TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KHOA KINH TẾ VÀ KINH DOANH QUỐC TẾ
CHUYÊN NGÀNH KINH TẾ ĐỐI NGOẠI
--------***-------
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
NGHIÊN CỨU MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN Ở MỘT SỐ NƯỚC ĐÔNG Á VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM
Có thể bạn quan tâm!
- Nghiên cứu mô hình tập đoàn ở một số nước Đông Nam Á và bài học cho Việt Nam - 2
- Công Ty Mẹ Mua Công Ty Khác Và Biến Thành Công Ty Con Của Mình.
- Cấu Trúc Sở Hữu Và Quản Lý Tiêu Biểu Của Chaebol
Xem toàn bộ 105 trang tài liệu này.
Họ và tên sinh viên : Hoàng Quỳnh Trang
Lớp : Anh 15
Khoá : K43D - KT&KDQT
Giáo viên hướng dẫn : ThS. Nguyễn Lệ Hằng
Hà Nội, tháng 6/2008
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU 0
CHƯƠNG I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TẬP ĐOÀN KINH TẾ 12
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TẬP ĐOÀN KINH TẾ 12
1. KHÁI NIỆM TẬP ĐOÀN KINH TẾ 12
1.1. CÁC QUAN NIỆM VỀ TẬP ĐOÀN KINH TẾ TRÊN THẾ GIỚI 12
1.2. QUAN NIỆM VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ TẬP ĐOÀN Ở VIỆT NAM: . 14
2. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN TẬP ĐOÀN KINH TẾ TRÊN THẾ GIỚI 15
2.1. CAC-TEN 15
2.2. XANH-ĐI-CA 16
2.3. TỜ-RỚT 16
2.4. KONZERN 17
II. CÁC PHƯƠNG THỨC HÌNH THÀNH TẬP ĐOÀN 18
1. CÔNG TY MẸ MUA CÔNG TY KHÁC VÀ BIẾN THÀNH CÔNG TY CON CỦA MÌNH 18
2. SÁP NHẬP CÔNG TY 19
3. THUÊ KHOÁN CÔNG TY 19
4. TRAO ĐỔI CỔ PHẦN 19
III. NHỮNG ĐẶC TRƯNG CỦA CÁC TẬP ĐOÀN KINH TẾ 19
IV. MỘT SỐ MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN KINH TẾ PHỔ BIẾN TRÊN THẾ GIỚI: . 20 1. MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN THEO CẤU TRÚC HOLDING 20
2. MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN KINH TẾ THEO CẤU TRÚC HỖN HỢP 21
3. TẬP ĐOÀN KINH TẾ THEO CẤU TRÚC SỞ HỮU 22
3.1. TẬP ĐOÀN CẤU TRÚC SỞ HỮU ĐƠN GIẢN 22
3.2. TẬP ĐOÀN BAO GỒM CÁC DOANH NGHIỆP THÀNH VIÊN ĐỒNG CẤP ĐẦU TƯ VÀ KIỂM SOÁT LẪN NHAU 22
4. MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN TRONG TẬP ĐOÀN 23
5. TẬP ĐOÀN KINH TẾ THEO LOẠI HÌNH LIÊN KẾT 23
5.1. TẬP ĐOÀN THEO LIÊN KẾT NGANG LÀ CHỦ YẾU 23
5.2. TẬP ĐOÀN THEO LIÊN KẾT DỌC LÀ CHỦ YẾU 24
5.3. TẬP ĐOÀN LIÊN KẾT HỖN HỢP ĐA NGÀNH, ĐA LĨNH VỰC 24
CHƯƠNG II: NGHIÊN CỨU CÁC MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN Ở MỘT SỐ NƯỚC ĐÔNG Á 25
I. MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN CHAEBOL- HÀN QUỐC 25
1. KHÁI QUÁT VỀ CHAEBOL 25
1.1. ĐỊNH NGHĨA 25
1.2. QUY MÔ VÀ SỐ LƯỢNG 25
1.3. MÔ HÌNH CỦA CHAEBOL 25
2. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CHAEBOL 25
2.1. SỰ HÌNH THÀNH CỦA CHAEBOL 25
2.2. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CHAEBOL 26
2.3. SỰ THẤT BẠI CỦA CHAEBOL 26
3. CƠ CẤU TỔ CHỨC ĐẶC TRƯNG CỦA CHAEBOL 27
3.1. LIÊN KẾT NGANG VÀ SỰ ĐA DẠNG HÓA NGÀNH NGHỀ 27
3.2. LIÊN KẾT DỌC 28
3.3. CƠ CHẾ TẬP TRUNG QUYỀN LỰC 29
3.4. CÁC CUỘC HỌP BAN GIÁM ĐỐC 31
3.5. CƠ CẤU SỞ HỮU VÀ BỔ NHIỆM GIA ĐÌNH 31
3.6. SỰ CHIA SẺ NGUỒN LỰC 32
3.7. SỰ TRỢ CẤP CHÉO TRONG TẬP ĐOÀN 33
3.8. CƠ CẤU VỐN VÀ QUẢN LÝ THỊ TRƯỜNG VỐN 33
4. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA MÔ HÌNH CHAEBOL 34
4.1. THẾ MẠNH TỪ SỰ LIÊN KẾT DỌC 34
4.2. QUAN HỆ VỚI NGÂN HÀNG 35
4.3. TẠO LỢI THẾ CẠNH TRANH TRONG GIAI ĐOẠN ĐẦU PHÁT TRIỂN NHỜ CƠ CHẾ TẬP TRUNG NGUỒN LỰC 35
5. NHỮNG ĐIỂM YẾU CỦA MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN CHAEBOL 36
5.1. BẤT LỢI TỪ CƠ CHẾ QUẢN LÝ TẬP TRUNG QUYỀN LỰC VÀ SỞ HỮU GIA ĐÌNH 36
5.2. CHẾ ĐỘ SỞ HỮU VÀ QUẢN LÝ TRONG GIA ĐÌNH 37
5.3. BẤT LỢI TỪ SỰ LIÊN KẾT CHIỀU DỌC 38
5.4. BẤT CẬP TRONG CHẾ ĐỘ CHIA SẺ NGUỒN LỰC 39
5.5. THẤT BẠI TRONG CHIẾN LƯỢC ĐA DẠNG HÓA 40
5.6. NGUY CƠ TỪ CƠ CHẾ QUẢN LÝ TÍN DỤNG 41
II. MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN KEIRETSU- NHẬT BẢN 41
1. KHÁI QUÁT VỀ KEIRETSU 41
1.1. ĐỊNH NGHĨA 41
1.2. MÔ HÌNH CỦA KEIRETSU 42
1.3. QUY MÔ VÀ SỐ LƯỢNG 42
2. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KEIRETSU 43
2.1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH CỦA KEIRETSU 43
2.1.1. ZAIBATSU- TIỀN THÂN CỦA KEIRETSU 43
2.1.2. TỪ ZAIBATSU TỚI KEIRETSU 43
2.2. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA KEIRETSU 45
3. CƠ CẤU TỔ CHỨC ĐẶC TRƯNG CỦA KEIRETSU 46
3.1. KEIRETSU CHIỀU NGANG 46
3.1.1. CƠ CHẾ QUẢN TRỊ PHÂN TÁN QUYỀN LỰC 46
3.1.2. SỞ HỮU CHÉO CỔ PHẦN 47
3.1.3. NGÂN HÀNG CHÍNH- TRUNG TÂM CỦA KEIRETSU 47
3.1.4. CÔNG TY THƯƠNG MẠI TỔNG HỢP (SOGO SHOSHA): 49
3.1.5. GIÁM ĐỐC CHỈ ĐỊNH 50
3.1.6. VAY VỐN TRONG NỘI BỘ TẬP ĐOÀN 51
3.2. KEIRETSU CHIỀU DỌC 51
3.2.1. CÔNG TY LIÊN KẾT VÀ CÔNG TY THÀNH VIÊN 51
