Chuỗi cửa hàng tiện ích và triển vọng phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích ở Việt Nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA KINH TẾ & KINH DOANH QUỐC TẾ CHUYÊN NGÀNH KINH TẾ ĐỐI NGOẠI

----------***---------

KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

Đề tài:

CHUỖI CỬA HÀNG TIỆN ÍCH VÀ TRIỂN VỌNG PHÁT TRIỂN CHUỖI CỬA HÀNG TIỆN ÍCH Ở VIỆT NAM

Sinh viên thực hiện : Trần Thị Thuý Hằng Lớp : Nhật 1

Khoá : 43F

Giáo viên hướng dẫn : TS. Lê Thị Thu Thuỷ

Hà Nội, 6/2008

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

NACs

National Association of Convenience Stores	Hiệp hội các cửa hàng tiện ích Mỹ
SKUs	Stock Keeping Units each of the distinct products and services that can be ordered from a supplier	Mã hàng
POS	Point of Sale/ Point of Service	Hệ thống gồm phần mềm và các thiết bị quản lý hàng hóa và quản lý bán hàng
RMB		Đồng nhân dân tệ Trung Quốc
ATM	Automated Teller Machine	Máy rút tiền tự động
WTO	World Trade Oganization	Tổ chức thương mại thế giới
AVR	Association of Vietnamese Retailers	Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam
CNTT		Công nghệ thông tin
CH		Cửa hàng
FMCGs	The Fast Moving Consumer Goods	Nhóm hàng tiêu dùng nhanh
GRDI	Global Retail Development Index	Chỉ số tăng trưởng bán lẻ toàn cầu

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.

LỜI MỞ ĐẦU

I. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài

Thị trường bán lẻ Việt Nam hiện được tập đoàn tư vấn thị trường AT Keaney của Mỹ đánh giá là hấp dẫn hàng đầu trên thế giới, với mức chi tiêu cho các loại hàng tiêu dùng tăng 20% mỗi năm và tăng 23% năm 2007. Là thị trường hấp dẫn trong con mắt các tập đoàn bán lẻ nước ngoài, sắp tới đây vào 1/1/2009 khi nước ta cho phép các nhà kinh doanh bán lẻ nước ngoài thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam, dự kiến sẽ có 3 tập đoàn bán lẻ lớn là Wal Mart (Mỹ), Carrefour (Pháp) và Tesco (Anh) gia nhập thị trường. Đây sẽ là sức ép cạnh tranh lớn cho các nhà bán lẻ trong nước. Trước tình hình đó, các doanh nghiệp bán lẻ trong nước đã có nhiều biện pháp khác nhau nhằm nâng cao sức cạnh tranh, có doanh nghiệp đổi mới hiện đại hoá kinh doanh bán lẻ theo hình thức chuỗi siêu thị, nhưng cũng có không ít các doanh nghiệp chọn mô hình chuỗi cửa hàng tiện ích hoặc kinh doanh hỗn hợp chuỗi siêu thị và cửa hàng tiện ích, đây là những bước đi đáng hoan nghênh nhằm hiện đại hoá trong kinh doanh cũng như giữ vững thị phần của các nhà bán lẻ trong nước.

Mô hình cửa hàng tiện ích đã xuất hiện từ lâu trên thế giới nhưng mới chỉ xuất hiện ở nước ta một vài năm gần đây. Đặc biệt năm 2006 chứng kiến sự nở rộ của mô hình này ở Việt Nam với sự ra đời hàng loạt chuỗi cửa hàng tiện ích. Sự ra đời của một loạt các chuỗi cửa hàng tiện ích tại Việt Nam là sự học hỏi của các nhà quản lý từ kinh nghiệm phát triển các chuỗi cửa hàng tiện ích tại các quốc gia như Thái Lan, Singapore và cũng là đúc kết từ bài học thất bại của chuỗi cửa hàng đi trước như Masan Mart. Vậy cửa hàng tiện ích là gì?Tại sao các doanh nghiệp kinh doanh bán lẻ này lại chọn mô hình cửa hàng tiện ích thay cho siêu thị và tại sao mở các chuỗi cửa hàng tiện ích vào thời điểm này?

Với mong muốn tìm hiểu những vấn đề lý luận cũng như thực tiễn về hình thức bán lẻ hiện đại này, tác giả quyết đinh chọn đề tài “ Chuỗi cửa hàng tiện ích và triển vọng phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích ở Việt Nam” làm đề tài cho khoá luận tốt nghiệp của mình. Tác giả mong rằng bài khoá luận tốt nghiệp của mình sẽ góp phần nào đó vào sự phát triển mô hình chuỗi cửa hàng tiện ích nói riêng và hệ thống bán lẻ hiện đại ở Việt Nam nói chung.

II. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu nghiên cứu của khoá luận là dựa trên cơ sở lý luận và nghiên cứu phân tích thực tiễn sự phát triển của mô hình chuỗi cửa hàng tiện ích trên thế giới cũng như các nước trong khu vực bên cạnh việc xem xét thành công của một số chuỗi cửa hàng tiện ích điển hình để từ đó phân tích triển vọng phát triển của các chuỗi cửa hàng tiện ích ở Việt Nam cũng như đề ra một số giải pháp nhất định cho sự phát triển của mô hình chuỗi cửa hàng tiện ích. Trên cơ sở hệ thống hoá những vấn đề lý luận chung về chuỗi cửa hàng tiện ích, nghiên cứu thực tiễn phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích tại một số quốc gia, phân tích các cửa hàng tiện ích thành công trên thế giới, khoá luận sẽ đánh giá triển vọng và đề xuất giải pháp nhằm phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích tại Việt Nam.

III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của khoá luận là mô hình chuỗi cửa hàng tiện ích trong hệ thống phân phối bán lẻ hiện đại cả về lý luận và thực tiễn.

Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi nghiên cứu của khoá luận giới hạn ở các quốc gia tiêu biểu trên thế giới như Mỹ, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc

và đặc biệt chú trọng đến Việt Nam. Các quốc gia như Mỹ và Nhật Bản là những nước có hệ thống phân phối phát triển, Mỹ là quốc gia đầu tiên khai sinh ra mô hình siêu thị và cửa hàng tiện ích. Còn Nhật Bản là đất nước có ngành kinh doanh cửa hàng tiện ích phát triển nhất trên thế giới với các tập đoàn kinh doanh cửa hàng tiện ích tiêu biểu được đề cập trong bài khoá luận là 7- Eleven và Family Mart. Các quốc gia như Thái Lan và Trung Quốc có những bước phát triển rất gần với Việt Nam, là hai quốc gia mà hiện nay mô hình chuỗi cửa hàng tiện ích kinh doanh khá thành công. Đây là hai quốc gia mà Việt Nam có thể tham khảo các chính sách vĩ mô của nhà nước về phát triển thị trường cũng như bảo hộ hợp lý cho ngành bán lẻ trong nước.

IV. Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu của khoá luận dựa trên việc áp dụng phép duy vật biện chứng cùng các phương pháp so sánh, phân tích, đối chiếu, tổng hợp và vận dụng sơ đồ, bảng biểu, đồ thị…

V. Bố cục của khoá luận

Ngoài lời mở đầu và kết luận, khoá luận được chia làm 3 chương:

Chương I: Tổng quan về chuỗi cửa hàng tiện ích

Chương II: Thực trạng chuỗi cửa hàng tiện ích ở Việt Nam

Chương III: Triển vọng phát triển và các giải pháp nhằm phát triển chuỗi cửa hàng tiện ích ở Việt Nam

Em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến cô giáo TS Lê Thị Thu Thuỷ_giáo viên hướng dẫn, người đã tận tình chỉ bảo và cho em nhiều lời khuyên quý báu, giúp đỡ em hoàn thành bài khoá luận tốt nghiệp này. Em cũng xin cảm ơn các thầy cô giáo khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế cùng toàn thể các thầy cô trong trường Đại học Ngoại Thương vì đã trang bị cho em những kiến thức quý báu trong 4 năm học tại trường. Cũng xin cảm ơn gia đình và bạn bè vì những khích lệ động viên trong suốt quá trình em làm bài khoá luận. Do hiểu biết, thời gian cũng như kinh nghiệm còn nhiều hạn chế nên bài khoá luận này không thể tránh khỏi những khiếm khuyết. Em rất mong nhận được sự chỉ bảo và ý kiến đóng góp từ các thầy cô và bạn bè để bài khoá luận hoàn thiện hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!

