Giải Pháp Khai Thác Di Tích Lịch Sử - Văn Hoá Trong Hoạt Động Du Lịch Tại

Kết quả điều tra cho thấy ở bảng sau:

Bảng 2.7. Nguyên nhân không hài lòng của du khách

Nguyên nhân làm cho ông/bà không hài lòng

Tỷ lệ %
Sự xuống cấp của các di tích	31%
Không có người thuyết minh tốt	45%
Mức độ vệ sinh của khu vực xung quanh di tích	49%

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 126 trang tài liệu này.

Nguồn: Khảo sát của tác giả

Như vậy, mức độ vệ sinh xung quanh khu vực di tích cũng là vấn đề mà khách du lịch quan tâm đến, vì nó tác động đến sự hài lòng của khách du lịch.

TIỂU KẾT CHƯƠNG II.

Chương 2 bên cạnh mô tả khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội ở Quận 8, và khái quát về di tích lịch sử - văn hoá của Quận, còn tập trung phân tích thực trạng, nguyên nhân của khai thác di tích lịch sử - văn hoá trong hoạt động du lịch ở Quận này. Trong những yếu tố thuộc khung lý thuyết khai thác di tích lịch sử - văn hoá, thực trạng các di tích của Quận xuống cấp trầm trọng hoặc bị người dân xâm lấn. Điều này đe doạ đến chất lượng của sản phẩm du lịch cốt lõi. Nhờ lợi thế là nằm trong khu vực sôi động nhất cả nước nên đã kế thừa những dịch vụ và cơ sở hạ tầng phong phú, chất lượng của cả thành phố nhưng ngay tại Quận 8 vẫn còn nhiều nội dung cần phải hoàn thiện hơn nữa như tình trạng chặt chém, mất lịch sự, và thiếu hẳn các khu ẩm thực đặc trưng, những khu vui chơi chất lượng. Nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ nhiều phía. Trước hết là từ những quy định thiếu nhất quán của nhà nước. Thứ hai là tổ chức bộ máy nhà nước và nhân lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch chưa đảm bảo. Thứ ba là các doanh nghiệm chưa chủ động thiết kế được những tour du lịch đặc trưng và hấp dẫn. Thứ tư là kinh phí đầu tư cho hoạt động tu bổ các di tích lịch sử - văn hoá và chuyên gia

trong lĩnh vực bảo tồn còn ít và yếu. Thứ năm là vai trò của cộng đồng còn mờ nhạt. Chưa thấy rõ và chưa phát huy hết vai trò của họ trong hoạt động khai thác di tích lịch sử - văn hoá phục vụ cho du lịch. Những nguyên nhân này đã hạn chế hiệu quả khai thác di tích lịch sử - văn hoá. Trong thời gian tới, dưới ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và sự phát triển mạnh mẽ của tư duy kinh tế thị trường, sự xuống cấp của các di tích lịch sử - văn hoá còn diễn ra nhanh chóng và nghiêm trọng hơn nữa. Vì thế cho nên, nhà nước cần nhanh chóng khẩn trương có những chính sách, chiến lược phù hợp để bảo tổn, phát huy và khai thác hiệu quả các di tích lịch sử - văn hoá tại Quận 8, Tp. HCM.

CHƯƠNG III

GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ KHAI THÁC DI TÍCH LỊCH SỬ - VĂN HOÁ TRONG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH QUẬN 8, TPHCM

3.1. Giải pháp khai thác di tích lịch sử - văn hoá trong hoạt động du lịch tại Quận 8, Tp. HCM, Tp HCM

Việc nghiên cứu xu hướng phát triển du lịch hiện nay giúp cho các giải pháp đưa ra mang tính khả thi và phù hợp. Phát triển du lịch hiện nay bị tác động bởi nhiều yếu tố. Trước hết là về vấn đề thu nhập. Thu nhập của các thành phần dân cư trong nước và trên thế giới tăng lên đáng kể là một trong những yếu tố quan trọng làm cho nhu cầu du lịch tăng lên nhanh chóng về mặt số lượng. Thứ hai là xuất phát từ quá trình hội nhập của các nước và khu vực ngày càng sâu rộng. Các nước đang chuyển dần từ liên kết song phương sang liên kết đa phương, liên kết vùng. Sự hội nhập này dẫn đến sự di chuyển giữa các nước trở nên dễ dàng hơn, đã làm tăng lượng khách nước ngoài vào các nước khác du lịch. Có lẽ xuất phát từ hai nguyên nhân cơ bản trên mà Trần Quảng Nam & Nguyễn Thị Trâm Anh [52], đưa ra ba xu hướng đặc thù của thị trường du lịch trong giai đoạn toàn cầu hóa hiện nay.

