BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
VIỆN DINH DƯỠNG
KHÚC THN HIỀN
HIỆU QUẢ BỔ SUNG ĐA VI CHẤT DINH DƯỠNG VÀ BỘT LÁ RIỀNG ẤM LÊN TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG VÀ
MIỄN DNCH CỦA TRẺ EM 36-59 THÁNG TUỔI DÂN TỘC THÁI TẠI THÀNH PHỐ SƠN LA, TỈNH SƠN LA
Chuyên ngành: Dinh dưỡng Mã số: 9720401
Có thể bạn quan tâm!
-
Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm lên tình trạng dinh dưỡng và miễn dịch của trẻ em 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái tại thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La - 2 -
Đánh Giá Tình Trạng Dinh Dưỡng Trẻ Em Theo Chỉ Số Z-Score -
Sự Thay Đổi Tỷ Lệ Và Số Lượng Trẻ Em Suy Dinh Dưỡng Và Thừa Cân Giai
Xem toàn bộ 202 trang tài liệu này.
LUẬN ÁN TIẾN SĨ DINH DƯỠNG
Người hướng dẫn khoa học:
1. TS. Hà Anh Đức
2. PGS.TS. Bùi Thị Nhung
HÀ NỘI - 2022
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện. Các số liệu, kết quả trong luận án là trung thực và chưa được tác giả khác công bố trong bất kỳ công trình nào.
Tác giả
Khúc Thị Hiền
Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới Ban Giám đốc Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Trung tâm Đào tạo Dinh dưỡng và Thực phẩm, Khoa Dinh dưỡng Học đường và Ngành nghề, các Thầy Cô giáo và các Khoa, Phòng liên quan của Viện đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án.
Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới TS. Hà Anh Đức, PGS.TS. Bùi Thị Nhung, những người Thầy tâm huyết đã tận tình hướng dẫn, động viên khích lệ và định hướng cho tôi trong quá trình thực hiện và hoàn thành luận án. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Ủy ban nhân dân thành phố Sơn La, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Sơn La, các trường mầm non trên địa bàn thành phố Sơn La, đặc biệt là Ban giám hiệu, các cô giáo, phụ huynh và trẻ em Trường Mầm non Chiềng Xôm, Hua La - thành phố Sơn La đã giúp đỡ và tạo điều
kiện cho tôi tiến hành nghiên cứu.
Cuối cùng, tôi xin gửi tấm lòng ân tình tới gia đình, các anh chị em, bạn bè, đồng nghiệp đã quan tâm, chia sẻ - đây là nguồn động viên và truyền nhiệt huyết để tôi hoàn thành luận án.
Hà Nội, ngày tháng năm 2022
Tác giả luận án
Khúc Thị Hiền
CS Cộng sự
CC/T Chiều cao theo tuổi
CC/CC Cân nặng theo chiều cao
CN/T Cân nặng theo tuổi
DTTS Dân tộc thiểu số
HAZ Z-score chiều cao theo tuổi (Height for age Z-score) Hb Hemoglobin
SDD Suy dinh dưỡng
TB SD Trung bình Độ lệch chuNn VCDD Vi chất dinh dưỡng
UN ICEF Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (United N ations International Children's Emergency Fund)
WAZ Z-score cân nặng theo tuổi (Weight for age Z-score) WHO Tổ chức Y tế Thế giới (World Health Organization)
WHZ Z-score cân nặng theo chiều cao (Weight for length/height Z- score)
YN SKCĐ Ý nghĩa sức khỏe cộng đồng
Z-score Độ lệch chuNn = (Kích thước đo được - số trung bình quần thể)/Độ lệch chuNn của quần thể tham chiếu
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4
1.1. Suy dinh dưỡng 4
1.1.1. Khái niệm 4
1.1.2. N guyên nhân suy dinh dưỡng 4
1.1.3. Đánh giá tình trạng dinh dưỡng trẻ em theo chỉ số Z-score 6
