Nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường này - 1


TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH QUỐC TẾ

CHUYÊN NGÀNH KINH TẾ ĐỐI NGOẠI

-------***-------


KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP Đề tài NGHIÊN CỨU HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG NHẬT 1


KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP


Đề tài:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 128 trang tài liệu này.

NGHIÊN CỨU HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG NHẬT BẢN NHẰM ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU HÀNG HOÁ VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG NÀY


Nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường này - 1

Họ tên sinh viên : Dương Thu Quyên Lớp : Anh 5

Khóa : 43 B – KTĐN

Giáo viên hướng dẫn : TS. Nguyễn Thanh Bình


Hà Nội, 6/2008

LỜI CẢM ƠN



Với tất cả sự kính trọng, em xin chân thành cảm ơn

T.S Nguyễn Thanh Bình - giảng viên trường Đại học Ngoại Thương Hà Nội đã tận tình hướng dẫn em thực hiện đề tài khoá luận tốt nghiệp này.

Em cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đối với gia đình và bạn bè em, những người đã giúp em thu thập tài liệu, điều tra, phỏng vấn và động viên em rất nhiều trong suốt quá trình viết khoá luận.

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU iii

1. Lý do lựa chọn đề tài 1

2. Mục đích nghiên cứu đề tài 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2

4. Phương pháp nghiên cứu 2

5. Bố cục đề tài 2

CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG 3

I. HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG 3

1. Khái niệm 3

2. Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng 4

II. NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG 6

1. Các nhân tố bên ngoài 6

1.1. Các nhân tố văn hóa 6

1.2. Các nhân tố xã hội 9

2. Các nhân tố bên trong 11

2.1. Các nhân tố cá nhân 11

2.2. Các nhân tố tâm lý 13

II. HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG TRONG QUÁ TRÌNH RA QUYẾT ĐỊNH

MUA SẮM 18

1. Hành vi của người tiêu dùng trước khi mua 19

1.1. Ý thức vấn đề 19

1.2. Tìm kiếm thông tin 19

2. Hành vi người tiêu dùng khi mua 21

2.1. Đánh giá các phương án 21

2.2. Quyết định mua hàng – Hành động mua 22

3. Hành vi người tiêu dùng sau khi mua 23

IV. ẢNH HƯỞNG CỦA HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP 25

1. Ảnh hưởng của hành vi người tiêu dùng đến chính sách sản phẩm 25

1.1. Chủng loại hàng hoá 25

1.2. Chất lượng sản phẩm 26

1.3. Hình thức sản phẩm 27

2. Ảnh hưởng của hành vi người tiêu dùng đến chính sách giá 28

2.1. Định giá 28

2.2. Giảm giá 29

3. Ảnh hưởng của hành vi người tiêu dùng đến chính sách phân phối 29

4. Ảnh hưởng của hành vi người tiêu dùng đến chính sách xúc tiến hỗ trợ kinh doanh 30

CHƯƠNG II. ẢNH HƯỞNG CỦA HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG NHẬT

BẢN ĐẾN HÀNG HÓA XUẤT KHẨU VIỆT NAM 32

I. HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG NHẬTBẢN 32

1. Vài nét về đất nước Nhật Bản 32

1.1. Điều kiện tự nhiên 32

1.2. Chính trị 33

1.3. Văn hóa xã hội 33

1.4. Kinh tế 34

2. Nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản 35

2.1. Những yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản 35

2.2. Hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản trong quá trình ra quyết định mua sắm 42

II. SỰ PHÙ HỢP CỦA HÀNG HOÁ VIỆT NAM VỚI HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG NHẬT BẢN 54

1. Ảnh hưởng của hành vi người tiêu dùng Nhật Bản tới hoạt động của các doanh nghiệp Việt Nam 54

1.1. Ảnh hưởng đến chính sách sản phẩm 54

1.2. Ảnh hưởng đến chính sách giá 59

1.3. Ảnh hưởng đến chính sách phân phối 60

1.4. Ảnh hưởng tới chính sách xúc tiến hỗ trợ kinh doanh 61

2. Đánh giá sự phù hợp của hàng hoá Việt Nam và hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản 62

2.1. Những mặt tích cực 62

2.2. Những mặt hạn chế 66

CHƯƠNG III. GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU HÀNG HÓA VIỆT NAM VÀO THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN PHÙ HỢP VỚI HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG NHẬT BẢN 70

I. TRIỂN VỌNG THÂM NHẬP CỦA HÀNG HOÁ VIỆT NAM VÀO THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN 70

1. Triển vọng quan hệ thương mại Việt – Nhật trong thời gian tới []70

1.1. Triển vọng phát triển quan hệ song phương 70

1.2. Triển vọng quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam - Nhật Bản trong khuôn khổ các hiệp định đa phương 71