- Xu hướng thứ nhất là cơ cấu du khách ngày càng đa dạng. Sự đang dạng này được tác giả tiếp cận trên một số góc độ quan trọng như khả năng chi tiêu, độ tuổi, giới tính, hình thức du lịch gia đình, nhóm hay cá nhân. Sự đang dạng trong cơ cấu du lịch tác động đến sự đa dạng trong nhu cầu du lịch.

- Xu hướng thứ hai, khách du lịch ngày càng hướng tới cái gọi là “dịch vụ tiện ích” trong hoạt động du lịch. Xu hướng này đặt ra cho ngành du lịch là phải làm sao có thể kết hợp được các dịch vụ tiện ích trong hoạt động du lịch, để có thể cạnh tranh với du lịch của các nước khác.

- Xu hướng thứ ba, những giá trị văn hoá, lịch sử với bản sắc riêng trở thành những sản phẩm du lịch độc đáo để khám phá và tận hưởng. Du lịch sinh thái, du lịch tự nhiên đang dần dần bị thay thế bởi du lịch trải nghiệm về văn hoá và lịch sử. Theo đó, các làng nghề truyền thống, tập quán, ẩm thực mang đặc trưng riêng đều có thể trở thành những sản phẩm du lịch thu hút du khách trong và ngoài nước.

Tóm lại, ba xu hướng chính về của du lịch vừa trình bày ở trên cho thấy bối cảnh và yêu cầu đặt ra cho phát triển các sản phẩm du lịch là phải gắn với văn hoá, đặc trưng vùng miền và đáp ứng được nhu cầu phong phú, đa dạng của khách du lịch với những mục đích du lịch khác nhau. Không những vậy, phát triển du lịch cần phải gắn việc phát triển đồng bộ các dịch vụ tiện ích khác. Những xu hướng phát triển du lịch này cần được nghiên cứu kỹ lưỡng để giúp chính quyền Quận 8 trong việc đưa ra các biện pháp phát triển du lịch gắn với khai thác và sử dụng di tích lịch sử - văn hoá của quận một cách hiệu quả.

3.1.1. Giải pháp về lãnh đạo, chỉ đạo

Tíếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 5 (Khoá VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Tăng cường và nâng cao hiệu quả của các cấp uỷ đảng, chính quyền và các cơ quan liên quan trong việc bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử

- văn hóa, nhằm giáo dục truyền thống và phục vụ phát triển kinh tế, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân

Chỉ đạo các địa phương xã, phường thực hiện Luật Di sản văn hóa, các nghị định của Chính phủ, hướng dẫn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa; thường tuyên truyền, vận động nhân dân trên địa bàn, nơi có di tích hiểu rõ ý nghĩa, giá trị các di tích lịch sử - văn hóa; làm cho người dân thấy được mình vừa là người

bảo vệ vừa là người được hưởng lợi từ việc phát huy giá trị các di tích, từ đó có ý thức, trách nhiệm và những hành động thiết thực trong việc giữ gìn, bảo vệ, phát huy giá trị các di tích.

Thứ nhất, Tiếp tục đẩy mạnh công tác lãnh đạo, chỉ đạo của lãnh đạo Tp. HCM trong phát triển du lịch của thành phố nói chung và Quận 8 nói riêng. Giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo hướng tới hoàn thiện và nâng cao chất lượng lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Đảng và Nhà nước. Bởi đây là yếu tố quan trọng trong hoạt động khai thác di tích lịch sử - văn hoá của quận. Theo đó, Lãnh đạo Thành phố cần quan tâm đến tính đặc thù của Tp. HCM về du lịch để từ đó có những chỉ đạo sâu sát, thiết thực và đúng tầm. Theo đó, trong thời gian tới, công tác lãnh đạo, chỉ đạo cần hướng tới hai vấn đề cơ bản như sau:

- Trước hết tăng cường chỉ đạo thực hiện tốt những văn bản của trung ương liên quan đến phát triển du lịch và khai thác di tích lịch sử - văn hoá trong hoạt động du lịch. Quan trọng nhất là Luật Di sản văn hóa, Luật Du lịch và các văn bản hướng dẫn thi hành 02 Luật này. Mục đích của hoạt động này là giúp cho địa phương quán triệt một cách đầy đủ, chi tiết hai Luật này để thực hiện tốt hoạt động phát triển du lịch theo đúng pháp luật.