1.1.4. Tình trạng dinh dưỡng trẻ em thế giới 8
1.1.5. Tình trạng dinh dưỡng trẻ em Việt N am 15
1.1.6. Các nghiên cứu can thiệp bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ em 22
1.2. Dinh dưỡng và nhiễm khuNn ở trẻ em 27
1.2.1. Tiêu chảy và nhiễm khuNn hô hấp ở trẻ em 28
1.2.2. Mối quan hệ giữa SDD và nhiễm khuNn 28
1.2.3. Các nghiên cứu về bổ sung dinh dưỡng cải thiện tình trạng nhiễm khuNn của trẻ em 31
1.3. Đặc điểm và các nghiên cứu về cây Riềng ấm 34
1.3.1. Đặc điểm của cây Riềng ấm 35
1.3.2. Các nghiên cứu về hoạt tính sinh học của Alpinia zerumbet 36
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 41
2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu 41
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu 41
2.1.2. Địa điểm nghiên cứu 42
2.1.3. Thời gian nghiên cứu 43
2.2. Thiết kế nghiên cứu 44
2.3. Cỡ mẫu và chọn mẫu 44
2.3.1. Cỡ mẫu cho nghiên cứu mô tả cắt ngang 44
2.3.2. Cỡ mẫu cho nghiên cứu can thiệp 45
2.3.3. Chọn mẫu 46
2.4. Phương pháp thu thập số liệu và đánh giá các chỉ số/biến số nghiên cứu 49
2.4.1. Thu thập thông tin chung và thông tin về tình hình bệnh tật của trẻ 49
2.4.2. Thu thập số liệu và đánh giá tình trạng dinh dưỡng của trẻ 49
2.4.3. Thu thập số liệu và đánh giá chỉ số huyết học, miễn dịch 52
2.4.4. Thu thập số liệu và đánh giá khNu phần 52
2.4.5. Tình trạng nhiễm khuNn (tiêu chảy, nhiễm khuNn hô hấp) của trẻ 53
2.5. Triển khai nghiên cứu 54
2.5.1. Thời gian can thiệp 54
2.5.2. ChuNn bị địa bàn nghiên cứu 54
2.5.3. Tập huấn cho cán bộ tham gia nghiên cứu 54
2.5.4. Triển khai nghiên cứu mô tả cắt ngang 55
2.5.5. Triển khai nghiên cứu can thiệp 55
2.5.6. Giám sát triển khai nghiên cứu can thiệp 57
2.6. Sản phNm bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm 57
2.6.1. Thành phần của sản phNm bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm 57 2.6.2. Kiểm nghiệm, đánh giá chất lượng sản phNm 60
2.6.3. Đánh giá mức độ chấp nhận sản phNm 61
2.7. Xử lý và phân tích số liệu 62
2.8. Các biện pháp khống chế sai số 65
2.9. Đạo đức trong nghiên cứu 66
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 67
3.1. Tình trạng dinh dưỡng của trẻ em 36-59 tháng tuổi tại thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La 67
3.1.1. Thông tin chung về trẻ em nghiên cứu 67
3.1.2. Chỉ số nhân trắc trung bình của trẻ em nghiên cứu 69
3.1.3. Tình trạng dinh dưỡng của trẻ em nghiên cứu 73
3.2. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 79
3.2.1. Thông tin về trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái trước can thiệp 79
3.2.2. Đặc điểm khNu phần của trẻ em 36-59 tháng tuổi 81
3.2.3. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 83
3.3. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến chỉ số miễn dịch và tình trạng nhiễm khuNn của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 93
3.3.1. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến chỉ số miễn dịch của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 93
3.3.2. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến tình trạng nhiễm khuNn của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 95
