Bài giảng Những vấn đề lý luận chung về pháp luật

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 41

Thứ ‌ ba, một điều cần quan tâm khác là tập quán được cho là có sự phân biệt về dân tộc, giới tính…và đây là sự khác biệt lớn nhất giữa tập quán pháp và pháp luật chung của nhà nước.

Có thể bạn quan tâm!

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 42

Th ứ t ư, tập quán pháp hầu hết không được luật ‌ hóa (bất thành văn) và chính điều này rất dễ gây ra sự mâu thuẫn giữa các tập quán cũng như gây ra sự khó khăn trong việc áp dụng vì chúng không rõ ràng.

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 43

Tiền lệ pháp ‌ Theo Black’s Law Dictionary thì khái niệm tiền lệ pháp (precedent) được ghi nhận như sau: “1) Tiền lệ pháp là việc làm luật của tòa án trong việc công nhận và áp dụng các nguyên tắc mới trong quá trình xét xử; 2) Vụ việc đã được giải quyết làm cơ sở để ra phán quyết cho những trường hợp có tình tiết hoặc vấn đề sau này”. tương tự

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 44

Các giáo trình lý luận về Việt Nam ‌ nhà nước và pháp luật Là hình thức Nhà nước thừa nhận các quyết định của cơ quan xét xử đã có hiệu lực pháp luật khi giải quyết các vụ việc cụ thể (trong trường hợp pháp luật không quy định hoặc quy định không rõ) và lấy đó làm căn cứ pháp lý để áp dụng các vụ việc xảy ra tương tự sau này.

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 45

Một số nguyên tắc trong việc xây dựng án lệ ‌ Mỗi tòa án bị buộc phải tuân thủ theo các quyết định của tòa án cấp cao hơn trong cùng hệ chính tòa án đã ra tiền lệ; thống hoặc của Những quyết định của tòa án thuộc hệ thống khác chỉ có giá trị tham khảo; Chỉ có những phần quyết định dựa trên chứng cứ pháp lý (ratio decidendi) của vụ án thì mới có giá trị bắt buộc để ra quyết định cho vụ án sau này;

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 46

Những nhận định hoặc quyết định của tòa án ‌ trước đó đối với một vụ án không dựa trên cơ sở pháp lý mà chỉ dựa trên cơ sở bình luận của thẩm phán (obiter dictum) sẽ không có giá trị bắt buộc tòa án cấp dưới phải tuân thủ; Yếu tố thời gian không làm mất đi tính hiệu lực của tiền lệ

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 47

Ưu điểm của tiền lệ pháp: ‌ Th ứ nhất, các đối tượng liên quan trong vụ án có thể biết trước các hậu quả pháp lý của vụ việc vì họ biết các quyết định này không phải là các quyết định tùy tiện của các thẩm phán mà các thẩm phán đã dựa vào các quyết định của các vụ việc trước đó.

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 48

Th ứ ‌ hai, tiền lệ được đưa ra từ thực tiễn, trong khi các đạo luật lại ít nhiều căn cứ vào lý thuyết và suy luận mang tính lô gích; tiền lệ hình thành từ các hoàn cảnh khác nhau trong đời sống do đó nó điều chỉnh được hầu hết các quan hệ xã hội phát sinh.

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 49

Th ứ ‌ ba, tiền lệ tạo điều kiện cho thẩm phán đưa ra nhiều tư tưởng mới trong lĩnh vực áp dụng pháp luật tùy theo điều kiện, hoàn cảnh xã hội phát sinh ra các quan hệ pháp luật.

Bai giang nhung van de ly luan chung ve phap luat trang 50

Th ứ ‌ tư, đó là tính linh hoạt của tiền lệ pháp, thuộc tính này phụ hợp với sự thay đổi nhanh chóng của xã hội. Trong khi sự thay đổi các văn bản quy phạm pháp luật cần phải một thời gian nhất định thì tiền lệ pháp lại đáp ứng ngay những đòi hỏi của thực tiễn.