- Lãnh đạo cần đưa ra những chỉ đạo, điều hành phù hợp với đặc thù phát triển du lịch tại Tp. HCM như: phát huy thế mạnh của một thành phố du lịch hiện đại với nhưng khu du lịch nhân tạo và mua sắm; phát huy các giá trị lịch sử - văn hoá độc đáo của thành phố trong mối quan hệ với việc hình thành một mạng lưới hạ tầng du lịch hiện đại, phát triển, mang tính nghỉ dưỡng và giải trí cao.

Thứ hai, cần hình thành các thiết chế đặc thù trong hoạt động quản lý nhà nước về du lịch tại Tp. HCM. Hệ thống cơ quan quản lý nhà nước về du lịch tại Tp. HCM hiện có một số đặc thù riêng như có Sở Du lịch, trong khi nhiều tỉnh thành trong cả nước không có Sở này. Trong thời gian qua, Sở Du

lịch đã thể hiện vai trò chủ động, tích cực trong hoạt động quản lý nhà nước về du lịch và tham mưu cho lãnh đạo trong hoạt động phát triển du lịch của Thành phố. Thế nhưng sự khác biệt này vẫn chưa đủ để thúc đẩy du lịch của thành phố phát triển. Trong thời gian tới, để tăng cường hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước về du lịch, cần hướng tới những vấn đề sau đây:

- Đẩy mạnh hơn nữa phân cấp giữa trung ương và Tp. HCM trong hoạt động phát triển du lịch. Điều này giúp Thành phố xây dựng được những lực lượng đặc thù để phát triển bền vững du lịch như lực lượng cảnh sát du lịch mà một số tác giả có nghiên cứu và đề cập, cũng như cơ chế về thu hút đầu tư phát triển các địa điểm du lịch.

- Bản thân Thành phố cũng cần phân cấp mạnh mẽ hơn cho các Quận và Quận 8 trong hoạt động quản lý nhà nước về du lịch, giúp các quận, quận chủ động xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển du lịch một cách có tầm nhìn và hiệu quả. Hiện nay, du lịch nhân văn, văn hoá gắn với đặc thù của từng quận, nhưng vai trò của quận trong hoạt động này vô cùng mờ nhạt và thụ động. Thực tế cho thấy hoạt động quản lý nhà nước về du lịch của các quận trên địa bàn Tp. HCM chưa hiệu quả, phần lớn là ‘chạy theo’ sự chỉ đạo, điều hành và phân phối của Thành phố. Các kế hoạch phát triển du lịch hàng năm của các quận và quận còn sơ sài, chưa thể hiện được đặc trưng về phát triển du lịch của từng nơi, và nặng về tính đối phó. Các quận, quận chưa có chiến lược phát triển du lịch cho địa phương mình, để định hướng trong việc huy động sự tham gia của người dân và các doanh nghiệp kinh doanh lữ hành du lịch.

- Bên cạnh đó, Thành phố nên đề xuất thành lập Phòng quản lý du lịch ở một số quận có hoạt động du lịch phát triển. Hiện nay, ở cấp quận, hoạt động quản lý nhà nước về du lịch được giao cho Phòng Kinh tế. Điều này tạo ra nhiều bất cập. Bất cập thứ nhất là bản thân Phòng Kinh tế có quá nhiều nội

