Định hướng bảo tồn tài nguyên du lịch nhân văn ở tỉnh Bình Dương phục vụ du lịch

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Huỳnh Thị Bích Tuyền

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ HỌC

Thành phố Hồ Chí Minh - 2012

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH

Huỳnh Thị Bích Tuyền

Chuyên ngành: Địa lý học

Mã số: 60 31 95

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÝ HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. TRƯƠNG PHƯỚC MINH

Thành phố Hồ Chí Minh - 2012

LỜI CAM ĐOAN‌

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi

Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc. Kết quả trình bày trong luận văn được thu thập trong quá trình nghiên cứu là trung thực, chưa từng được ai công bố trong bất kì công trình nào khác.

Tác giả luận văn

Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến thầy giáo, người hướng dẫn khoa học Trương Phước Minh đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu, thực hiện đề tài.‌

Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô đã trực tiếp giảng dạy tôi. Cảm ơn Khoa Địa lý, Ban Giám hiệu, Phòng Sau đại học, các phòng ban của trường Đại học Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại trường.

Xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, quý thầy cô và đồng nghiệp trường Dự bị Đại học Tp. Hồ Chí Minh đã giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.

Ngoài ra, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Phòng Nghiệp vụ du lịch thuộc Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch Bình Dương, Cục thống kê Bình Dương, Ban quản lý các di tích, khu du lịch đã nhiệt tình giúp đỡ về tài liệu và số liệu bổ ích, liên quan đến đề tài để tôi có thể hoàn thành tốt công trình nghiên cứu của mình.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè đã động viên, khích lệ, giúp đỡ, chia sẻ những khó khăn để tôi có thêm động lực và vững tin hoàn thành luận văn này.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 15 tháng 12 năm 2012

Tác giả luận văn Huỳnh Thị Bích Tuyền

Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục‌

Danh mục các từ viết tắt Danh mục bảng số liệu Danh mục biểu đồ và bản đồ

MỞ ĐẦU 1

1. Tính cấp thiết, ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài 1

2. Mục tiêu của đề tài 3

3. Nhiệm vụ của đề tài 3

4. Nội dung và phạm vi nghiên cứu nghiên cứu 3

5. Lịch sử nghiên cứu 3

6. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu 5

7. Cấu trúc của đề tài 8

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ DU LỊCH VÀ TÀI NGUYÊN DU LỊCH 9

1.1. Khái niệm về du lịch 9

1.2. Tài nguyên du lịch 10

1.2.1. Quan niệm về tài nguyên du lịch 10

1.2.2. Tài nguyên du lịch nhân văn 11

1.3. Các vấn đề về du lịch bền vững 16

1.3.1. Khái niệm chung 16

1.3.2. Những nguyên tắc của du lịch bền vững 17

1.4. Các vấn đề về bảo tồn trong du lịch 18

1.4.1. Ở Việt Nam 18

1.4.2. Trên thế giới 19

Chương 2. HIỆN TRẠNG KHAI THÁC TÀI NGUYÊN DU LỊCH NHÂN VĂN Ở BÌNH DƯƠNG 28

2.1. Khái quát về tỉnh Bình Dương 28

2.1.1. Điều kiện tự nhiên 28

2.1.2. Tài nguyên nhiên nhiên 30

2.1.3. Dân số 30

2.1.4. Kinh tế 30

2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch tỉnh Bình Dương 32

2.2.1. Tài nguyên du lịch 32

2.2.2. Các nhân tố kinh tế - xã hội, chính trị 32

2.2.3. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật 41

2.3.1. Hiện trạng khai thác các điểm di tích lịch sử 44

2.3.2. Hiện trạng khai thác các điểm di tích văn hóa nghệ thuật 53

2.3.3. Hiện trạng khai thác và bảo tồn tài nguyên du lịch các điểm tôn giáo và lễ hội

......................................................................................................................56

2.3.4. Hiện trạng khai thác và bảo tồn tài nguyên du lịch các làng nghề truyền thống

......................................................................................................................60

2.3.5. Hiện trạng khai thác và bảo tồn tài nguyên du lịch ở các điểm danh lam, thắng cảnh 64

2.4. Hiệu quả kinh tế - xã hội, môi trường và chính trị của việc khai thác tài nguyên du lịch nhân văn ở Bình Dương 69

2.4.1. Hiệu quả kinh tế 69

2.4.2. Hiệu quả xã hội 72

2.4.3. Hiệu quả môi trường 76

2.4.4. Hiệu quả chính trị 78

2.5. Đánh giá chung về hiện trạng bảo tồn và khai thác tài nguyên du lịch nhân văn ở Bình Dương 78

3.1. Hiện trạng bảo tồn tài nguyên du lịch nhân văn 82

3.2. Định hướng bảo tồn 96

3.2.1. Cơ sở xây dựng định hướng 98

3.1.3. Những định hướng nhằm bảo tồn và phát triển tài nguyên du lịch nhân văn ở tỉnh Bình Dương phục vụ du lịch 105

3.3. Giải pháp 116

KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ 123

TÀI LIỆU THAM KHẢO 127

PHỤ LỤC

STT‌

TỪ VIẾT TẮT	CỤ THỂ
1	Bộ VHTT&DL	Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch
2	GDP	Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội
3	ICOMOS	International council monuments and sites Hội đồng Quốc tế về Di tích và Di chỉ
4	MICE	Meetings, Incentives, Conventions and Exhibitions Hội họp, Xúc tiến đầu tư, Hội nghị và Triển lãm
5	Sở VHTT&DL	Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch
6	TP. HCM	Thành phố Hồ Chí Minh
7	UNESSCO	United Nations Educational Scientific and Cultural Organization Tổ chức giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc