng hơn sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe người dân và nền kinh tế quốc gia. VD điển hình là vụ thông tin ăn bưởi gây ung thư trên báo Dân trí cách đây vài năm, việc thông tin thất thiệt đã gây hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng tới đời sống của người dân. Rất nhiều hộ nông dân kinh doanh bưởi đã phải bán tháo thậm chí đổ bưởi xuống sông gây thiệt haị về kinh tế và sụt giảm niềm tin của công chúng.

Hay gần đây nhât là chuỗi thông tin có đỉa trong sữa, bánh kẹo, mỳ… gây hoang mang trong công chúng. Thông tin này không chỉ dày đặc trên các trang báo mạng điện tử mà ở cả các trang mạng xã hội (social network) với

tốc độ lan truyền nhanh chóng. Số lượng bình luận cũng tăng lên nhanh chóng, đa số người tiêu dùng đều tỏ ra khá lo lắng bởi vì sữa là mặt hang thiết yếu và được sử dụng hàng ngày. Một số báo điện tử, diễn đàn mạng xã hội đưa thông tin thất thiệt này thì đến ngày 24/09 thì hiệp hội Sữa Việt Nam khằng định những thông tin trong thời gian gần đây hoàn toàn là tin đồn thất thiệt. Ông Trịnh Quý Phổ, Tổng thư ký Hiệp hội Sữa Việt Nam đã giải thích về sự việc này như sau: “Khi có thông tin về hiện tượng này xảy ra ở Sóc Sơn. Hiệp hội đã mời cả công an, ngành y tế, an toàn vệ sinh thực phẩm… đến để kiểm chứng. “Tuy nhiên, tất cả những câu chuyện đó chỉ là tin đồn nhảm. Đỉa không thể nào sống trong một môi trường ngọt, đậm đặc và được đóng kín như sữa””.

Có thể thấy, để truyền tải các thông tin về VSATTP các nhà báo nên cẩn trọng khi tìm hiểu sự việc và đưa tin. Một vấn đề về nghiệp vụ và nhạy cảm phóng viên, nhà báo kiểm chứng kỹ càng các thông tin về thực phẩm bẩn bởi nếu có sai sót điều này tạo ra tâm lý không tốt cho người tiêu dùng, ảnh hưởng tới sức khỏe của người tiêu dùng và uy tín của các tổ chức.

Nâng cao trách nhiệm xã hội của tờ báo đối với truyền thông VSATTP

Trách nhiệm xã hội của một cơ quan báo chí thể hiện ở việc xây dựng niềm tin của công chúng và tìm kiếm sự đồng tình của của các độc giả, thậm chí trong một số trường hợp báo chí còn bảo vệ người tiêu dùng thực phẩm bằng các thông tin tư vấn, đăng tải thông tin phản hồi của độc giả, trích dẫn ý kiến chuyên gia…. Công chúng tin ở nhà báo là vì họ không có điều kiện đến tận nơi sự kiện xảy ra, không thể điều tra hay thẩm định sự kiện, nguồn tin. Do đó công chúng xã hội ủy quyền cho nhà báo và đó là trách nhiệm xã hội to lớn và nghĩa vụ đạo đức mà nhà báo phải tuân thủ.

Nhận định về vấn đề này, ban biên tập báo Vietnamnet cho rằng: “Bây giờ các phương tiện truyền thông đại chúng phát triển rất nhiều người dân có thói quen đọc báo rất tốt đặc biệt là mạng internet báo mạng vì thông tin nhanh, tất nhiên về độ chính xác nhiều khi còn phải kiểm chứng lại nhưng báo chí là một trong những công cụ truyền tải thông điệp về an toàn thực phẩm rất hữu hiệu. VD người đọc báo hiện nay có tâm lý tin tưởng những gì báo chí phát ngôn như báo chí cũng tìm tòi vấn đề A,B để đối chiếu vấn đề A để chứng mình sản phẩm này tốt hay không tốt. Người ta cũng đăng tin là đu đủ với chuối được dấm bằng hóa chất chẳng hạn. Bản thân người dân sau khi đọc những thông tin báo chí cung cấp cũng có những thay đổi hành vi là người ta phải tìm những sản phẩm an toàn. Báo chí có vai trò quan trọng việc thứ nhất cung cấp thông tin cho họ, thứ hai định hướng họ tiêu dùng những sản phẩm an toàn