3.2.2. NHỮNG QUAN HỆ VỚI CÔNG TY LIÊN KẾT 52
3.2.3. QUAN HỆ VỚI NHỮNG CÔNG TY THÀNH VIÊN 52
4. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA MÔ HÌNH KEIRETSU 53
4.1. SỰ THAM GIA CỦA NGÂN HÀNG TẠO NÊN SỨC MẠNH CHO KEIRETSU TRONG GIAI ĐOẠN ĐẦU PHÁT TRIỂN 53
4.2. THẾ MẠNH TỪ HOẠT ĐỘNG HỖ TRỢ CỦA CÁC SHOSHA 54
4.3. THẾ MẠNH TỪ SỰ THUYÊN CHUYỂN NHÂN SỰ NỘI BỘ 55
4.4. TĂNG CƯỜNG LIÊN KẾT DỌC MANG LẠI LỢI ÍCH CHO CÁC KEIRETSU:56
4.5. LỢI THẾ TỪ CÁC ĐƠN VỊ THUÊ NGOÀI (OUTSOURCE): 56
5. NHỮNG ĐIỂM YẾU CỦA MÔ HÌNH KEIRETSU 57
5.1. NGUY CƠ LŨNG ĐOẠN CỦA CÁC NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ CỦA NGÂN HÀNG 57
5.2. NGUY CƠ ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG 58
5.3. SỰ HOẠT ĐỘNG THIẾU HIỆU QUẢ CỦA SHOSHA 58
5.4. THUYÊN CHUYỂN NHÂN SỰ TRONG NỘI BỘ TẬP ĐOÀN 58
5.5. SỰ MỞ RỘNG CÁC LIÊN KẾT CHIỀU DỌC THIẾU HIỆU QUẢ 58
III. MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP- TRUNG QUỐC 59
1.KHÁI QUÁT VỀ TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP 59
1.1.ĐỊNH NGHĨA 59
1.2. CÁCH THỨC HÌNH THÀNH TẬP ĐOÀN 60
2.LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP 60
2.1. SỰ HÌNH THÀNH CỦA TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP 60
2.2. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP 61
3. CƠ CẤU TỔ CHỨC ĐẶC TRƯNG CỦA TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP 62
3.1. MÔ HÌNH LIÊN KẾT CỦA TẬP ĐOÀN 62
3.2. CƠ CẤU SỞ HỮU 62
3.3. CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ 62
3.4. SỰ LIÊN KẾT GIỮA CÔNG TY MẸ VÀ CÔNG TY CON 63
4. NHỮNG ĐIỂM MẠNH CỦA MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP 64
4.1. CHUYỂN ĐỔI CÁC CÔNG TY NHÀ NƯỚC THÀNH CÁC TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP LÀM CHO CÁC TẬP ĐOÀN ĐỘC LẬP HƠN 64
4.2. TẬN DỤNG LỢI THẾ THEO QUY MÔ 65
4.3. THỰC HIỆN CHUYÊN MÔN HÓA 66
4.5. MỐI QUAN HỆ GIỮA TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CÓ LỢI CHO CẢ HAI BÊN 66
4.6. TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP CÓ THỂ GIÚP CHÍNH PHỦ QUẢN LÝ CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC VÀ THỰC HIỆN CÁC CHÍNH SÁCH KINH TẾ VĨ MÔ 67
5. NHỮNG ĐIỂM YẾU CỦA MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP 67
5.1. VẤN ĐỀ VỀ CƠ CẤU SỞ HỮU 67
5.2. TẬP ĐOÀN DOANH NGHIỆP TIẾN HÀNH CẢI CÁCH KHÔNG ĐẦY ĐỦ DẪN ĐẾN YẾU KÉM TRONG QUẢN LÝ 68