2. Nhật Bản – thị trường xuất khẩu tiềm năng 73

3. Xu hướng tiêu dùng của người Nhật Bản 76

3.1. Các xu hướng cơ bản trong xã hội Nhật Bản 76

3.2. Các xu hướng tiêu dùng của người tiêu dùng Nhật Bản 78

II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU HÀNG HOÁ VIỆT NAM VÀO THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN 80

1. Giải pháp vĩ mô 80

1.1. Tổ chức nghiên cứu, thu thập thông tin về thị trường Nhật Bản 80

1.2. Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến xuất khẩu của Nhà nước đối với thị trường Nhật Bản 81

1.3. Định hướng phát triển mặt hàng xuất khẩu sang Nhật Bản 83

1.4. Tăng cường kiểm tra chất lượng hàng hoá xuất khẩu sang Nhật Bản 84

1.5. Nhà nước khuyến khích, hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực ngoại thương và xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản cho doanh nghiệp 85

2. Giải pháp vi mô 86

2.1. Giải pháp tác động đến giai đoạn trước khi mua hàng 86

2.2.Giải pháp tác động đến giai đoạn khi mua hàng 91

2.3. Giải pháp tác động đến giai đoạn sau khi mua hàng 97

3. Một số giải pháp khác 97

3.1. Xây dựng kế hoạch nghiên cứu thị trường Nhật Bản và hành vi người tiêu dùng Nhật Bản 97

3.2. Phát triển nguồn nhân lực để xuất khẩu hàng hóa sang Nhật Bản 99

KẾT LUẬN 101

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHIẾU ĐIỀU TRA THỊ TRƯỜNG PHỤ LỤC

LỜI MỞ ĐẦU


1. Lý do lựa chọn đề tài

Ngày nay, khái niệm “Hành vi tiêu dùng” không còn xa lạ gì đối với các nhà làm marketing cũng như với các doanh nghiệp trên thế giới. Hành vi tiêu dùng có thể chỉ đơn giản là việc các bé trai chọn đồ chơi xếp hình còn các bé gái thích búp bê; hay sở thích hút xì gà của đàn ông và thói quen dùng nước hoa của phụ nữ; là việc một người tiêu dùng thích uống Coca Cola hơn Pepsi Cola hay một bà nội trợ chỉ an tâm khi mua đồ ở các siêu thị lớn … Tuy nhiên, lý luận cũng như thực tế đã cho thấy đây lại là một yếu tố quyết định sự thành bại đối với các doanh nghiệp đặc biệt trong môi trường hội nhập mạnh mẽ và cạnh tranh gay gắt như hiện nay. Rất nhiều các công ty thành công trên thế giới đã nhận ra tầm quan trọng của việc nghiên cứu hành vi người tiêu dùng và coi đó như chiếc chìa khoá vàng giúp họ tiến tới thành công, có được chỗ đứng vững chắc trên thị trường quốc tế. Nhưng điều đáng buồn là dường như các doanh nghiệp Việt Nam lại chưa có sự quan tâm đúng mức tới vấn đề then chốt này. Chúng ta hãy nói đến thị trường Nhật Bản. Nhật Bản là nền kinh tế lớn thứ 2 trên thế giới và từ những năm 1990 đến nay, Nhật Bản luôn là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam (sau Hoa Kỳ). Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Nhật Bản chiếm từ 17 – 20% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam nhưng giá trị hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản lại chỉ chiếm một tỷ lệ vô cùng khiêm tốn trong nhu cầu của thị trường này, điển hình là ngay cả những mặt hàng có giá trị xuất khẩu lớn như thuỷ sản cũng chỉ chiếm dưới 3% kim ngạch nhập khẩu thuỷ sản của Nhật Bản. Theo như nhận định của các nhà kinh tế thì một trong các lý do chủ yếu của thực trạng trên là do các doanh nghiệp Việt Nam chưa nắm bắt được đặc trưng, văn hoá thị trường Nhật Bản, thị hiếu của người Nhật, đặc biệt hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản do đó chưa phát huy được hết tiềm năng và chinh phục được thị trường tương đối khó tính này.

Vì vậy với mong muốn góp phần giúp các doanh nghiệp Việt Nam hiểu rõ hơn về thị trường Nhật Bản cụ thể là hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản nhằm tìm ra các giải pháp đẩy mạnh và tăng nhanh kim ngạch xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam sang Nhật Bản, em đã lựa chọn đề tài “Nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hoá Việt Nam vào thị trường này” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp.

2. Mục đích nghiên cứu đề tài

Mục đích nghiên cứu đề tài là hệ thống hoá những lý luận cơ bản về hành vi người tiêu dùng, trên cơ sở đó nghiên cứu và phân tích hành vi tiêu dùng của người tiêu dùng Nhật Bản. Đề tài cũng phân tích tình hình xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Nhật Bản, đánh giá sự phù hợp giữa hàng hoá Việt Nam xuất khẩu và hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản. Từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hoá Việt Nam sang thị trường Nhật Bản.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của bài khóa luận tốt nghiệp này là hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản.