dung cần quản lý, và luôn luôn trong tình trạng quá tải. Sự quá tải này ngày càng tăng do quá trình đô thị hoá nhanh chóng, sự phát triển và hội nhập mạnh mẽ về kinh tế của Thành phố. Bất cập thứ hai là, do hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế nhiều, quá tải nên hoạt động du lịch thường bị ‘lép vé’, ít được quan tâm. Nếu có quan tâm thì cũng không được chuyên sâu và ‘toàn tâm toàn ý’. Bất cập thứ ba xuất phát từ đặc thù của hoạt động du lịch. Hoạt động du lịch là một trong những hoạt động kinh tế do có đem lại nguồn thu cho nhà nước. Thế nhưng hoạt động này còn gắn với văn hoá, các di tích lịch sử - văn hoá, với các vấn đề về xã hội khác. Chính vì vậy hoạt động này cần được quản lý bởi một cơ quan riêng biệt đó là Phòng Du lịch. Với tư cách là một cơ quan chuyên biệt quản lý nhà nước về du lịch, hoạt động quản lý nhà nước về du lịch mới trở nên chuyên nghiệp, hiệu quả, và năng động; từ đó có khả năng nâng tầm ngành du lịch lên một tầng cao mới. Tầm quan trọng của ngành, sự phát triển về lâu dài và chuyên nghiệp của ngành công nghiệp không khói này đặt ra nhu cầu thiết yếu phải hình thành cơ quan quản lý nhà nước về du lịch ở cấp quận đó là Phòng Du lịch.

Thứ ba, cần phải tăng cường đẩy mạnh công tác cải cách hành chính và tăng cường quản lý nhà nước về du lịch.

- Tiếp tục phát huy vai trò của các thành phần kinh tế, trong đó khuyến khích các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh đóng góp tích cực vào sự phát triển du lịch thành phố như: đầu tư xây dựng các khách sạn, các điểm kinh doanh ẩm thực, sản xuất và bán hàng lưu niệm đạt chuẩn du lịch, đầu tư phát triển nhiều loại hình vui chơi giải trí trong các công viên văn hoá du lịch, xây dựng Bảo tàng chuyên đề.

- Thực hiện quản lý du lịch theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2000, thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát thường xuyên, độc lập, khách quan trong nội bộ, khắc phục tình trạng khép kín, thiếu công khai dễ phát sinh tiêu cực trong giải

quyết thủ tục hành chính với người dân và doanh nghiệp; cần có cơ chế chính sách cần thiết trong lĩnh lực đất đai, thuế, visa… để hỗ trợ phát triển du lịch.

- Tăng cường hợp tác với các tổ chức, cơ quan khoa học trong và ngoài nước để tranh thủ hỗ trợ kỹ thuật, kinh nghiệm tiếp cận với những thành tựu mới, tiên tiến về khoa học công nghệ du lịch.

- Thường xuyên phối hợp với các đơn vị lữ hành để lắng nghe những khó khăn, vướng mắc và phản hồi từ doanh nghiệp du lịch cũng như từ du khách. Không những vậy, phối với thường xuyên với các đơn vị lữ hành để tạo ra các tour du lịch - sản phẩm du lịch độc đáo phù hợp với mong đợi và nhu cầu của du khách. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị lữ hành du lịch còn là cách thực hiện hiệu quả hoạt động quảng bá du lịch, cũng như hợp tác, tham gia các sự kiện văn hoá, du lịch giúp thúc đẩy du lịch của Quận 8 phát triển.

3.1.2. Giải pháp về tuyên truyền, nâng cao nhận thức giá trị các di tích

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động đến mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn có trách nhiệm bảo vệ, không được xâm phạm đến di tích. Tuyên truyền sâu rộng Luật Di sản văn hóa, Quy chế quản lý và bảo vệ di tích quốc gia, di tích cấp tỉnh và công tác quản lý, chăm sóc, bảo vệ các di tích lịch sử - văn hóa đến nhân dân trên địa bàn nơi có di tích.

Chủ động phối hợp với các cơ quan báo, đài tuyên truyền, quảng bá tiềm năng phát triển du lịch từ giá trị các di tích lịch sử - văn hóa có trên địa bàn các phường. Thông qua phát triển du lịch để bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa. Trung tâm Văn hóa Quận 8 xây dựng chuyên mục bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa phát trên Đài Truyền thanh các phường.

Phối hợp với ngành chức năng, Sở Văn hóa, Thể thao và Sở Du lịch Tp. HCM trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn Quận 8. Phối hợp với các tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn quận