Chương 4: BÀN LUẬN 106
4.1. Tình trạng dinh dưỡng của trẻ em 36-59 tháng tuổi tại thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La 106
4.1.1. Đặc điểm nhân trắc của trẻ em 36-59 tháng tuổi tại thành phố Sơn La 106
4.1.2. Tình trạng dinh dưỡng của trẻ em 36-59 tháng tuổi tại thành phố Sơn La 109
4.2. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 117
4.2.1. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến chỉ số nhân trắc của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 117
4.2.2. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến tỷ lệ suy dinh dưỡng của đối tượng nghiên cứu 121
4.2.3. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến nồng độ
Hemoglobin và tỷ lệ thiếu máu của trẻ em nghiên cứu 124
4.3. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến chỉ số miễn dịch (IgG, IgM) và tình trạng nhiễm khuNn (tiêu chảy, nhiễm khuNn hô hấp) của trẻ 36-59 tháng tuổi dân tộc Thái 126
4.3.1. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến chỉ số miễn dịch 126
4.3.2. Hiệu quả bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm đến tình trạng nhiễm khuNn của trẻ 128
4.4. Một số hạn chế trong quá trình triển khai nghiên cứu 137
KẾT LUẬN 138
KHUYẾN NGHN 140
TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Phân loại mức độ SDD thể nhẹ cân trên cộng đồng 51
Bảng 2.2. Phân loại mức độ SDD thấp còi, gầy còm và thừa cân, béo phì trên cộng đồng 51
Bảng 2.3. Thành phần Polyphenol trong 100g sản phNm Bột lá cây Riềng ấm 58 Bảng 2.4. Thành phần 1 gói (1g) sản phNm bổ sung đa vi chất dinh dưỡng và bột lá Riềng ấm 59
Bảng 3.1. Phân bố trẻ em nghiên cứu theo tuổi, dân tộc và giới tính 67
Bảng 3.2. Phân bố trẻ em nghiên cứu theo dân tộc và khu vực sống 68
Bảng 3.3. Chỉ số nhân trắc trung bình của trẻ em nghiên cứu 69
Bảng 3.4. Chỉ số Z-score trung bình của trẻ em nghiên cứu 71
Bảng 3.5. Tình trạng dinh dưỡng của trẻ em nghiên cứu theo độ tuổi và giới tính.73 Bảng 3.6. Tình trạng dinh dưỡng của trẻ em dân tộc Thái 77
Bảng 3.7. Sự phối hợp giữa các thể suy dinh dưỡng của trẻ em nghiên cứu 78
Bảng 3.8. Đặc điểm giới tính và độ tuổi của trẻ em nghiên cứu 79
Bảng 3.9. Đặc điểm nhân trắc của trẻ em trước can thiệp 79
Bảng 3.10. Đặc điểm của bà mẹ và kinh tế hộ gia đình 80
Bảng 3.11. Giá trị dinh dưỡng khNu phần của trẻ em trước can thiệp 81
Bảng 3.12. Giá trị dinh dưỡng khNu phần của trẻ em tại thời điểm kết thúc can thiệp 82
Bảng 3.13. Tính cân đối của khNu phần trước và sau can thiệp 83
Bảng 3.14. Sự thay đổi các chỉ số nhân trắc của trẻ em sau can thiệp 84
Bảng 3.15. Hiệu quả can thiệp đến các chỉ số nhân trắc của trẻ em nghiên cứu.85 Bảng 3.16. Sự thay đổi về tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ em nghiên cứu 86
Bảng 3.17. Hiệu quả phòng bệnh suy dinh dưỡng đến trẻ em nghiên cứu 87
Bảng 3.18. Hiệu quả điều trị suy dinh dưỡng đến trẻ em nghiên cứu 88
Bảng 3.19. Hiệu quả can thiệp phòng bệnh và điều trị suy dinh dưỡng đến trẻ em nghiên cứu 89
Bảng 3.20. Sự thay đổi nồng độ Hemoglobin và tỷ lệ thiếu máu của trẻ em nghiên