Hành vi của người tiêu dùng (Consumer Behavior) là một phạm trù rất rộng lớn, tuy nhiên trong phạm vi nghiên cứu của đề tài chỉ tập trung làm rõ những hành vi cơ bản của người tiêu dùng Nhật Bản như thói quen tìm kiếm thông tin, địa điểm mua sắm, các tiêu chí đánh giá khi quyết định mua sản phẩm, phản ứng sau mua, … và chỉ nghiên cứu đối với 5 nhóm hàng hóa điển hình (nông sản, thủy hải sản, dệt may, giày dép và đồ gỗ/ hàng thủ công mỹ nghệ). Đề tài cũng không đưa ra giải pháp cho một doanh nghiệp cụ thể nào mà chỉ đưa ra các giải pháp chung cho các doanh nghiệp Việt Nam nhằm tăng cường xuất khẩu hàng hóa Việt Nam vào thị trường Nhật Bản.

4. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu đề tài sử dụng phương pháp điều tra khảo sát bằng bảng câu hỏi, đồng thời kết hợp với phương pháp thu thập thông tin tại bàn, thống kê, phân tích và tổng hợp để đưa ra những luận điểm mang tính lý luận về hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản. Những luận điểm của đề tài được phân tích trong mối quan hệ biện chứng lẫn nhau và với bối cảnh thực tiễn.

5. Bố cục đề tài

Trong bài khóa luận này, ngoài Lời mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, đề tài có bố cục gồm ba chương.

Chương I : Tổng quan về hành vi người tiêu dùng

Chương II : Ảnh hưởng của hành vi người tiêu dùng Nhật Bản đến hàng hoá xuất khẩu Việt Nam

Chương III: Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa Việt Nam vào thị trường Nhật Bản phù hợp với hành vi người tiêu dùng Nhật Bản phù hợp với hành vi của người tiêu dùng Nhật Bản

CHƯƠNG I‌‌

TỔNG QUAN VỀ HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG


I. HÀNH VI NGƯỜI TIÊU DÙNG

1. Khái niệm

Từ điển Tiếng Việt đã định nghĩa Hành vi là “toàn bộ nói chung những phản ứng, cách cư xử biểu hiện ra ngoài của một người trong một hoàn cảnh cụ thể nhất định” [1]. Nghiên cứu hành vi của con người tức là tìm hiểu mọi ứng xử và từ ngữ của con người, cả những cái di truyền và những cái tự tạo.

Còn khái niệm Người tiêu dùng đã được Từ điển kinh tế học hiện đại định nghĩa là “bất cứ đơn vị nào có nhu cầu tiêu dùng hàng hoá và dịch vụ cuối cùng, thông thường người tiêu dùng được coi là các cá nhân nhưng trên thực tế, người tiêu dùng có thể là các cơ quan, các cá nhân và các nhóm cá nhân” [2].

Tuy nhiên, nếu kết hợp 2 khái niệm trên lại với nhau và chỉ coi việc nghiên cứu hành vi người tiêu dùng đơn giản là xem xét những biểu hiện ra bên ngoài của những chủ thể có nhu cầu tiêu dùng hàng hoá và dịch vụ thì đây là một cách hiểu quá hạn hẹp. Trong công trình nghiên cứu về hành vi người tiêu dùng (Consumer behavior: Concepts and Applications), David L.Loudon & Albert J. Della Bitta đã định nghĩa “Hành vi người tiêu dùng là quá trình ra quyết định và hành động thực tế của các cá nhân khi đánh giá, mua sắm, sử dụng hoặc loại bỏ những hàng hoá và dịch vụ” [3]. Tương tự, Leon G. Schiffman & Leslie Lazar Kanuk trong cuốn “Hành vi người tiêu dùng” (Consumer behavior) cũng đã định nghĩa hành vi người tiêu dùng “là toàn bộ hành động mà người tiêu dùng bộc lộ ra trong quá trình trao đổi sản phẩm, bao gồm: điều tra, mua sắm, sử dụng, đánh giá và xử lý thải bỏ sản phẩm và dịch vụ nhằm thoả mãn nhu cầu của họ” [4]. Hai định nghĩa trên đã mở rộng hơn cách hiểu về hành vi người tiêu dùng, không chỉ tập trung vào những biểu hiện bên ngoài của người tiêu dùng khi mua sản phẩm mà còn đề cập đến quá trình tư duy, cân nhắc của người tiêu

1 TS. Nguyễn Bích Thu (Chủ biên) (2002), Từ điển Tiếng Việt phổ thông, NXB Phương Đông, Tái bản lần thứ nhất, trang 374

2 David W.Pearce (2001), Từ điển kinh tế học hiện đại, NXB Chính trị quốc gia, Tái bản lần thứ 2, trang 213

3 David L.Loudon & Albert J.Della Bitta (1993), Consumer Behavior: Concepts and Applications, McGraw-Hill Inc, 4th Edition, trang 5

4 Leon G.Schiffman & Leslie Lazar Kanuk (1997), Consumer Behavior, Person Prentice Hall, 9th Edition, trang 3

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 09/05/2022