Quản lý của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan dưới đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định.

Tác giả

Hoàng Thị Tuyết Nhung

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CỦA NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG ĐỐI VỚI VỐN CHỦ SỞ HỮU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 12

1.1. Tổng quan về ngân hàng trung ương 12

1.1.1. Khái niệm ngân hàng trung ương 12

1.1.2. Chức năng của ngân hàng trung ương 12

1.2. Quản lý của ngân hàng trung ương đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại 16

1.2.1. Vốn chủ sở hữu của ngân hàng thương mại 16

1.2.2. Quản lý của ngân hàng trung ương đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại 26

1.2.3. Yếu tố tác động đến quản lý của ngân hàng trung ương đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại 47

1.2.4. Kinh nghiệm quản lý của một số ngân hàng trung ương các nước khu vực và thế giới đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại 51

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 63

Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM ĐỐI VỚI VỐN CHỦ SỞ HỮU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TẠI VIỆT NAM 64

2.1. Tổng quan về hệ thống ngân hàng Việt Nam 64

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của hệ thống ngân hàng Việt Nam 64

2.1.2. Tình hình hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam...66

2.2. Thực trạng quản lý của Ngân hàng Nhà nước đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam 72

2.2.1. Cơ sở pháp lý của Ngân hàng Nhà nước về quản lý vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam 72

2.2.2. Nội dung quản lý của Ngân hàng Nhà nước đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam 76

2.2.3. Công cụ và phương pháp quản lý của Ngân hàng Nhà nước đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam 107

2.3. Đánh giá thực trạng quản lý của Ngân hàng Nhà nước đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. 109

2.3.1. Thành công 110

2.3.2. Hạn chế 120

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 133

Chương 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM ĐỐI VỚI VỐN CHỦ SỞ HỮU CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TẠI VIỆT NAM 134

3.1. Định hướng quản lý của Ngân hàng Nhà nước đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam giai đoạn 2016-2020 134

3.1.1. Dự báo phát triển hệ thống ngân hàng Việt Nam giai đoạn 2016-2020 và tầm nhìn đến năm 2030 134

3.1.2. Định hướng phát triển hệ thống ngân hàng Việt Nam giai đoạn 2016-2020 và tầm nhìn đến năm 2030 137

3.1.3. Định hướng quản lý của Ngân hàng Nhà nước đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam giai đoạn 2016-2020 137

3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý của Ngân hàng Nhà nước đối với vốn chủ sở hữu của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam giai đoạn 2016-2020 139

3.2.1. Giải pháp đối với Ngân hàng Nhà nước 139

3.2.2. Giải pháp đối với ngân hàng thương mại 162

3.2.3. Kiến nghị với Chính phủ và Bộ Tài chính 166

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 169

KẾT LUẬN 170

TÀI LIỆU THAM KHẢO 173

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Tên viết tắt

Tên đầy đủ
ACB	Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu
AMA	Advanced Measurement Approach
BĐS	Bất động sản
BGĐ	Ban giám đốc
BIA	Basic Indicator Approach
BIDV	Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam
CBRC	Ủy ban giám sát ngân hàng Trung Quốc
CIC	Trung tâm thông tin ứng dụng
EAD	Exposure at Defalt (Tổng dư nợ của khách hàng tại thời điểm khách hàng không trả được nợ)
ECA	Economics Community of Asean
EWS	Early Warning System
Eximbank	Ngân hàng thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam
FDIC	Tổng công ty bảo hiểm tiền gửi liên bang Mỹ
FED	Cục dự trữ liên Bang Mỹ
FSIs	Financial Soundness Indicators (Các chỉ số lành mạnh tài chính)
GDP	Tổng sản phẩm quốc nội
HĐQT	Hội đồng quản trị
IMF	Quỹ tiền tệ quốc tế
IRB	Phương pháp xếp hạng nội bộ
M&A	Mua bán và sáp nhập
Maritimebank	Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng hải Việt Nam
MAS	Cơ quan quản lý tiền tệ Singapore
MB	Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội
NHNN	Ngân hàng Nhà nước

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 199 trang tài liệu này.

Tên viết tắt

Tên đầy đủ
NHTM	Ngân hàng thương mại
NHTW	Ngân hàng trung ương
QIS	Result of the fifth quanlitative impact study
ROA	Tỷ số lợi nhuận ròng trên tổng tài sản
ROE	Tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu
RRTD	Rủi ro tín dụng
RWA	Tài sản có rủi ro
SA	Standardised Approach (Phương pháp chuẩn hóa)
Sacombank	Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín
STA	The Standardised Approach (Cách tiếp cận chuẩn hóa)
TCTD	Tổ chức tín dụng
Techcombank	Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam
TMCP	Thương mại cổ phần
TTGSNH	Thanh tra, giám sát ngân hàng
UBCKNN	Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
UBGSTCQG	Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia
USD	Đô la Mỹ
VAMC	Công ty TNHH MTV quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam
VCSH	Vốn chủ sở hữu
VIB	Ngân hàng thương mại cổ phần Quốc tế
Vietcombank	Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam
Vietinbank	Ngân hàng thương mại cổ phần công thương Việt Nam
VND	Việt Nam đồng
VPbank	Ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh Vượng