Xây dựng các trang chuyên đề VSATTP, các chuyên mục bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng…

Một số báo điện tử đã xây dựng những chuyên trang liên quan tới vấn đề VSATTP, trong đó điển hình có báo Vietnamnet. Chuyên mục bảo vệ người tiêu dùng ra đời đã trở thành một địa chỉ quen thuộc để bạn đọc cungcấp thông tin, một đường dây nóng được thiết lập riêng để lắng lắng nghe ý kiến người tiêu dùng về sản phẩm, vì quyền lợi người tiêu dùng. Chính từ đây đã tạo nên sự tương tác giữa tòa soạn và bạn đọc và bạn đọc cũng chủ động hơn khi cung cấp thông tin cho báo.

Ban biên tập báo Vietnamnet cho biết “Báo Vietnamnet không có chủ trương đấy, vì sao mà VSATTP luôn là vấn đề nóng mà mình không xây dựng một chuyên đề như vậy. Bên tòa soạn tôi xác định vấn đề VSATTP là vấn đề nóng mà đã triển khai thì triển khai 1 điểm nào đấy thật sâu VD vụ làm về trứng chẳng hạn, làm những cái như thế thì mình không thể làm thường xuyên được như tôi nói VSATTP là cái hay nhưng rất khó làm mà khó làm thì mình

không thể làm thường xuyên theo dạng bài vở chất lượng được trừ khi hôm nay bạn phản ánh cốc trà đá này dung đá này không đảm bảo có thể gây ngộ độc, ngày mai bạn phản ánh sản phẩm mít tại sao các gai của nó chưa nứt ra mà bên trong đã chín như vậy thì mình đặt ra một mối nghi ngờ. Ý tôi là hôm nay mình làm bài này, ngày mai ngày kia mình làm một bài, nếu mình làm được như thế thì mình xây dựng 1 chuyên trang nhưng bên tôi không có chủ trương làm như vậy bởi vì mình phản ánh những sản phẩm nhỏ lẻ như vậy thì không giải quyết được vấn đề gì. Thị trường bây giờ tràn lan và rất khó. Mình không có chủ trương thành lập vì VSATTP là cái rất khó làm hay mình không thể cung cấp bài vở một cách thường xuyên để nuôi nó”

Tăng cường yếu tố truyền thông đa phương tiện trên báo điện tử

Báo mạng điện tử được cho là thế mạnh sử dụng tổng hợp các loại ký hiệu và phương tiện truyền thông hiện đại nhất để thiết kế và chuyển tải thông điệp. Đó là truyền thông đa phương tiện (multimedia). Ngày nay với sự phát triển của khoa học công nghệ, đa phương tiện trở thành đặc trưng và là thế mạnh nổi trội của báo mạng điện tử - loại hình báo chí hiện đại ra đời sau và thể hiện đặc tính ưu việt.

Multimedia chính là khả năng kết hợp các loại hình tài liệu văn bản, hình ảnh, âm thanh, video, hình động, tài liệu in ấn… có thể được sử dụng ở nhiều mức độ khác nhau nhằm “thay đổi” sự chú ý và truyền đạt một cách có hiệu quả thông điệp của bạn.[1, tr.180]

Báo chí không chỉ có chức năng cung cấp thông tin mà còn lôi kéo hấp dẫn người đọc bằng các ứng dụng tiện ích giúp độc giả không chỉ tiếp nhận thông tin bằng nhiều phương thức đa dạng phong phú mà còn kéo độc giả tham gia phản hồi, cộng tác và tương tác với tòa soạn một cách tích cực và chủ động.

Ngoài các cơ quan báo chí cũng nên phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lývà cơ quan chức năng VSATTPđể thông tin được chính xác,