5.3. SỰ LIÊN KẾT VỀ MẶT HÀNH CHÍNH GIỮA CÁC THÀNH VIÊN TRONG TẬP ĐOÀN 68
5.4. VẤN ĐỀ VỀ CƠ CẤU TỔ CHỨC 69
5.5. CÁC VẤN ĐỀ VỀ NHÂN SỰ 69
5.6. NĂNG LỰC QUẢN LÝ KINH DOANH HẠN CHẾ 71
5.7. PHỤ THUỘC VÀO SỰ HỖ TRỢ CỦA NHÀ NƯỚC VÀ KINH DOANH KHÔNG DỰA TRÊN CƠ SỞ CẠNH TRANH 71
5.8. GÁNH NẶNG CỦA CƠ CHẾ CŨ ĐỂ LẠI VÀ NGHĨA VỤ XÃ HỘI TRONG QUÁ KHỨ 72
CHƯƠNG III.:BÀI HỌC CHO VIỆT NAM TRONG QÚA TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÁC TẬP ĐOÀN 73
I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CÁC TẬP ĐOÀN Ở VIỆT NAM 73
1. MÔ HÌNH TỔNG CÔNG TY NHÀ NƯỚC- HÌNH THỨC THÍ ĐIỂM TẬP ĐOÀN KINH TẾ Ở VIỆT NAM 73
1.1. SỰ HÌNH THÀNH CÁC TỔNG CÔNG TY NHÀ NƯỚC 73
1.2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC TỔNG CÔNG TY NHÀ NƯỚC 74
1.3. SỰ CHUYỂN HÓA CÁC TỔNG CÔNG TY NHÀ NƯỚC THÀNH CÁC TẬP ĐOÀN 74
2/ CÁC TẬP ĐOÀN KINH TẾ TƯ NHÂN 75
2.1. THỰC TRANG QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH TẬP ĐOÀN TƯ NHÂN Ở VIỆT NAM 75
2.2. CƠ CẤU MỘT SỐ TẬP ĐOÀN TƯ NHÂN Ở VIỆT NAM 77
II. LỰA CHỌN MÔ HÌNH TẬP ĐOÀN 79
1. HÀN QUỐC 79
2. NHẬT BẢN 80
3. TRUNG QUỐC 81
III. MỘT SỐ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG VÀ QUẢN LÝ TẬP ĐOÀN 83
1. TẬP ĐOÀN NÊN ĐƯỢC PHÁT TRIỂN MỘT CÁCH TỰ THÂN, ĐỘC LẬP BẰNG BIỆN PHÁP THỊ TRƯỜNG MÀ KHÔNG PHẢI BIỆN PHÁP HÀNH CHÍNH 83
2.PHÁT TRIỂN CÁC TẬP ĐOÀN KINH TẾ TƯ NHÂN 84
3. HẠN CHẾ SỰ PHỤ THUỘC VÀO NHÀ NƯỚC 85
4. KIỂM SOÁT HỆ THỐNG TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP 85
5. KIỂM SOÁT HIỆU QUẢ CHIẾN LƯỢC ĐA DẠNG HÓA 86
6. NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN LÝ PHÙ HỢP VỚI MỞ RỘNG QUY MÔ 87
7. TẬN DỤNG PHƯƠNG THỨC THUÊ NGOÀI (OUTSOURCING): 88
8. TẬN DỤNG LỢI THẾ TỪ VIỆC LIÊN KẾT CÁC THÀNH VIÊN TRONG TẬP ĐOÀN NHƯNG KHÔNG QUÁ PHỤ THUỘC LẪN NHAU 88
9. KHÔNG NÊN ÁP DỤNG CƠ CHẾ TẬP TRUNG QUYỀN LỰC 90
KẾT LUẬN 91
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
SƠ ĐỒ 1: CẤU TRÚC SỞ HỮU VÀ QUẢN LÝ TIÊU BIỂU CỦA CHAEBOL.. 30 SƠ ĐỒ 2: CẤU TRÚC SỞ HỮU VÀ QUẢN LÝ CỦA TẬP ĐOÀN FPT 77
SƠ ĐỒ 3: CẤU TRÚC SỞ HỮU VÀ QUẢN LÝ CỦA TẬP ĐOÀN REE 78
SƠ ĐỒ 4: CẤU TRÚC SỞ HỮU VÀ QUẢN LÝ CỦA TẬP ĐOÀN KINH ĐÔ ... 79 BẢNG 1: DANH SÁCH TỔNG CÔNG TY 90 VÀ TỔNG CÔNG TY 91 73
BẢNG 2: CƠ CẤU SỞ HỮU CỦA CÔNG TY MẸ VỚI CÁC CÔNG TY CON TRONG TẬP ĐOÀN FPT 77