CHƯƠNG I:‌‌

TỔNG QUAN VỀ CHUỖI CỬA HÀNG TIỆN ÍCH

I. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ CHUỖI CỬA HÀNG TIỆN ÍCH

1. Khái niệm cửa hàng tiện ích và chuỗi cửa hàng tiện ích

1.1. Khái niệm cửa hàng tiện ích

1.1.1 Khái niệm

Tên gọi cửa hàng tiện ích hay còn gọi là cửa hàng tiện lợi là xuất phát từ từ Convenience store hay c- store trong tiếng Anh. Đúng như tên gọi của nó đây là loại hình cửa hàng nhỏ và mở cửa với ưu tiên chính là tạo sự thuận lợi cho những người mua hàng dù có nhiều khái niệm khác nhau về cửa hàng tiện ích. Các khái niệm đó được thể hiện như sau:

Theo từ điển tiếng Anh hiện đại bỏ túi Oxford (The Oxford Pocket Dictionary of Current English) thì cửa hàng tiện ích là “một cửa hàng với giờ mở cửa được kéo dài và ở một vị trí thuận tiện, cung cấp một số lượng hữu hạn các loại rau quả và hàng tiêu dùng”. Từ điển kinh doanh1 định nghĩa cửa hàng tiện ích là “loại cửa hàng quy mô nhỏ đặt ở khu trung tâm, có đặc trưng là địa điểm thuận lợi, mở cửa khuya và sắp đặt các loại hàng hoá hữu hạn cho sự thuận tiện của người mua. Các cửa hàng này có mặt bằng giá cả cao hơn so với các siêu thị nơi cung cấp nhiều chủng loại hàng hoá khác nhau”. Còn theo Random House Unabridged Dictionary 1997 cửa hàng tiện ích là “cửa hàng bán lẻ cung

cấp sự lựa chọn hữu hạn các loại hàng hoá cơ bản như đồ hộp và thuốc men và nó mở cửa với thời gian dài để thuận tiện cho người mua”.

Wikipedia đưa ra khái niệm cửa hàng tiện ích là những cửa hàng nhỏ, thường được đặt bên cạnh những con đường đông dân cư hay ở cạnh trạm xăng. Nó có thể ở dưới dạng các trạm xăng cung cấp thêm dịch vụ bán lẻ cho khách mua xăng hoặc là các cửa hàng tiện ích bán xăng bên cạnh các hàng hoá

mà các cửa hàng này cung cấp. Chủ yếu, các cửa hàng tiện ích thường ở những khu vực dân cư đông đúc. Ngoài ra nó có thể xuất hiện trong cả ga xe lửa. Hàng hoá mà cửa hàng tiện ích cung cấp thường là những mặt hàng thuận tiện, các loại hàng hoá thiết yếu có tính năng sử dụng cao. Các loại hàng hoá điển hình cho cửa hàng tiện ích có thể kể đến ở đây là các loại đồ ăn vặt đóng gói như kẹo, bánh, các loại đồ uống có ga, nước lọc, nước đóng chai như trà, cà phê, ngoài ra có thể có kem, xổ số, báo và tạp chí.2

NACs_hiệp hội các cửa hàng tiện ích quốc gia Mỹ định nghĩa cửa hàng tiện ích là mô hình kinh doanh bán lẻ với đặc trưng cơ bản là cung cấp cho khách hàng một địa điểm thuận tiện nơi có thể mua một cách nhanh chóng các hàng hóa tiêu dùng ( chủ yếu là thực phẩm hoặc thực phẩm và xăng) cũng như dịch vụ.

Tổng hợp các khái niệm trên, có thể đưa ra định nghĩa: “cửa hàng tiện ích là loại hình cửa hàng nhỏ được đặt ở các địa điểm thuận lợi, có giở mở cửa dài hơn so với các loại hình kinh doanh thương mại khác và cung cấp các mặt hàng thiết yếu với chủng loại và số lượng có giới hạn”.

Với các khái niệm được đưa ra trên, ta nhận thấy cửa hàng tiện ích chính là một loại hình phân phối bán lẻ do hàng hoá được cung cấp đến tận tay người tiêu dùng cuối cùng, hơn thế nữa cửa hàng tiện ích là mô hình kinh doanh bán lẻ hiện đại bán hàng theo phương thức tự phục vụ : khách hàng tự do lựa chọn hàng hoá và tự ra thanh toán tiền, toàn bộ quá trình mua hàng hoàn toàn không cần đến sự xuất hiện của nhân viên bán hàng.

1.1.2 Đặc điểm cửa hàng tiện ích

Dù khác biệt về quy mô hay số lượng hàng hóa thì một cửa hàng tiện ích cũng luôn có những đặc điểm sau:

2 http://en.wikipedia.org/wiki/Category:Convenience_stores