Nâng cao hiệu quả cho vay lại vốn ODA tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH

HỌC VIỆN TÀI CHÍNH



TRẦN THỊ LƯU TÂM

NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI - 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH

HỌC VIỆN TÀI CHÍNH



TRẦN THỊ LƯU TÂM

NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM

Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 9.34.02.01

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học:

1. PGS,TS. TÔ KIM NGỌC

2. TS. ĐOÀN VĂN THẮNG

HÀ NỘI - 2019

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu và kết quả trình bày trong Luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa từng được công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào khác.

Tác giả luận án

Trần Thị Lưu Tâm

Tác giả luận án xin chân thành cảm ơn Tập thể lãnh đạo và các Thầy giáo, Cô giáo Học viện Tài chính và tập thể cán bộ Khoa Sau đại học của Học viện.

Tác giả đặc biệt gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất tới tập thể cán bộ hướng dẫn khoa học PGS,TS. Tô Kim Ngọc và TS. Đoàn Văn Thắng đã nhiệt tình hướng dẫn, động viên tác giả hoàn thành luận án.

Tác giả xin trân trọng cảm ơn Ban lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng Phát triển Việt Nam đã nhiệt tình cung cấp số liệu và trả lời phỏng vấn và cung cấp các thông tin bổ ích giúp tác giả hoàn thành luận án.

Tác giả xin cảm ơn đồng nghiệp, bạn bè, những người thân trong gia đình đã tạo mọi điều kiện, chia sẻ khó khăn và luôn động viên tác giả trong quá trình học tập và thực hiện luận án này.

Xin trân trọng cảm ơn!

Tác giả luận án

Trần Thị Lưu Tâm

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

LỜI MỞ ĐẦU 1

1. Tính cấp thiết của đề tài 1

2. Tổng quan nghiên cứu của đề tài 3

3. Mục tiêu nghiên cứu của Luận án 13

4. Những vấn đề đặt ra cho nghiên cứu 14

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 15

6. Phương pháp nghiên cứu 15

7. Những đóng góp mới của Luận án 18

8. Kết cấu của Luận án 20

CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG 21

1.1. CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG 21

1.1.1. Tổng quan về vốn ODA 21

1.1.2. Cho vay lại vốn ODA tại các tổ chức tín dụng 28

1.2. HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI TỔ CHỨC TÍN DỤNG 41

1.2.1. Khái niệm về hiệu quả cho vay lại vốn ODA 41

1.2.2. Sự cần thiết nâng cao hiệu quả cho vay lại ODA tại tổ chức tín dụng 43

1.2.3. Hệ thống tiêu chí đánh giá hiệu quả cho vay lại vốn ODA 45

1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả cho vay lại vốn ODA 54

1.3. KINH NGHIỆM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA

TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM 61

1.3.1. Kinh nghiệm từ Malaysia 61

1.3.2. Kinh nghiệm từ Trung Quốc 63

1.3.3. Kinh nghiệm từ Thái Lan 66

1.3.4. Bài học kinh nghiệm nhằm nâng cao hiệu quả cho vay lại vốn ODA

tại tổ chức tín dụng đối với Việt Nam 68

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 72

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA

TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 73

2.1. CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 73

2.1.1. Tổng quan về Ngân hàng Phát triển Việt Nam 73

2.1.2. Khái quát về vốn ODA cho vay lại tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam 75

2.1.3. Tổ chức bộ máy cho vay lại vốn ODA tại Ngân hàng Phát triển

Việt Nam 81

2.1.4. Hình thức cho vay lại vốn ODA tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam 82

2.1.5. Quy trình cho vay lại vốn ODA tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam 85

2.2. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI

NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 97

2.2.1. Hiệu quả cho vay lại vốn ODA đối với Ngân hàng Phát triển Việt Nam 97

2.2.2. Hiệu quả cho vay lại vốn ODA đối với phát triển kinh tế xã hội 111

2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA

TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 133

2.3.1. Kết quả đạt được 133

2.3.2. Hạn chế 136

2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế 139

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 144

CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 145

3.1. QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ

CHO VAY LẠI VỐN ODA TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 145

3.1.1. Định hướng chiến lược của Ngân hàng Phát triển Việt Nam 145

3.1.2. Quan điểm nâng cao hiệu quả cho vay lại vốn ODA tại Ngân hàng

Phát triển Việt Nam 148

3.1.3. Định hướng nâng cao hiệu quả cho vay lại vốn ODA tại Ngân hàng

Phát triển Việt Nam 151

3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI VỐN ODA

TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 152

3.2.1. Đảm bảo vốn ODA được sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả 152

3.2.2. Nâng cao hiệu quả công tác thu hồi nợ khoản ODA cho vay lại 157

3.2.3. Tăng cường quản lý rủi ro cho vay lại vốn ODA 160

3.2.4. Nâng cao hiệu quả tài chính đối với hoạt động cho vay lại vốn ODA 165

3.2.5. Nâng cao chất lượng thẩm định cho vay lại vốn ODA 168

3.2.6. Các giải pháp bổ trợ 174

3.3. KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CHO VAY LẠI

VỐN ODA TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 178

3.3.1. Đối với Chính phủ 178

3.3.2. Đối với Bộ Tài chính 182

3.3.3. Đối với Chủ đầu tư 183

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 185

KẾT LUẬN 186

DANH MỤC CÁC BÀI BÁO LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

ADB

Ngân hàng Phát triển Châu Á (Asian Development Bank)
AFD	Cơ quan phát triển Pháp
BCBS	Ủy ban Basel về giám sát ngân hàng Basel Committee on Banking Supervison
BĐTV	Bảo đảm tiền vay
BIDV	Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam
BTC	Bộ Tài chính
CN	Công nghiệp
CNH-HĐH	Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
CPS	Chiến lược đối tác quốc gia
CG	Hội nghị nhóm tư vấn tài trợ cho Việt Nam
CVL	Cho vay lại
DN	Doanh nghiệp
DV	Dịch vụ
ĐTPT	Đầu tư phát triển
KTXH	Kinh tế - xã hội
KfW	Ngân hàng Tái thiết Đức Kreditanstalt für Wiederaufbau
HDI	Chỉ số phát triển con người Human Development Index
HQTC	Hiệu quả tài chính
GDP	Tổng sản phẩm quốc nội Gross Domestic Product
GTGT	Giá trị gia tăng
IMF	Quỹ tiền tệ quốc tế International Monetary Fund
FDI	Đầu tư trực tiếp nước ngoài Foreign Direct Investment