Nghiên cứu thống kê đánh giá phát triển bền vững ở Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

NGUYỄN MINH THU

NGHIÊN CỨU THỐNG KÊ ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Hà Nội - 2013

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

NGUYỄN MINH THU

NGHIÊN CỨU THỐNG KÊ ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM

Chuyên ngành: Kinh tế học(Thống kê kinh tế - xã hội) Mã số: 62.31.01.01

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. GS. TS Phạm Ngọc Kiểm

2. PGS.TS Bùi Đức Triệu

Hà Nội - 2013

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu và trích dẫn đã sử dụng trong luận án là hoàn toàn trung thực, chính xác. Các kết quả nghiên cứu của Luận án đã được tác giả công bố trên tạp chí khoa học, không trùng lắp với bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả

Nguyễn Minh Thu

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT iv

DANH MỤC BẢNG v

DANH MỤC SƠ ĐỒ vi

DANH MỤC ĐỒ THỊ vii

PHẦN MỞ ĐẦU 1

1. Tính cấp thiết của đề tài 1

2. Mục đích nghiên cứu 2

3. Đối tượng, phạm vi và phương pháp nghiên cứu 2

4. Những đóng góp mới của luận án 3

5. Kết cấu của luận án 4

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG 5

1.1. Khái niệm phát triển và phát triển bền vững 5

1.1.1. Khái niệm phát triển 5

1.1.2. Khái niệm phát triển bền vững 7

1.2. Sự cần thiết phải thực hiện phát triển bền vững 9

1.3. Nội dung của phát triển bền vững 12

1.3.1. Nội dung phát triển bền vững theo một số tổ chức quốc tế 12

1.3.2. Nội dung phát triển bền vững ở Việt Nam 19

1.4. Hệ thống chỉ tiêu thống kê phát triển bền vững 21

1.4.1. Một số vấn đề chung về hệ thống chỉ tiêu thống kê 21

1.4.2. Các nghiên cứu về hệ thống chỉ tiêu thống kê phát triển bền vững trên thế giới 22

1.4.3. Các nghiên cứu về hệ thống chỉ tiêu thống kê phát triển bền vững ở Việt Nam 24

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 36

CHƯƠNG 2. XÂY DỰNG PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHỈ SỐ TỔNG HỢP ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM 38

2.1. Các nghiên cứu đã có về phương pháp xây dựng chỉ số tổng hợp 38

2.2. Đề xuất phương pháp tính chỉ số tổng hợp phát triển bền vững ở Việt Nam 44 2.2.1. Phương pháp tính các chỉ số riêng biệt 45

2.2.2. Phương pháp tính các chỉ số thành phần 58

2.2.3. Công thức tính chỉ số tổng hợp phát triển bền vững 71

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 72

CHƯƠNG 3. TÍNH TOÁN THỬ NGHIỆM VÀ PHÂN TÍCH BIẾN ĐỘNG CHỈ SỐ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2001 – 2010 74

3.1. Tính toán thử nghiệm chỉ số tổng hợp phát triển bền vững ở Việt Nam giai đoạn 2001 – 2010 74

3.1.1. Điều kiện số liệu các chỉ tiêu thống kê phát triển bền vững ở Việt Nam hiện nay 74

3.1.2. Tính toán các chỉ số riêng biệt 77

3.1.3. Tính toán các chỉ số thành phần 80

3.1.4. Tính toán chỉ số tổng hợp phát triển bền vững 86

3.1.5. Nhận xét các cách tính chỉ số tổng hợp phát triển bền vững 87

3.2. Phân tích xu thế phát triển bền vững ở Việt Nam giai đoạn 2001 - 2010 91

3.2.1. Lựa chọn phương pháp phân tích 91

3.2.2. Xu hướng phát triển bền vững ở Việt Nam giai đoạn 2001 - 2010 91

3.3. Đánh giá chung về chỉ số phát triển bền vững và một số kiến nghị 96

3.3.1. Đánh giá chung về chỉ số phát triển bền vững 96

3.3.2. Một số kiến nghị và giải pháp về công tác thống kê phát triển bền vững ở Việt Nam 98

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 102

KẾT LUẬN 104

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 106

TÀI LIỆU THAM KHẢO 107

PHỤ LỤC 111

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Viết tắt

Tiếng Anh	Tiếng Việt
ESI	Environmental Sustainability Index	Chỉ số bền vững môi trường
GDP	Gross Domestic Product	Tổng sản phẩm trong nước
HDI	Human Development Index	Chỉ số phát triển con người
HFI	Human Freedom Index	Chỉ số về quyền tự do của con người
PCI	Provincial Competitiveness Index	Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh
TFP	Total Factor Productivity	Năng suất các nhân tố tổng hợp
UNCSD	The United Nations Commission on Sustainable Development	Hội đồng phát triển bền vững của Liên hợp quốc
UNDP	United Nations Development Programme	Chương trình phát triển Liên hợp quốc
WCED	World Commission on Environment and Development	Ủy ban Môi trường và Phát triển Thế giới