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Bảng cân đối hợp nhất của Ngân hàng Tokyo Mitsubishi 24

Bảng 1.2: Hệ số trong cách tiếp cận chuẩn hóa 31

Bảng 1.3: Ví dụ một ngân hàng có quy mô và cấu trúc tài sản như sau: 37

Bảng 1.4: Thông tin về cơ cấu vốn 41

Bảng 1.5: Thông tin về rủi ro 41

Bảng 2.2: Mức vốn pháp định cho các tổ chức tín dụng ở Việt Nam 73

Bảng 2.3: Hệ số rủi ro của các cam kết ngoại bảng 88

Bảng 2.4: Vốn điều lệ của một số ngân hàng thương mại giai đoạn 2006-2009 110

Bảng 2.5: Vốn điều lệ 112

Bảng 2.6: Vốn điều lệ của hệ thống ngân hàng giai đoạn 2012-2015 115

Bảng 2.7: Hệ số CAR của một số ngân hàng thương mại Việt Nam 119

Bảng 2.8: Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu toàn hệ thống giai đoạn 2012-2015 119

Bảng 2.9: Tỷ lệ sở hữu của doanh nghiệp nhà nước tại một số ngân hàng TMCP 121 Bảng 3.1: Một số chỉ tiêu chủ yếu của Việt Nam tới năm 2020 135

DANH MỤC HÌNH VẼ

Hình 1.1 : Tình hình ứng dụng các phương pháp đánh giá RRTD của Basel 51

đối với các ngân hàng ở nhóm 1 [15] 51

Hình 1.2: Tình hình ứng dụng các phương pháp đánh giá RRTD của Basel đối với các ngân hàng ở nhóm 2 [15] 51

Hình 2.1: Số lượng các ngân hàng tại Việt Nam giai đoạn 2005-2015 65

Hình 2.2: Tình hình huy động vốn qua các năm 66

Hình 2.3: Tổng tín dụng toàn ngành ngân hàng qua các năm 68

Hình 2.4: Tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống qua các năm 69

Hình 2.5: Tỷ suất sinh lời của hệ thống ngân hàng Việt Nam 70

Hình 2.6: Chi phí dự phòng tổn thất tín dụng năm 2014 của các ngân hàng 71

Hình 2.7: Tỷ lệ an toàn vốn của các NHTM nhà nước giai đoạn 2005-2009 117

Hình 2.8: Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu của một số ngân hàng giai đoạn 2006-2010 118

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Vốn là yếu tố không thể thiếu, là điều kiện tiền đề cho sự tăng trưởng và phát triển kinh tế nói chung, cho quá trình hoạt động của một doanh nghiệp nói riêng. Đối với các ngân hàng thương mại (NHTM), quy mô vốn quyết định sức cạnh tranh và tác động trực tiếp đến việc mở rộng hay thu hẹp hoạt động dịch vụ ngân hàng. Nguồn vốn trong NHTM bao gồm vốn chủ sở hữu, vốn đi vay và vốn huy động trong dân cư và các tổ chức, trong đó vốn chủ sở hữu chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ nhưng lại có vai trò quan trọng đảm bảo cho ngân hàng hoạt động ổn định. Uy tín của một ngân hàng phụ thuộc rất nhiều vào tiềm lực vốn chủ sở hữu cũng như khả năng sử dụng, vận hành hiệu quả tiềm lực đó trong hoạt động của ngân hàng. Điều này chỉ phát huy tác dụng khi ngân hàng thương mại thực hiện tốt các yêu cầu quản lý vốn chủ sở hữu của ngân hàng trung ương (NHTW) thông qua việc ban hành cơ chế chính sách và kiểm tra giám sát việc thực hiện của các NHTM.

NHTW quản lý vốn chủ sở hữu của các NHTM nhằm đảm bảo các NHTM đáp ứng các quy định về an toàn. Hiệp ước quốc tế về đo lường vốn và các chuẩn mực về vốn, thường gọi là Hiệp ước vốn Basel, đã đưa ra các chuẩn mực tính toán tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR), chuẩn mực quản trị rủi ro thị trường, rủi ro hoạt động và cơ chế giám sát. Kể từ Basel 1, đến nay là Basel 3 (ban hành ngày 12/09/2010), các NHTM không chỉ tuân thủ các quy định về việc tính toán mức vốn chủ sở hữu và tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu so với tài sản có rủi ro, mà nhiều ngân hàng hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con tiến thêm một bước trong việc tuân thủ 29 nguyên tắc thanh tra cơ bản của Ủy ban Basel. Theo Basel 2, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu là 8%, nhiều nước trên thế giới đã áp dụng tỷ lệ này phổ biến theo tiêu chuẩn Basel 2 đã ở mức 12% - 13%.

Tại Việt Nam, ngân hàng nhà nước Việt Nam (NHNN) có chức năng là ngân hàng của các ngân hàng, đồng thời là cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực tiền tệ - ngân hàng nhằm đảm bảo cho hệ thống NHTM hoạt động an toàn và đúng các quy định của pháp luật. Hoạt động quản lý của NHNN Việt Nam bao gồm: cấp phép

Xem tất cả 199 trang.

Ngày đăng: 04/05/2023